شما هم به‌طور مرتب گوشیتان را چک می‌کنید؟ شب‌ها آن را دمِ دست‌‌تان نگه می‌دارید؟ اگر گوشیتان را در خانه جا بگذارید، حتما برمی‌گردید و آن را با خود می‌برید؟
امروزه افراد بسیاری در‌صورت جدا ماندن از گوشی موبایل‌شان دچار اضطراب می‌شوند. حدود ۶۰ درصد از کاربران موبایل، «نوموفوبیا» را تجربه کرده‌اند. «نوموفوبیا» ترکیبی از کلمه‌های «no»٬ «mobile» و «phobia» و بیانگر هراسِ جدایی از گوشی موبایل است. دلیل این ترس را ممکن است در ماهیت وابستگی به دیگران در دوران کودکی بیابیم. اگر می‌خواهید درباره‌ی نوموفوبیا و دلیل وابستگی به گوشی موبایل بیشتر بدانید، تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
«جان بولبی» (John Bowlby) روان‌پزشک انگلیسی که به‌خاطر پژوهش درباره‌ی «نظریه‌ی دلبستگی» معروف شده است، سال‌ها پیش گفته بود: «انسان با میل به حفظ درجه‌ای از نزدیکی و دلبستگی به دیگران به دنیا می‌آید.» دلبستگی به مراقبان نخستین (پدر و مادر یا سایر افرادی که از کودک مراقبت می‌کنند) یک رفتار انطباقی برای بقا در دوران کودکی است. البته این رفتار ممکن است گاهی در بزرگسالی هم بروز یابد.
زمانی که انسان ارتباط نزدیکی با دیگران دارد و به آنها دلبسته است، احساس امنیت می‌کند و عملکرد بهتری دارد. اگر از امنیت ناشی از وابستگی برخوردار نباشیم، به سراغ روش‌های ثانویه‌ی وابستگی مانند تلاش وسواس‌گونه برای برقراری ارتباط با دیگران (وابستگی اضطراب‌آور) یا فاصله گرفتن از دیگران به‌طور فعال (گریز از وابستگی) روی می‌آوریم. بنابراین وقتی عناصری که به آنها وابسته‌ایم در دسترس نباشند، به‌دنبال جایگزین‌‌هایی مانند اسباب‌بازی، حیوانات یا نمونه‌های دیگر خواهیم بود. امروزه افرادِ بسیاری از موبایل استفاده می‌کنند، بنابراین بی‌راه نیست که در نبود انسان‌های واقعی به‌عنوان پایگاه وابستگی، گوشی موبایل را جایگزین آنها کنیم.
چرا وابستگی به گوشی موبایل؟
علاوه بر استفاده‌ی تقریبا همه‌گیر گوشی موبایل، وابستگی به این ابزار دو دلیل دیگر هم دارد:
- موبایل‌ها امکان برقراری ارتباط با دیگران را از طریق رسانه‌های اجتماعی و پیام‌های متنی فراهم می‌کنند. بنابراین گوشی موبایل ارتباط با دیگران و به‌عبارتی ارتباط با پایگاه‌های اصلی وابستگی (خانواده، دوستان و مانند آن) را ساده‌تر می‌کند.
- موبایل‌ها امکان ذخیره‌سازی عکس‌ها، لینک‌های اینترنتی و دیگر اطلاعات شخصی و نیز قابلیت شخصی‌سازی مطابق سلیقه‌ی افراد (زنگ‌خور، عکس پس‌زمینه، قفل صفحه و مانند آن) را فراهم می‌کنند. قابلیت شخصی‌سازی، جایگاه موبایل را به‌عنوان عنصری برای وابستگی بالا می‌برد و به گزینه‌ی بهتری برای جایگزینی انسان تبدیل می‌کند.
پژوهشگران از جنبه‌های مختلفی، وابستگی به گوشی موبایل را بررسی کرده‌اند. در پژوهشی با ۱۴۲ شرکت‌کننده‌ی ۱۹ تا ۲۵ ساله (نسلی که با گوشی موبایل بزرگ شده است)، سه مورد زیر بررسی شد:
۱. میزان استفاده از گوشی موبایل
در این بخش از شرکت‌کنندگان خواسته شد فعالیت‌هایی را که با گوشی موبایل‌شان انجام می‌دهند، مانند ارسال پیام، جست‌وجو در اینترنت، بازدید از شبکه‌های اجتماعی، چت کردن، بازی و مکالمه، مشخص کنند. سپس به میزان تکرار هریک از این فعالیت‌ها، از ۱ تا ۵ امتیاز بدهند.
۲. میزان وابستگی به گوشی
این مورد به بررسی ویژگی‌های وابستگی‌‌آور گوشی موبایل در دو بعد اضطراب ناشی از جداماندن و میل به دمِدست نگه‌داشتن گوشی می‌پردازد. از شرکت‌کنندگان خواسته شد مشخص کنند دو عبارت زیر تا چه اندازه درمورد آنها صدق می‌کنند:
- گوشی من حتی شب‌ها دم‌ِ‌دستم است.
- ترجیح می‌دهم درباره‌ی موضوعات ناخوشایند، به‌صورت تلفنی صحبت کنم نه رودررو.
۳. ماهیت وابستگی فرد
در این مرحله، برای سنجش میزان وابستگی اضطراب‌آور و گریز از وابستگی، از شرکت‌کنندگان خواسته شد ۱۸ عبارت را بخوانند و مشخص کنند هرکدام از آن عبارات تا چه میزان درموردشان صدق می‌کند. مثال‌های زیر، دو مورد از آنها هستند:
- وقتی کسی خیلی با من صمیمی می‌شود، عصبی می‌شوم.
- به نظرم وقتی به آدم‌ها نیاز داری، هیچ‌وقت دردسترس نیستند.
این آزمون افراد را در دو طبقه‌ی «وابسته‌ی مضطرب» و «گریزان از وابستگی» دسته‌بندی کرد.
ماهیت وابستگی فردی و وابستگی به گوشی
نتیجه‌ی کلی این پژوهش نشان داد جوانان تا اندازه‌ای به گوشی موبایل وابسته هستند. بیشتر آنها گوشی‌شان را دمِدست نگه می‌دارند و در‌صورت جداماندن از آن دچار اضطراب می‌شوند! این نوع وابستگی به‌دلیل «سادگیِ برقراری ارتباط با دیگران از طریق گوشی» نیست.
نتیجه‌ی دیگر این بود که در برخی افراد هراسِ جداماندن از گوشی ممکن است نشانه‌ی نیاز شدید به برقراری ارتباط باشد. به‌عبارتی، از نظر افرادی که به سطح بالایی از وابستگی اضطراب‌آور دچارند، مهم‌ترین ویژگی گوشی موبایل این است که ارتباط با دیگران را به‌سادگی ممکن می‌کند. دمِدست نگه‌داشتن گوشی برای تمام شرکت‌کنندگان به یک اندازه اهمیت داشت ولی افراد وابسته‌ی مضطرب با هدفِ «ارتباط دائمی با دیگران» گوشی‌شان را دمِدست نگه‌می‌دارند.
نتیجه‌ی پایانی این بود که بین نوع استفاده از گوشی موبایل و وابستگی اضطراب‌آور، ارتباطی وجود دارد. افراد وابسته‌ی مضطرب به‌جای مکالمه‌ی صرف با گوشی‌شان، بیشتر از اَپ‌ها و شبکه های اجتماعی استفاده می‌کنند. البته این ممکن است به این دلیل باشد که امروزه تعداد تماس‌های تلفنی به‌طورکلی کاهش یافته است.
وابستگی به موبایل در زنان و مردان
زنان بیشتر برای مکالمه و ارسال پیام و با هدف برقراری ارتباط با دیگران از گوشی‌شان استفاده می‌کنند؛ این با نتیجه‌ی دیگر مبنی بر استفاده‌ی بیشتر زنان از گوشی با هدف اجتماعی‌تر بودن هم‌سو است. در مقابل، مردان بیشتر برای کسب اطلاعات و بازی کردن از گوشی موبایل استفاده می‌کنند. شاید دلیل وابستگی بیشتر زنان به گوشی‌شان این است که آنها از گوشی بیشتر برای برقراری ارتباط استفاده می‌کنند. بنابراین احتمال وابستگی زنان به گوشی موبایل نسبت به مردان بیشتر است.
برگرفته از: psychologytoday
در افسردگی غم به لایه‌های عمیق زندگی نفوذ کرده و اختلالاتی در احساسات و رفتار شما به‌وجود می‌آورد. اگر احساس افسردگی دارید، حتما با کمک یک روانشناس متخصص مشکل را ریشه‌یابی کنید و برای حل آن راهکار بگیرید.برای ارتباط با مشاور متخصص افسردگی روی دکمه زیر کلیک کنید.
سلام مطلب شماخوب بود ولی من انتظار داشتم در مقاله تون راهکار ارائه دهید نه اینکه دانسته های مارا تکرار کنید
درود .
این مطالب که گوشی ما را به دوستانی که قبلا بهشان وابسته بوده ام هم سو هم هم رنگ می کنند را نباید فراموش کرده .
تشکر از محبت شما . ابراهیم بهمنیاری کارشناس ارشد تاریخ عمومی جهان گرایش اروپا از دانشگاه شهید بهشتی تهران .
سلام و عرض ادب و احترام خدمت نویسنده محترم
از مقاله وزین و مستند شما بی نهایت سپاسگذارم…یک نکته را پیرو مقاله شما خدممتان عرض می کنم.
در هیپنوتیزم معمولا ریفرنس ها دو مدل به اثبات رسیده راگزارش می کنند، که حکایت از هیپنوتیزم روانپزشکی( توسط مسمر اولین بار ارائه شد) و شکل دیگر که ریشه در علوم متافیزیک دارد، نوع دوم هم نیز به وضوح در کارکرد توسط متخصصین علوم پاراسایکولوژی به اثبات رسیده است، اما نکته بنده پیرامون مقاله شما به سوشیال هیپنوتیزم است که بحث درباره آن رامی توان در روانشناسی اجتماعی و جامعه شناسی پیگیری و مطالعه کرد، نگارنده نازنین درجهان امروز به دلائل متععد تحقیقات علمی خبر از هیپنوتیزم اجتماعی می دهند و اینکه این مقصود از کدام ناحیه و به چه علت است، در این مطلب بنده بدان نمی توانم اشاره ای داشته باشم.
بهترین عملکرد مطمئنا نیازمند بهترین ماهیت و بهترین ماهیت نیازمند بهترین ساختار است، پس بهترین نسخه را شاید بتوان ایجاد ساختاری منجسم برای کودکان ونوجوانان توسط والدین و نظام تربیتی و آموزشی یک کشور دانست…پیشنهاد میکنم آثار اریک فروم( فیلسوف، جامعه شناس،روان شناس) و آثار جامعه شناسان مکتب فرانکفورت( هربرت مارکوزه) را از نظر خوش سیمابتان بگذرانید.
درپنا حق