بعضی از موضوعات در هر جای جهان بدون محدودیت‌های مرزی، زبانی و فرهنگی قابل درک و ملموس هستند. موضوعاتی انسانی چون عشق، نفرت، تنهایی، ترس از اعدام، مرگ، زندگی، فقر و …
کتاب مسحور نوشته‌ی رنه دنفلد رمانی دغدغه‌مند است. از بین رمان‌های جذاب و خواندنی می‌توان به کتاب مسحور اشاره کرد.
کتابی با موضوعی متفاوت، که برای هر خواننده‌ای در هر جای جهان جذاب و خواندنی است.
این رمان که با ترجمه‌ی مهسا خراسانی به تازگی در نشر خوب به چاپ رسیده از زبان مردی که در بند اعدامیان به سر می‌برد، داستانی پر فراز و نشیب را روایت می‌کند.
روایتگران اضطراب و دلهره
اعدام و تاریخچه‌اش در طول تاریخ ادبیات و در آثار نویسندگان ملل گوناگون بارها و بارها دستمایه‌ای شده برای روایت داستان‌های مختلف. نویسندگانی همچون فیودور داستایوفسکی. او که خود طعم هراس از مرگ با جوخه‌ی اعدام را چشیده بود، خاطره‌ی تیره و تار آن ثانیه‌های کابوس‌وار را به دفعات در آثارش توصیف کرده است.
قانونی بودن مجازات اعدام هیچگاه نتوانست از میزان منفور بودن آن در افکار عمومی جهان بکاهد و هجوم به ماهیت وجودی آن به ویژه در میان روشنفکران جوامع مختلف سابقه‌ای طولانی دارد.
مسحور
مسحور، رمانی مشتمل بر ۷ فصل و ۲۲۸ صفحه است. این رمان با مایه‌های رئالیسم جادویی و از زبان یک زندانی روایت می‌شود.
شاید یکی از مهمترین ویژگی‌های این کتاب نوع راوی و فضاسازی آن باشد. مسحور حاصل افکار، اوهام و صحبت‌های درونی یک زندانی است. او مردی اجتماع گریز است که به جرم قتل در سیاه‌چال یک زندان قدیمی و مخوف محبوس است. راوی که از بیماری روانی لالی انتخابی رنج می‌برد، سال‌هاست که توانایی صحبت کردن را از دست داده.
از زبان او با فضای زندان آشنا می‌شویم، شخصیت‌های مختلف زندان را می‌شناسیم و از وقایعی که در آنجا رخ می‌دهد باخبر می‌شویم.
راوی بی‌نام و نشان ما فردی است آرام، احساساتی و عاشق مطالعه که در تمام مدت حبس‌اش مشغول مطالعه است. هر چه در داستان جلوتر می‌رود بیشتر حس می‌کنیم که او موجودی بی‌خطر است و نمی‌تواند قاتل باشد.
راوی بیش از اینکه داستان خود را بگوید به ماجرای شخصیت‌های دیگری که در زندان حضور دارند می‌پردازد. شخصیت‌هایی که شاید بشود به نوعی آن‌ها را بازتاب سرگذشت و زندگی خود او دانست؛ آنچه بوده و آنچه می‌توانسته باشد.
یورک؛ در آرزوی رسیدن به لحظه‌ی مرگ
یکی از این شخصیت‌ها مردی به نام یورک است که مثل راوی انتظار مجازات مرگ را می‌کشد. یورک همزمان با بررسی مجدد پرونده‌اش در دادگاه تجدید نظر به این نتیجه می‌رسد که از زندگی بیزار شده و اعلام می‌کند که می‌خواهد زودتر اعدام شود. درخواست نامعمول او هیاهویی میان فعالان حقوق بشر و مخالفان قانون اعدام برپا می‌کند. در نهایت محققی با سابقه و حرفه‌ای به نام بانو که پیش از این موفق به لغو حکم اعدام چندین زندانی شده مامور رسیدگی به پرونده‌ی او می‌شود. همراه بانو به کشف حقایق دردناکی از زندگی یورک می‌رسیم.
اما بانو کیست ؟
بانو؛ بهشت گمشده
مسحور، زندانی را برای ما توصیف می‌کند که ساکنین آن مردانی جنایتکار با گذشته‌ای تیره و دردناک هستند. مردانی که انگار همگی فقدان حضور عنصری لطیف و زنانه را در زندگی خود احساس می‌کنند. عنصری که شاید در پناه آن می‌توانستند کمی از آتش خشونت جهان اطراف‌شان در امان بمانند. این فرشته‌ی نجات دهنده در شخصیت بانو ظاهر می‌شود. بانو به نوعی حامی زندانیان است. کار او تحقیق روی پرونده‌ی زندانیان محکوم به مرگ است. بانو مثل یک منجی تمام توانش را به کار می‌گیرد تا این زندانیان خسته و مایوس را از جهنمی که جسم و روح‌شان را در برگرفته بیرون بکشد.
حضور شخصیت بانو در طول داستان، زمانی معنای عمیق‌تری پیدا می‌کند که متوجه شباهت او با نویسنده‌ی اثر یعنی رنه دنفلد می‌شویم. دنفلد به نوعی بازتابی از روح خود را در کالبد شخصیت بانو جای داده است.
درباره‌ی نویسنده
رنه دنفلد نویسنده و خبرنگار زن آمریکایی است که در کنار فعالیت ادبی‌اش به عنوان محقق بر روی پرونده‌های قصاص کار می‌کند.
خانم دنفلد در سال ۲۰۱۷ از سوی نیویورک تایمز به عنوان قهرمان سال معرفی شد. او که حدود ۲۰ سال مادر خوانده‌ی کودکان بی سرپرست بوده است برای امور خیریه‌‌ی اجتماعی، جایزه‌ی Break the Silence را دریافت کرده است.
مسحور و تاثیرات ادبی
ساختار روایی مسحور بر اساس دو جریان شاخص ادبی شکل گرفته. رئالیسم جادویی و سیال ذهن. رمانی که شبیه به خشم و هیاهوی ویلیام فاکنر داستان‌اش را از دریچه‌ی دید یک بیمار روحی آغاز می‌کند:
اینجا مکانی افسون‌شده است. بقیه نمی‌بینند، اما من می‌بینم.
تک تک آجرهای دودزده، راهروها و دالانها را می‌بینم: دالان‌هایی که به پله‌های
مخفـی می‌رسـند، پله‌هایـی که به برج‌های سـنگی ختم می‌شـوند، برج‌هایی که به پنجره‌ها می‌رسند و پنجره‌هایی که به آسمان بیکران و شفاف باز می‌شوند. تالار را می‌بینم که لوله‌های کدر و پر از سم بر زمینش پیچ و تاب می‌خورد، تالاری خالی که انتظار می‌کشد تا انگشت رئیس زندان دکمه‌های قرمز را فشار دهد. هزارتوهای مخفی را زیر زمین می‌بینم که از قوطی‌های فلزی زنگ‌زده انباشته شده‌اند، قوطی‌هایی که کوزه‌های خاکستر مردگان را در دل خود مخفی کرده‌اند. کوزه‌ها خاکستر مردگان را بر زمین می‌پاشند، امواج رودخانه آن را با خود می‌برند تا خاک چمن را غنی کنند و چمن به آسمان سلام می‌کند.
روایت داستان به این شیوه‌ی مالیخولیایی آغاز می‌شود و همینطور ادامه می‌یابد. روایتی که نوع و عناصر عجیب و غریب آن لحظه به لحظه ما را بیشتر به سلامت روانی راوی‌اش مشکوک می‌کند.
جهان جادو در دل واقعیت
انتخاب راوی روانپریش این امکان را در اختیار نویسنده قرار داده که در جای جای داستان و همزمان با بستر واقع‌گرای اثرش نشانه‌هایی از رئالیسم جادویی را وارد کند. کافی‌ست قسمت کوتاهی از توصیفات ذهنی راوی را بخوانید تا متوجه شوید دنفلد چگونه در طول روایتش پا را از واقعیت جهان ملموس فراتر می‌گذارد:
آدم کوچولوهای چکش به دست داخل دیوارهای سلولم هستند. نمی‌دانم چطوری با این سرعت به اینجا می‌رسند. تا چند لحظه‌ی پیش همه جا ساکت بود، اما یکباره در چشم بر هم زدنی اینجا ظاهر شدند. بوی خیلی خاصی می‌دهند، مثل بوی خاک اره‌ی خیس و ادرار. مثل جوندگان، با سرعت تمام در تونلهای زیر حیاط و ساختمان می‌دوند و بعد چندین و چندتایشان یک‌دفعه سر از اینجا درمی‌آورند. ممکن است فکر کنید دیوارهای این زندان سخت و محکم است. اما نه، اینجا پر است از چاله چوله و تونلهای مخفی.
پیشنهاد نشر خوب به علاقه‌مندان ادبیات کنش‌گر
مسحور را می‌توان با توجه به مفاهیمی که دستمایه‌ی داستان خود قرار داده در حوزه‌ی ادبیات کنش‌گر و دغدغه‌مند در نظر گرفت. مفاهیمی اجتماعی همچون فقر، کودکان بد سرپرست، اعدام و… باعث می‌شود که رمان و شخصیت‌های رنج کشیده‌ی آن تا مدت‌ها در ذهن خواننده‌اش باقی بماند. همه‌ی این مفاهیم وقتی این کتاب را به یک اثر ادبی توانمند تبدیل می‌کند که در لایه‌ی زیرین یک داستان پر کشش و سرشار از تعلیق قرار می‌گیرند. داستانی که ما را با شخصیت‌هایی پر رمز و راز رو به رو می‌کند. شخصیت‌هایی که به آن‌ها علاقمند و نگران سرنوشت‌شان می‌شویم. اگر طرفدار گونه‌ای از ادبیات هستید که همزمان با قصه‌گویی پر تعلیق و جذاب، مفاهیم اجتماعی و انسانی را موضوع خود قرار می‌دهد، خرید اینترنتی رمان مسحور می‌تواند انتخاب مناسبی برای شما باشد.
مسحور و بازخورد‌های پس از انتشار
رمان مسحور می‌توان در لیست بهترین کتاب‌های جهان جای داد که پس از انتشار خود موفق به دریافت جایزه‌ی Prix du Premier Roman شد. این جایزه‌ی ادبی فرانسوی از سال ۱۹۷۷ تاکنون به نویسندگان جوان رمان اولی که بین ۱۸ تا ۳۰ سال سن دارند اهدا می‌شود.
ارین مورگنشترن درباره‌ی این رمان نوشته است:
« مسحور از صفحه‌ی اول، انگشتان زیبا و هو‌ل‌انگیزش را گِردِ وجودم حلقه کرد و حتی بعد از پایان آخرین صفحه نیز رهایم نکرد. وجه تمایز این کتاب در شرح وقایعی است که در مکانی بسیار نامانوس رخ می‌دهند. راوی حوادثی هولناک را در نقابی توری از جنس تخیل می‌پیچد. راویتگری که خود شگفت‌انگیز و فراموش‌نشدنی است. مسحور داستان سرگذشتی است بس تاریک و درعین‌حال بس ممتاز.»
این داستان خواندنی با رعایت قوانین کپی‌رایت توسط نشر خوب در ایران به چاپ رسیده است.
برای تهیه کتاب مسحور اینجا کلیک کنید.
