درمان افسردگی با استفاده از دستگاه آر تی ام اس؛ گفت‌وگو با دکتر علی کربلایی
افسردگی یکی از شایع‌ترین اختلالات روانی است که می‌تواند تمام جوانب زندگی فرد را تحت‌تأثیر قرار دهد. این بیماری ممکن است احساس اندوه و ناامیدی را در پی داشته باشد و مانند هر بیماری دیگری، به درمان نیاز دارد. هرروزه روش‌های درمانی زیادی برای افسردگی معرفی می‌شوند و یکی از این روش‌ها دستگاه آر تی ام اس (rTMS) است. در این مقاله، دکتر علی کربلایی تمام سؤالات شما را درباره درمان افسردگی با دستگاه آر تی ام اس پاسخ می‌دهد. با ما همراه باشید.
معرفی دکتر علی کربلایی، متخصص اعصاب و روان
دکتر علی کربلایی در زمینه روان‌پزشکی به موفقیت‌های زیادی دست یافته است. ایشان با عضویت در انجمن سردرد ایران و کمیته نوروسایکایتری انجمن روان‌پزشکان ایران توانسته نقش بسیار فعالی در پیشرفت این زمینه‌ها در ایران داشته باشد. دکتر کربلایی در زمینه‌های وسواس، اضطراب، افسردگی، دوقطبی، اختلالات حافظه، آلزایمر و… تخصص دارد. به‌علاوه، فعالیت در زمینه‌های درمانی غیردارویی مانند آر تی ام اس، نقشهبرداری مغز (qEEG) و نوار مغز (EEG) و همچنین تی دی سی اس (TDCS) نیز از دستاوردهای او محسوب می‌شود.
دکتر کربلایی به‌دلیل فعالیت در روزنامه‌های شرق، سلامت و آفتاب یزد، ترجمه دو کتاب تخصصی به نام‌های علائم در ذهن و سیناپس، تألیف کتاب آسکی در روان‌پزشکی و تدریس فیزیولوژی اعصاب و غدد در دانشگاه از چهره‌های برجسته روان‌پزشکی به شمار می‌رود. از سوابق تحصیلی او نیز می‌توان به گذراندن دوره تکمیلی ۸ماهه آلزایمر و تأسیس کلینیک حافظه و همچنین مدرک بین‌المللی سردرد اشاره کرد.
پاسخ به ۱۱ سؤال مهم درباره درمان افسردگی با استفاده از دستگاه آر تی ام اس
در ادامه، دکتر کربلایی پس از توضیح کلیاتی درباره افسردگی، درباره دستگاه آر تی ام اس، کاربرد، مزایا و مدت تأثیر آن با شما صحبت می‌کند.
۱. مهم‌ترین علائم افسردگی چه هستند؟
در افراد افسرده اغلب این موارد دیده می‌شوند:
- انزوا و گوشه‌گیری؛
- اقدام به خودکشی؛
- اختلال در خواب و اشتها؛
- احساس ناامیدی و پوچی؛
- فکرکردن به خودکشی و مرگ؛
- تمایل به تنهایی (نسبت به ارتباط با سایر افراد)؛
- خوش‌حال‌نشدن با فعالیت‌هایی که در گذشته لذت‌بخش بودند؛
- احساس غم و اندوه در اکثر ساعت‌های روز و اکثر روزهای هفته؛
- احساس گناه به‌دلیل گناه‌هایی که فرد مرتکب شده یا نشده است.
۲. چه زمانی افسردگی به درمان نیاز دارد؟
زمانی که افسردگی شدید شود، فرد به اقدامات درمانی نیاز پیدا می‌کند. افسردگی هنگامی شدید در نظر گرفته می‌شود که در عملکرد روزانه فرد اختلال ایجاد کند؛ برای مثال، هنگامی که:
- فرد تمایلی به انجام امور شغلی خود ندارد؛
- در ارتباط با دوستان و آشنایان دچار مشکل می‌شود؛
- در دانش‌آموزان یا دانشجویان هنگامی که افت تحصیلی ایجاد می‌شود.
۳. چه درمان‌هایی برای افسردگی وجود دارد؟
درمان‌های افسردگی به ۲ نوع بیولوژیک و روان‌شناختی تقسیم می‌شوند.
- درمان‌های بیولوژیک شامل داروهای ضدافسردگی می‌شود. این داروها پس از استفاده وارد گردش خون می‌شود، خود را به مغز می‌رسانند و باعث تنظیم پیام‌رسان‌های شیمیایی می‌شوند. یکی دیگر از روش‌های بیولوژیک نیز که به‌تازگی تأییدشده تحریک مغناطیسی مغزی است. این روش به‌طور مستقیم و هدفمند و بدون ورود به جریان گردش خود عمل می‌کند.
- از درمان‌های روان‌شناختی نیز می‌توان به روش‌های مختلف روان‌درمانی اشاره کرد که شامل روش‌های شناختی ـ رفتاری، طرح‌واره و… می‌شود.
۴. استفاده از دستگاه آر تی ام اس برای چه کسانی مناسب است؟
این دستگاه برای تمامی افرادی که مبتلا به افسردگی‌اند به کار می‌رود؛ اما مناسب‌بودن باید در مصاحبه‌ای بالینی و گاهی تصویربرداری یا نقشهبرداری مغز ارزشیابی شود. بیشترین پذیرش بیمار را در بیماران مبتلا به افسردگی تک‌قطبی داریم.
۵. عملکرد دستگاه آر تی ام اس چگونه است و چطور به درمان افسردگی کمک می‌کند؟
این دستگاه از طریق امواج مغناطیسی نقطه متمرکزی از مغز را تحریک می‌کند و بدین وسیله پیام‌رسان‌های شیمیایی مغز را تنظیم می‌کند.
۶. درمان افسردگی با دستگاه آر تی ام اس چقدر طول می‌کشد؟
به‌طور متوسط، تحریک مغز برای درمان افسردگی ۲۰ روز به طول می‌انجامد. این ۲۰ روز معمولا هفته‌ای ۵ روز و در ۴ هفته انجام می‌شود. بیمار در هر روز مراجعه ۲ جلسه راست و چپ تحریک را دریافت می‌کند. مدت‌زمان دریافت تحریک برای هر طرف حدود ۱۵ دقیقه طول می‌کشد. البته باید بدانید به‌کارگیری فناوری تتا برست در دستگاه‌های جدید، این زمان را به ۵ دقیقه کاهش داده است.
۷. آیا استفاده از دستگاه آر تی ام اس به‌تنهایی به درمان افسردگی کمک می‌کند یا در کنار آن به روان‌درمانی و دارودرمانی یا هر دو نیز نیاز است؟
این دستگاه به‌اندازه کافی قدرت دارد که از عهده درمان افسردگی برآید؛ اما گاهی به ترکیب آن با دارو یا روان‌درمانی یا هر دو نیز نیاز می‌شود. با اینکه بهترین حالت ترکیب آر تی ام اس با روان‌درمانی است، در بسیاری از موارد افراد با دریافت تنها آر تی ام اس نیز به بهبود کامل رسیده‌اند.
۸. استفاده از دستگاه آر تی ام اس در مقایسه با سایر درمان‌های افسردگی چه مزایایی دارد؟
مهم‌ترین مزیت آر تی ام اس بی‌عارضه یا کم‌عارضه بودن آن است. همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، این درمان به گردش خون وارد نمی‌شود. ورود داروهای ضدافسردگی به گردش خون باعث می‌شود به تمامی بافت‌ها و دستگاه‌های بدن نیز برسد و عوارضی بر جا بگذارد.
دستگاه آر تی ام اس به‌صورت هدفمند بخشی از مغز را که مسئول ایجاد افسردگی است تحریک می‌کند. مزیت دیگر آن نیز سرعت عمل آن است؛ به‌طوری که بعد از ۲ تا ۴ هفته اثرات ضدافسردگی خود را به‌طور کامل اعمال می‌کند. در حالی که داروها با فرض سازگاری و مناسب و کافی‌بودن دوز، این اثر را در خوش‌بینانه‌ترین حالت در عرض ۴ تا ۶ هفته نشان می‌دهند.
۹. استفاده از دستگاه آر تی ام اس چه عوارضی دارد؟
اکثر عوارض این دستگاه خفیف‌اند و از آنها می‌توان به سردرد و ناراحتی جزئی در محل تحریک اشاره کرد. در صورتی که پیش از شروع جلسات آر تی ام اس، پزشک ارزیابی را انجام ندهد و بیمار برای دریافت تحریک مناسب نباشد، ممکن است علائم شدیدتری مانند تشنج یا القای مانیا نیز رخ دهد.
۱۰. هزینه درمان با آر تی ام اس چقدر است؟
هزینه درمان با تی ام اس طبق تعرفه هر جلسه ۲۷۰هزار تومان تعیین شده است.
۱۱. آیا افسردگی بعد از درمان با آر تی ام اس بازگشت‌پذیر است؟ چه توصیه‌هایی برای پیشگیری از بازگشت افسردگی، بعد از درمان با آر تی ام اس دارید؟
فرقی نمی‌کند درمان از طریق دستگاه آر تی ام اس صورت بگیرد یا از طریق دارو، افسردگی ماهیتاً برگشت‌پذیر است. همان‌گونه که پیش‌تر اشاره شد، بهترین روش درمانی برای فرد مبتلا به افسردگی ترکیب آر تی ام اس و روان‌درمانی است. آر تی ام اس می‌تواند باعث بهبودی حاد از افسردگی شود و روان‌درمانی از بازگشت آن جلوگیری می‌کند.
توصیه من برای جلوگیری از بازگشت افسردگی، حفظ ارتباط با روانپزشک است. روانپزشک تمام جوانب اختلال در حال حاضر و احتمال عود را برای هر فرد در نظر می‌گیرد و برنامه هر شخص را منحصر به او تعیین می‌کند. این برنامه می‌تواند مراجعات مکرر یا شرکت در کارگاه یا جلسات روان‌درمانی با دریافت جلسات یادآور آر تی ام اس باشد.
سخن پایانی
در ابتلا به بیماری افسردگی، درمان شما باید طبق نظر روان‌پزشکتان صورت بگیرد. اگر به‌دنبال راه‌حلی سریع و کم‌خطر برای درمان هستید، می‌توانید راجع‌به درمان با دستگاه آر تی ام اس با روانپزشک خود صحبت کنید. درمان افسردگی با دستگاه آر تی ام اس روشی مدرن و تضمینی برای برگشت به زندگی سالم است.
برای برقراری ارتباط با دکتر علی کربلایی و رزرو وقت حضوری می‌توانید به وب‌سایت پزشک خوب مراجعه کنید: Pezeshkekhoob.com
ممنون مفید بود