آلفا هیدروکسی اسیدها (AHAs) گروهی از اسیدهای طبیعی هستند که در برخی از مواد غذایی مانند میوه‌ها، نیشکر و شیر وجود دارند. از این اسیدها برای مراقبت از پوست استفاده می‌شود. از آلفا هیدروکسی اسید به‌عنوان لایه‌بردار برای حذف سلول‌های مرده پوست و همچنین برای درمان نگرانی‌های خاص استفاده می‌شود. در این مقاله نحوه عملکرد، مزایا و نحوه استفاده ایمن از آلفا هیدروکسی اسیدها را معرفی خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
آلفا هیدروکسی اسید چیست؟
آلفا هیدروکسی اسید گروهی از اسیدها هستند که به‌طور طبیعی در برخی مواد غذایی وجود دارند. بسیاری از درمان‌ها و محصولات آرایشی حاوی آلفا هیدروکسي اسید ابزاری برای لایه‌برداری پوست هستند. آلفا هیدروکسی اسیدها با تجزیه ماده چسبنده‌ای که سلول‌های پوست را به هم متصل نگه می‌دارد، لایه بالایی سلول‌های قدیمی پوست را شل می‌کنند. این کار پوست را برای رشد سلول‌های بیشتری تشویق می‌کند و گردش سلولی را افزایش می‌دهد.
انواع آلفا هیدروکسی اسید
انواع مختلفی از این اسید وجود دارد. نمونه‌های رایجی که متخصصان پوست استفاده می‌کنند عبارت‌اند از:
- اسید لاکتیک (موجود در لبنیات و سبزیجات تخمیری)؛
- گلیکولیک اسید (موجود در نیشکر)؛
- مالیک اسید (موجود در سیب)؛
- اسید سیتریک (موجود در مرکبات)؛
- تارتاریک اسید (موجود در انگور).
مزایای آلفا هیدروکسی اسید
۱. لایه‌برداری ملایم
آلفا هیدروکسی اسیدها می‌توانند جایگزین خوبی برای روش‌های دیگر لایه‌برداری مانند استفاده از برس‌های ساینده یا اسکراب‌ها باشند. این روش‌های لایه‌برداری خشن هستند و باعث تحریک پوست می‌شوند. لایه‌برداری با قدرت کم با استفاده از آلفا هیدروکسی اسید می‌تواند برای افرادی که پوست خشک یا حساسی دارند مناسب‌تر باشد.
۲. کاهش آکنه
آلفا هیدروکسی اسیدها می‌توانند با ازبین‌بردن سلول‌های مرده که منافذ پوست را مسدود می‌کنند و باعث ایجاد جوش می‌شوند، به برخی از افراد برای پیشگیری از آکنه کمک کنند.
۳. بهبود بافت پوست
لایهبردارهای اسیدی مانند آلفا هیدروکسی اسیدها می‌توانند پوست زبر یا پوسته‌پوسته را بدون تحریک‌کردن بهبود بخشند. در نتیجه می‌توانند ظاهر خشک پوست، لکه‌ها و کراتوز پیلاریس (پوست مرغی) را کاهش بدهند.
۴. کاهش علائم مشهود پیری
با گذشت زمان و قرارگرفتن در معرض نور خورشید، تولید سلول‌های جدید پوست کندتر می‌شود. این مسئله می‌تواند ظاهرشدن خطوط ریز و چین‌وچروک روی پوست را افزایش بدهد. آلفا هیدروکسی اسیدها لایه بالایی سلول‌های مرده پوست را از بین می‌برند و سلول‌های تازه زیر آن را آشکار می‌کنند. استفاده طولانی‌مدت از آلفا هیدروکسی اسید می‌تواند باعث افزایش کلاژن و الاستین پوست شود. این مواد که به پوست ساختار و خاصیت ارتجاعی می‌بخشند، به‌طور طبیعی با افزایش سن کاهش می‌یابند.
۵. کاهش هیپرپیگمانتاسیون، ملاسما و آسیب ناشی از نور خورشید
استفاده منظم از محصولات حاوی این اسید می‌تواند به درمان هایپرپیگمانتاسیون یا لک‌های تیره روی پوست کمک کند. البته توجه کنید که استفاده از آلفا هیدروکسی اسید روی پوست‌های تیره‌تر، می‌تواند باعث ایجاد لکه‌های تیره و تغییر رنگ پوست شود. اگر به این مسائل حساس هستید، قبل از استفاده از این محصولات با متخصص پوست مشورت کنید.
تفاوت آلفا هیدروکسی اسید با بتا هیدروکسی اسید چیست؟
آلفا هیدروکسی اسیدها یکی از انواع اسیدها هستند که می‌توانند برای مراقبت از پوست مفید باشند. بتا هیدروکسی اسیدها (BHAs) گروه مشابهی از اسیدها هستند که پوست را لایه‌برداری می‌کنند.
چند نمونه از بتا هیدروکسی اسیدها:
- بتاهیدروکسی‌بوتیریک اسید؛
- اسید تروپیک؛
- ترتوکانیک اسید.
آلفا هیدروکسی اسیدها و بتا هیدروکسی اسیدها شباهت‌هایی دارند، اما به‌عقیده برخی از افراد بتا هیدروکسی اسیدها برای پوست‌های چرب و مستعد آکنه مؤثرتر هستند. ممکن است این تأثیرگذاری به دلایل مزایای بتا هیدروکسی اسیدها باشد. برخی از این مزایا عبارت‌اند از:
- بهبود بافت پوست؛
- کاهش ریزش سلول‌های پوست در داخل منافذ و کاهش احتمال انسداد؛
- درمان جوش‌های سر سیاه و سرسفید.
نحوه استفاده از آلفا هیدروکسی اسید
می‌توانید از آلفا هیدروکسی اسیدها به‌روش‌های مختلفی استفاده کنید. این گروه از اسیدها می‌توانند در محصولاتی نظیر موارد زیر وجود داشته باشند:
- پاک‌کننده پوست؛
- تونر یا تونیک؛
- پد صورت؛
- سرم پوست؛
- مرطوب‌کننده صورت.
برخی از محصولات حاوی این اسید باید شسته شوند، در حالی که برخی دیگر باید روی صورت فرد بمانند. آکادمی پوست آمریکا (AAD) توصیه می‌کند قبل از انتخاب محصولات حاوی آلفا هیدروکسي اسید یا روش لایه‌برداری، نوع پوست خود و سایر محصولاتی را که قبلا استفاده می‌کردید در نظر بگیرید.
نحوه استفاده از محصولات شوینده
- محصول را با حرکات کوچک و دایره‌وار روی پوست صورت بمالید؛
- اجازه بدهید ۳۰ ثانیه روی پوست بماند؛
- پس از گذشت ۳۰ ثانیه، صورت‌تان را با آب ولرم بشویید؛
- در نهایت برای جلوگیری از خشکی پوست از مرطوب‌کننده استفاده کنید.
نحوه استفاده از محصولات لایه‌بردار
لایهبردارهای حاوی آلفا هیدروکسی اسید درمان‌های قوی‌تری هستند که می‌توانند مشکلات بارزتر پوستی مانند بافت خشن یا هیپرپیگمانتاسیون را درمان کنند. آنها می‌توانند جایگزینی ملایم‌تر برای لایه‌برداری عمیق پوست یا لایه‌برداری با لیزر باشند.
متخصص پوست می‌تواند لایه‌برداری با آلفا هیدروکسی اسید را در مطب انجام دهد. این کار حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه طول می‌کشد. شما می‌توانید هر ۱ تا ۲ هفته یک بار از لایه‌بردار گلیکولیک اسید استفاده کنید. برای این کار:
- متخصص پوست ابتدا پوست‌تان را تمیز می‌کند؛
- محلولی با قدرت ۲۰ تا ۷۰درصد را استفاده می‌کند؛
- این محلول چند دقیقه روی پوست می‌ماند و سپس شسته می‌شود.
اقدامات احتیاطی برای استفاده از آلفا هیدروکسی اسید
اقدامات قبل از استفاده
مانند سایر محصولات مراقبت از پوست، مهم است که قبل از استفاده از آلفا هیدروکسی اسید اقدامات احتیاطی زیر را انجام دهید:
- قبل از استفاده از محصول در ناحیه بزرگ‌تر، آن را روی ناحیه کوچکی از پوست آزمایش کنید؛
- اگر محصول باعث تحریک یا سوزش پوست شد، آن را کاملا بشویید و از آن استفاده نکنید؛
- اگر واکنشی ایجاد نکرد، دستورالعمل‌های روی برچسب محصول را برای استفاده روی صورت دنبال کنید؛
اقدامات پس از استفاده
با توجه به تحقیقات انجام‌شده، آلفا هیدروکسی اسیدها می‌توانند حساسیت به نور UV را افزایش دهند. این درباره بتا هیدروکسی اسیدها نیز صادق است. به همین دلیل، محافظت از پوست در برابر نور خورشید هنگام استفاده از لایه بردارهای شیمیایی مهم است. سازمان غذا و داروی آمریکا استفاده از محصولاتی با این ویژگی‌ها را توصیه می‌کند:
- غلظت آلفا هیدروکسی اسید ۱۰درصد یا کمتر؛
- پی‌اچ ۳٫۵ یا بالاتر.
پس از استفاده از این اسیدها، از ضدآفتاب روزانه‌ای استفاده کنید که ضدآب باشد و اس‌پی‌اف (SPF) ۳۰ یا بالاتر داشته باشد.
عوارض جانبی ناشی از استفاده مفرط
به‌احتمال زیاد استفاده از گلیکولیک اسید یا اسید لاکتیک روی پوست بی‌خطر است. غلظت این اسیدها در محصولاتی که روی پوست صورت استفاده می‌شوند نباید بیشتر از ۱۰درصد باشد. در صورت استفاده از اسید لاکتیک در سایر قسمت‌های بدن، می‌توان از غلظت‌های بیشتر (تا ۱۵درصد) استفاده کرد. محصولات لایه‌برداری، لوسیون‌ها و کرم‌هایی با غلظت بیشتر از ۱۵درصد فقط باید زیر نظر متخصص پوست استفاده شوند.
استفاده بیش از حد از محصولات حاوی آلفا هیدروکسی اسید خطرناک است. بیشتر محصولات مراقبت پوستی حاوی مقدار کمی از این اسید هستند، اما اگر کسی مکرر از آنها استفاده کند، ممکن است دچار عوارض جانبی آن شود.
عوارض لایه‌برداری بیش از حد عبارت‌اند از:
- تحریک یا سوزش پوست؛
- خشکی یا پوسته‌پوسته‌شدن پوست؛
- لکه و رنگ ناهموار پوست؛
- افزایش حساسیت پوست به سایر محصولات.
شما بگویید
تا به حال از محصولات مراقبتی حاوی آلفا هیدروکسی اسید استفاده کرده‌اید؟ استفاده از این محصولات انتظارات شما را برآورده کرد؟ چه نظر یا تجربه‌ای در زمینه استفاده از این محصولات دارید؟ لطفا آن را با ما به اشتراک بگذارید.
وای آلفا هیدروکسی اسید عالیه. من پوستم پوسته پوسته شدید داشت با آلفا هیدروکسی اسید لایه برداری کردم و الان علاوه براینکه دیگه پوسته پوسته نیست، پوستم یه درجه روشنتر هم شده، تازه توی پیشونیم چروکهای ریزی بود که اونا رو هم از بین برده 😍
خیلی هم عالی دوست عزیز. ممنون که تجربه‌ات رو باهامون در میون گذاشتی.
سلام من پوستم جوش و جای جوش داره بعضی جاهام فرو رفته شده بخاطر هزینه بالا دکتر نتونستم برم کرم آلفاهیدروکسی اسید ۱۵ درصد گرفتم ولی نمیدونم چجوری استفاده اش کنم یا اینکه کلا برام مفید خواهد بود یانه میشه لطفا راهنماییم کنید؟۲۴ سالمه.ممنون میشم
سلام رویای عزیز. بهتره برای پیداکردن علت این جوش‌ها و تجویز درمان مناسب، به پزشک مراجعه کنید.