سیب زمینی شیرین از مواد غذایی اصلی و مهم بسیاری از مردم در نقاط مختلف کره زمین است که فیبر فراوان، پتاسیم پُروپیمان و مقدار وافری ویتامین دارد. بعضی‌ها سیب‌زمینی‌های شیرین را در دسته یَم‌ها قرار می‌دهند، اما این اشتباه است. بافت یم‌ها خشک‌تر از سیبزمینی شیرین است و نشاسته بیشتری هم دارند. اگر درباره یم یا سیبزمینی شیرین اطلاعات کافی ندارید، اصلا نگران نباشید. در ادامه برایتان توضیح خواهیم داد.
سیبزمینی شیرین چیست؟
سیبزمینی شیرین ماده مغذی و پرطرف‌داری در نقاط مختلف دنیاست که با یم‌ها فرق دارد. یم‌ها برخی از گونه‌های خوراکی غده‌ای هستند. این غده‌های خوارکی گیاهان علفی بالارونده‌اند و به‌نام سیبزمینی هندی هم شناخته می‌شوند. پس باید بدانیم که با سیبزمینی شیرین فرق دارند.
حالا که تکلیف تشخیص سیب زمینی شیرین روشن شد، اجازه بدهید درباره آن بیشتر بگوییم. این سیب‌زمینی‌ها شیرین و نشاسته‌ای‌اند و در نقاط مختلف دنیا می‌رویند. اندازه و رنگ آنها هم متنوع است، مثلا به رنگ‌های نارنجی، بنفش و سفید می‌رویند.
علاوه بر مواد مغذی گفته‌شده در مقدمه، این سیب‌زمینی‌ها سرشار از آنتی‌اکسیدان و مواد معدنی مختلف‌اند. در ادامه مزایای رنگارنگشان را می‌خوانید. البته قبل از خواص و مزایا، سراغ مواد مغذی موجود در سیبزمینی شیرین می‌رویم. موافقید؟
ارزش غذایی سیبزمینی شیرین
هر ۲۰۰ گرم سیب زمینی شیرین با پوست حاوی مواد زیر است:
- کالری: ۸۰؛
- کربوهیدرات: ۴۱٫۴ گرم؛
- پروتئین: ۴ گرم؛
- چربی: ۰٫۳گرم؛
- فیبر: ۶٫۶ گرم؛
- ویتامین A: ویتامین A سیبزمینی شیرین به‌اندازه ۷۶۹درصد از ویتامین A موردنیاز روزانه بدن است.
- ویتامین C: ویتامین C سیبزمینی شیرین به‌اندازه ۶۵درصد از ویتامین C موردنیاز روزانه بدن است.
- منیزیم: منیزیم موجود در این ماده غذایی به‌اندازه ۵۰درصد از منیزیم موردنیاز روزانه بدن است.
- ویتامین B6: این سیبزمینی حاوی ۲۹درصد از ویتامین B6 موردنیاز روزانه بدن است.
- پتاسیم: پتاسیم موجود در سیبزمینی شیرین به‌اندازه ۲۷درصد از پتاسیم موردنیاز بدن در روز است.
- ویتامین B5: سیبزمینی شیرین ۱۸درصد از ویتامین B5 موردنیاز روزانه بدن را تأمین می‌کند.
- مس: هر سیب زمینی شیرین می‌تواند ۱۶درصد از مس موردنیاز بدن در روز را تأمین کند.
- نیاسین (نوعی از ویتامین B3): هر سیبزمینی شیرین تأمین‌کننده ۱۵درصد از نیاسین موردنیاز برای بدن در روز است.
وجود این مواد مغذی در سیب‌زمینی‌های شیرین باعث می‌شود که برای سلامت بدن بسیار مفید باشد. مثلا چنین مقداری از مواد مفید نشانه خواص سیب زمینی شیرین برای پوست و مو است.
خواص سیب زمینی شیرین چیست؟
همتایان شیرین سیبزمینی معمولی مانند خود آن سرشار از مواد مفید برای سلامتی‌اند. البته دقت کنید که اگر دچار بیماری یا مشکلی جسمانی هستید، حتما باید قبل از مصرف هر ماده غذایی تازه‌ای، از پزشک یا متخصص تغذیه درباره معذوریت‌های رژیمی بپرسید. بعضی از مزایای این سیبزمینی را در ادامه مطرح کرده‌ایم.
۱. بهبود حساسیت به انسولین
در سال ۲۰۰۸ میلادی، پژوهشی انجام شد که نشان می‌داد عصاره سیب زمینی شیرین با پوست سفید می‌تواند حساسیت به انسولین را در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ بهبود بدهد.
در سال ۲۰۰۰ میلادی، تحقیقی دیگر انجام شده بود که در آن موش‌ها به دو گروه تقسیم شدند و به یک گروه سیب زمینی پوست‌سفید شیرین دادند و به گروه دیگر حساس‌کننده انسولین به‌نام تروگلیتازون (troglitazone). در طی ۸ هفته، مقاومت انسولینی موش‌های مصرف‌کننده سیبزمینی بهبود پیدا کرده بود. البته مطالعات بیشتری برای تأیید چنین سطحی از اثرگذاری روی انسان‌ها نیاز است.
تحقیقات دیگر هم نشان می‌دهند که فیبر زیاد موجود در سیب زمینی شیرین از خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ می‌کاهد. هر ۱۲۴ گرم سیبزمینی شیرین پخته حدود ۲٫۵ گرم (حدود نصف پیمانه) فیبر دارد.
۲. تنظیم فشار خون و تقویت سیستم ایمنی
برای داشتن سیستم قلبی‌عروقی سالم، متخصصان مصرف غذاهایی را توصیه می‌کنند که به‌جای نمک افزوده‌شده، حاوی پتاسیم هستند. هر ۱۲۴ گرم از سیب زمینی شیرین ۲۵۹ میلی‌گرم پتاسیم دارد. این مقدار ۵درصد از پتاسیم موردنیاز روزانه بزرگ‌سالان را تأمین می‌کند.
سیب‌زمینی‌های شیرین با بافت نارنجی، منبع درجه‌یک بتاکاروتن‌اند. این ماده در بدن به ویتامین A تبدیل می‌شود. ویتامین A هم که برای تقویت و حفظ سلامت سیستم ایمنی ضروری است. ویتامین مذکور برای حفظ سلامت غشای مخاطی در پوشش داخلی روده هم کاربرد دارد. روده عضوی از بدن است که در معرض عوامل بیماری‌زای مختلفی قرار می‌گیرد، پس حفظ سلامت آن ضروری است.
اگر ویتامین A در بدن کافی نباشد، سیستم ایمنی ضعیف می‌شود و امکان بروز التهاب روده هم وجود خواهد داشت. برای تأمین ویتامین A در بدن می‌توان از سیب زمینی شیرین استفاده کرد.
۳. کاهش خطر ابتلا به سرطان
همان‌طور که کمی قبل‌تر هم گفتیم، سیب‌زمینی‌های شیرین حاوی بتاکاروتن‌اند. این ماده آنتی‌اکسیدانی عالی هم هست و در نتیجه می‌تواند باعث کاهش خطر ابتلا به سرطان‌های مختلف از جمله سرطان ریه و پروستات شود. بتاکاروتن در بدن به شکل ویتامین A فعال درمی‌آید.
خاصیت آنتی‌اکسیدانی سیب زمینی شیرین بسیار زیاد است. در واقع آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند بتاکاروتن مانع تخریب سلول‌ها می‌شوند. تخریب سلولی نتیجه تحرکات مولکول‌های بی‌ثباتی به‌نام رادیکال‌های آزاد است. اگر رادیکال‌های آزاد در بدن بیش از حد زیاد شوند، تخریب سلولی اتفاق می‌افتد و بیماری‌هایی مانند سرطان ایجاد می‌شوند.
۴. حفظ سلامت دستگاه گوارش
سیبزمینی شیرین مقادیر چشمگیری فیبر دارد و می‌تواند به حفظ سلامت دستگاه گوارش کمک کند، مثلا مانع از بروز یبوست می‌شود. پژوهش‌های مختلف نشان داده‌اند که مصرف مقدار زیاد فیبر از ابتلا به سرطان‌های روده بزرگ جلوگیری می‌کند.
آنتی‌اکسیدان‌های موجود در سیبزمینی شیرین بنفش به رشد دو نوع باکتری مفید به نام بیفیدوباکتر (Bifidobacterium) و لاکتوباسیلوس (Lactobacillus) کمک می‌کنند. وجود چنین باکتری‌های مفیدی تا حد زیادی از ابتلا به اسهال و سندروم روده تحریک‌پذیر جلوگیری می‌کند.
۵. کاهش ابتلا به التهاب
تحقیقات علمی نشان می‌دهند که سیب زمینی شیرین بنفش می‌تواند از التهاب بدن کم کند و مانع از دچارشدن به چاقی مفرط شود. وجود کولین یا ویتامین B4 در سیبزمینی شیرین به حرکت راحت‌تر ماهیچه‌ها، افزایش یادگیری و بهبود عملکرد حافظه کمک می‌کند.
تحقیق دیگری در سال ۲۰۱۴ نشان داد که مصرف دوز بالایی از مکمل‌های حاوی کولین به مهار التهاب ناشی از بیماری آسم در بدن مبتلایان منجر شود. البته چنین چیزی مهر تأییدی قطعی بر این موضوع نیست که کولین موجود در سیب‌زمینی‌های شیرین اثری مشابه دارد، اما نتیجه‌ای است که باعث می‌شود به اثربخشی سیبزمینی شیرین در رفع مشکلات مختلف نگاهی امیدوارکننده‌تر داشته باشیم.
۶. محافظت از بینایی
خواص سیب زمینی شیرین برای چشم هم درخور توجه‌اند. وجود بتاکاروتن در این ماده غذایی و تبدیل‌شدن آن به ویتامین A برای چشم‌ها مطلوب است. وجود ویتامین A در بدن برای حفظ سلامت چشم‌ها ضرورت دارد.
پوست هر سیب زمینی شیرین پخته حاوی ۱۴۰۳ میکروگرم از این ویتامین است، یعنی می‌تواند ۵۶۱درصد از مقدار ویتامین A لازم برای بدن در روز را تأمین کند.
آیا مصرف سیبزمینی شیرین منعی هم دارد؟
کسانی که داروهای بتابلاکر یا همان مسدودکننده‌های بتا مصرف می‌کنند، باید مراقب میزان مصرف پتاسیم خود باشند. پزشکان معمولا این داروها را برای بیماران قلبی تجویز می‌کنند و سطح پتاسیم در خون این بیماران نباید بالا برود.
افرادی که دچار مشکلات کبدی‌اند هم باید مراقب مصرف پتاسیم باشند، مثلا افرادی با مشکلات حاد کبدی توانایی پردازش و مدیریت میزان زیادی از پتاسیم را ندارند و با مصرف آن سلامتی‌شان به خطر می‌افتد.
اگر سیب‌زمینی‌های شیرینی که می‌خرید حاوی سموم و کودهای شیمیایی باشند، مصرفشان بیش از سود ضرر خواهد داشت. پس یا محصولاتی را بخرید و مصرف کنید که از سلامت کِشت و تولیدشان اطمینان دارید یا سراغ محصولات ارگانیک بروید.
از کجا سیب زمینی شیرین بخرم؟
خواص سیب زمینی شیرین برای کودکان و بزرگ‌سالان زیاد است، بنابراین واردکردن آن به رژیم غذایی‌تان فکر خوبی به نظر می‌رسد. این سیب‌زمینی‌ها را با ترکیب متنوعی از غذاها میل کنید. شکل طبخ و آماده‌سازی‌شان هم مانند سیبزمینی معمولی می‌تواند بسیار متنوع باشد.
هنگام خرید سیب زمینی‌های شیرین به این دقت کنید که پوستشان صاف باشد و حالت سفتی داشته باشند. این مواد غذایی را در جای خشک و خنک نگه دارید و یادتان باشد که ماندگاری‌شان ۳ تا ۵ هفته است.
سیبزمینی شیرین در ایران هم هست. برای خرید آن می‌توانید از دیجی‌کالا هم کمک بگیرید و این محصول را اینترنتی بخرید.
در آخر
واردکردن مواد غذایی مفیدِ متنوع به سفره‌تان باعث می‌شود انتخاب‌های بیشتری برای سالم‌خوری داشته باشید. در این صورت، از حذف مواد غذایی خوشمزه اما نامناسب مانند فست‌فودها و غذاهای پرچرب دلگیر نمی‌شوید و با کمال میل ترکشان می‌کنید. سیب زمینی شیرین هم گزینه خوبی است و خواص فوق‌العاده‌ای دارد. اگر امتحانش نکرده‌اید، حتما از آن میل کنید. چنین تصمیمی دارید؟
سلام ما بندرعباسی ها سالیان سال هست از سیب زمینی شیرین استفاده میکنیم اسم محلی سیب زمینی شیرین پندال هست که عربها بهش میگند فندال
سلام دوست خوب جنوبی. ممنون از اطلاعات خوبت
سلام وقتتون بخیرهزینه یک هکتارسیبزمینی شیرین وسودش چقدرهست
دوست خوب ما اطلاعی در این زمینه نداریم
خیلی برای گوارش خوب هست و معده درد. من کلن سیب زمینی زرد نمیخورم.
درست میگین. اثرات مثبت زیادی داره