آموزش عزت‌نفس حلقه‌ی مفقوده در تغيير تفكر مردسالار از اولين سالهای ورود زنان به جامعه تاكنون

مبارزه با تبعيض جنسيتی سالهاست كه واكنشی تند‌و‌تيز است در‌برابر كنشِ تبعيض‌‌آميزِ حاصل از تفكر مردسالار كه در ذهن زنان و مردان ريشه دوانيده است. همانطور كه اغلب مشكلات انسان ناشی از طرز فكر اوست، مبارزه با اين طرز تفكر نادرست نيز تنها با آموزش صحيح و تفكری متناسب با قرن حاضر امكان‌پذير است.
اكنون اولين سال حضور زنان ايرانی در اجتماع و دنيای كسب‌و‌كار نيست اما ما همچنان درحال فرياد زدن برای تغيير اين تفكر هستيم كه زنان را در سمَت‌ها دچار ضعف و احتمالا نالايق ميداند. چه چيز وجود دارد كه همچنان باعث ميشود تا اين تفكر وجود داشته باشد كه اشكالات و ايرادات در كار يك مدير، كارمند و حتی يك مدرس زن ريشه در زنانگی او بداند. تا به حال به تفكری كه هرروز بر زبانمان می‌آوريم توجه كرد‌ه‌ايد؟ كدام يك از ما اين جملات را شنيده و مبارزه‌ای در حد كلامی كوتاه با آن كرده است؟ جملاتی نظير اينها ” استاد مرد بهتر است، خدا جايی را كه زن رئيس است را خراب كند، خدا نكند زنان به حايی برسند و…” كه از دهان مرد و زن‌مان بيرون می‌آيد و ايراد كاری و بی‌تجربگی را از زنانگی اش ميداند و هيچ واكنشی به آن داده نشده است. نه! منظور من از واكنش گسترش رفتارهای تند نيست. به عقيده من آموزش عزت‌نفس بدون عرت نفس ممكن نيست. بايد ابتدا از موضع سكوت دربرابر اين نابرابری ها بيرون بياييم و شروع به آموزش محترمانه و قاطعانه عزت نفس كنيم.
به راستی ايراد كار كجاست؟ چه حلقه‌ای از آموزشمان جا مانده تا اين تفكر معيوب هنوز كه هنوز است از عهد‌های قديم در ذهن افراد زيادی در جامعه تكه تكه جا خوش كند.
به عقيده‌ی نويسنده تنها راه خلاصی از تفكر پوسيده‌ی مردسالار-در حاليكه از آموزش و پرورش‌مان توقعی نميشود داشت به اين علت كه تمام اين سالها چشممان به دستی بود تا در آموزش كاری كند كارستان اما نتيجه تغيير چندانی نداشته است- اين است كه بايد خودمان شروع كنيم اول از همه از خودمان و بعد آموزش عزت نفس به تك تك افراد اطرافمان. اما عزت نفس چيست كه تا اين اندازه آموزش آن بر همگان واجب است؟

عزت‌نفس به طور ساده مفهومی است كه باعث ميشود در قدم اول انسان نياز‌های خودش را بشناسد و اولويت خود قرار بدهد و حق زندگی سالم و آسوده را برای خود و به همان اندازه برای ديگران در نظر بدارد. به اين معنی كه من حقی دارم و تو نيز حقی داری. و حالا كاربری عزت نفس در اجتماع و تغيير تفكر مردسالار اين است كه همگان را فارغ از سن و جنس و… را محق و دارای شان و شخصيت و حق ميكند و باعث ميشود خودبرتربينی برخی مردان و خودكمبينی اكثريت زنان كاهش پيدا كند و در نهايت به برابری انسانی ارزشمند برسد. و آموزش آن ميتواند قدمی باشد برای دارای حق دانستن خودمان به عنوان يك انسان و همچنين با‌ارزش و حقوقمند دانستن باقی افراد جامعه جدا از جنسيت آنها. و آموزش اين امر به افراد و اطرافيان عادی ما كم كم باعث از سكه افتادن ديدگاهی است كه انسانی و حقوقمند به افراد جامعه نگاه نميكند. اگر هركدام ما در مواجه با افراد بی عزت‌نفس كه لق‌لقه‌ی زبانشان آنگونه جملات است واكنشی نه تند كه محترمانه و موثر و آموزش دهنده‌ِی عزت‌نفس و يادآور حقوق انسانی ما باشد، آرام آرام شاهد كمرنگ شدن اين طرز تفكر خواهيم بود كه حتی در زنان نيز نهادينه گشته است.

اگر هر فرد حق و حقوق انسانی خود را بداند و طبق آن رفتار كند و از حق خود دفاع كند ديگر شاهد اين خودبزرگ‌بينی و خودكمبينی كاذب نخواهيم بود. همه ما سهمی داریم و باید با قبول این مسئولیت سهم خود را اجرا کنیم تا همه ما در جامعه ای سالمتر و زیباتر زندگی کنیم.