عمدتا روانشناسی صنعتی و سازمانی درباره رفتار انسان با شغل و پیشه است که تئوری ها و مبانی مرتبط را برای سازمانها و افراد در فضای کاری و همچنین زندگی شغلی آنها به طور وسیع اعمال می کند. روانشناسان صنعتی و سازمانی در سطح یک دانشمند یا پزشک آموزش دیده اند. این روانشناسان در موارد مختلف مانند رفتارها و نگرش های کارمندان و… تحقیق می کنند. روانشناسی صنعتی و سازمانی با توجه به چشم انداز شغلی در آمار کار ایالات متحده در سال 2014 سریعترین رشد شغلی را به خود اختصاص داده و از سال 2020 یکی از 17 تخصص حرفه ای شناخته شده توسط انجمن روانشناسی آمریکا APA در ایالات متحده است.
روانشناسی شغلی در انگلستان یکی از 9 عنوان “محافظت شده” در حرفه “روانشناس عملی” است که توسط شورای حرفه و بهداشت تنظیم می شود. در استرالیا، عنوان روانشناس سازمانی توسط قانون محافظت می شود و توسط آژانس تنظیم پزشكان بهداشت استرالیا AHPRA تنظیم می شود. در اروپا، کسی که دارای گواهینامه تخصصی EUROPSY در روانشناسی سازمانی و صنعتی است، یک روانشناس کاملا واجد شرایط و متخصص در زمینه روانشناسی کار است.
روش های بررسی و تحقیق در روانشناسی صنعتی و سازمانی
روانشناسان IO در روانشناسی صنعتی و سازمانی، برای انجام تحقیقات سازمانی به روشهای مختلفی اعتماد می کنند.
طرح های مطالعاتی که توسط این روانشناسان استفاده شده شامل بررسی ها، آزمایشات ، شبه آزمایشات و بررسی های مشاهده ای است. روانشناسان IO به منابع مختلف داده از جمله قضاوت های انسانی، پایگاه داده های تاریخی، اندازه گیری های عینی عملکرد کار (به عنوان مثال حجم فروش) و پرسشنامه ها و نظرسنجی ها اعتماد می کنند.
محققان IO از روش های آماری کمیتی استفاده می کنند. این روشها در روانشناسی IO شامل همبستگی، رگرسیون و واریانس است. روش های آماری پیشرفته تر که در تحقیقات IO به کار رفته اند میتواند شامل رگرسیون لجستیک، مدل سازی معادلات ساختاری و مدل سازی خطی باشد. روانشناسان IO همچنین از روش های کیفی استفاده کرده اند که عمدتا شامل گروه های متمرکز، مصاحبه ها و مطالعات موردی است. در تحقیقات IO در مورد فرهنگ سازمانی از تکنیک های مردم نگاری و مشاهده شرکت کنندگان استفاده شده. روانشناسان IO گاهی اوقات از روش های کمی و کیفی به صورت هماهنگ استفاده می کنند.
استخدام و انتخاب پرسنل در روانشناسی صنعتی و سازمانی
در مبحث روانشناسی صنعتی و سازمانی روانشناسان IO، معمولا با متخصصان منابع انسانی برای طراحی فرایندهای استخدام و سیستم های انتخاب پرسنل همکاری می کنند. استخدام پرسنل فرایند شناسایی نامزدهای واجد شرایط در نیروی کار و جلب آنها برای درخواست شغل در یک سازمان است. در سیستم های انتخاب پرسنل برای تعیین صلاحیت نامزدها از شیوه های مبتنی بر شواهد استفاده می کنند. این امر هم شامل افراد تازه استخدام شده و هم افرادی است که می توانند از درون سازمان ارتقا یابند.
روانشناسی صنعتی و سازمانی
ابزارهای معمول انتخاب شامل آزمون های توانایی مختلف، آزمون های دانش، آزمون های شخصیت، مصاحبه های دارای ساختار مدون و منظم و… است. روانشناسان IO باید شواهدی را در مورد میزان پیش بینی عملکرد شغلی توسط فرد مورد نظر را ارزیابی کنند.
استرس شغلی در روانشناسی صنعتی و سازمانی
مداخلات دو وجهی روانشناسی صنعتی و سازمانی، برای مدیریت و کاهش سطح استرس و افزایش عملکرد است. این استرس شغلی به این خاطر که می تواند تاثیراتی در عملکرد سازمان داشته باشد بررسی میشود. مثلا یک عامل استرس زا مانند درگیری با یک سرپرست می تواند خشم را تحریک کند که به نوبه خود باعث ایجاد رفتارهای غیر مولد در محیط کار می شود. تحقیقات IO ارتباط بین عوامل استرس زا و پرخاشگری، سرقت، مصرف مواد و علائم افسردگی را بررسی میکند، تفاوتهای جنسیتی را در سبک رهبری و فشار روانی در زمینه سلطه مردان را مورد بررسی قرار میدهد و همچنین به رابطه استرس شغلی با پیشرفت میپردازد.
صلاحیت ها و اخلاق در روانشناسی صنعتی و سازمانی
در روانشناسی صنعتی و سازمانی روانشناسان IO، دانشمندان رفتاری همه کاره هستند. مثلا، یک روانشناس و متخصص IO در انتخاب و جذب نیروی مناسب باید در یافتن بهترین استعداد برای سازمان، در حالی که شاید اطلاعات زیادی درباره مربیگری اجرایی نداشته باشد، تخصص داشته باشد. برخی از روانشناسان IO در زمینه های خاصی از مشاوره تخصص دارند در حالی که دیگران تمایل به تعمیم حوزه های تخصصی خود دارند. مهارت ها و دانش اولیه ای وجود دارد که فرد برای اینکه یک روانشناس موثر در IO باشد نیاز دارد که مهارت های فردی (مثلا مهارت گوش دادن) و مهارت های مشاوره عمومی (مثلا مهارت و دانش در حل مشکل) بیاموزد.
روانشناسی صنعتی و سازمانی
در روانشناسی صنعتی و سازمانی، انتظار می رود که یک روانشناس IO، چه دانش آموخته، چه مشاوره و چه کارمند، استانداردهای اخلاقی بالایی را حفظ کند. مثلا از نظر اخلاقی فقط باید پروژه هایی را قبول کند که برای او شرایط مناسب را داشته باشد. با جهانی شدن این رشته، حائز اهمیت است که وقتی یک روانشناس IO در خارج از کشور خود کار می کند، از قوانین، مقررات و فرهنگ سازمانهای آنجا آگاهی داشته باشد و در عین حال به اصول اخلاقی آنجا نیز پایبند باشد.
منبع: wikipedia.org
