نظام انتخاباتی را نمی‌توان صرفا به دستگاهی كه آراء در آن تبديل به كرسی‌ها می‌شوند فروكاست. برای ارزيابی يك نظام انتخاباتی يا برگزيدن نظامی جديد، لازم است تا ببينيم كه از نظام انتخاباتی چه انتظاری داريم؟ هيچ‌‌کدام از نظام‌های انتخاباتی صرفا منعكس‌كننده‌ی خواسته‌های رأی‌دهندگان يا الگوی موجود انشعابات در جامعه يا ساختار غالب احزاب سياسی نمی‌باشند، بلكه هر نظام انتخاباتی به شيوه‌ای متفاوت به اين مسائل پيرامونی شكل می‌دهد. با اين مقدمه‌ی كوتاه به بررسی نظام انتخاب ریاست جمهوری آمریکا می‌پردازيم.
علت بررسی نظام انتخاباتی آمريكا در وهله‌ی نخست اين است كه آمريكا قدرت بزرگ است؛ بنابراين، تحولات آن ساير كشورها از جمله كشورهای خاورميانه را تحت تأثير قرار می‌دهد. دليل دوم اين است كه نظام انتخاباتی آمريكا بسيار پيچيده است. نظام انتخاباتی در ایالات متحده آمریکا (Elections in the United States) روندی است که نزدیک به یک سال به طول می‌انجامد.
یکی از اصول اساسی و مهم نظام سیاسی ایالات متحده آمریکا نظام نمایندگی است. در این کشور تقریبا بیش از هر کشور دیگری انتخابات برگزار می‌شود. این انتخابات در سطوح دولت فدرال، دولت‌های ایالتی و محلی برپا می‌شوند. به عبارت دیگر تقریبا بسیاری از مشاغل از ریاست جمهوری گرفته تا مدیریت مدارس یا فرودگاه‌ها، توسط مردم و برای دوره‌های مشخصی انتخاب می‌شوند. براساس آمارهای موجود در سراسر ایالات متحده آمریکا، بیش از ۵۰۰ هزار شغل از طریق انتخابات توزیع می‌شود که شامل ۵۳۷ سمت در سطح فدرال، ۸۰۰۰ سمت در سطح دولت‌های ایالتی، و ۴۹۴ هزار سمت نیز در سطح دولت‌های محلی است.
در سطح دولت فدرال، رئیس جمهور از طریق سیستم دو مرحله‌ای انتخابات، از سوی مردم و همچنین هیئت‌های انتخابی موسوم به الکترال کالج، برای ۴ سال برگزیده می‌شود. نظام انتخاباتی آمریکا به‌گونه‌ای است که در انتخاب رئیس جمهور، علاوه‌بر رأی مستقیم مردم، رأی پارلمانی نیز دخالت دارد و درنهایت رئیس جمهور این کشور نه با رأی مستقیم مردم بلکه با رأی افرادی که الکتور (elector) نامیده می‌شوند، تعیین خواهد شد و درواقع این افراد نمایندگی مردم را در انتخاب رئیس جمهور به عهده دارند.
مجموع این افراد که «الکترال کالج» نامیده می‌شود، نمایندگان هر ایالت را در بر دارد که تعداد نمایندگان هر ایالت در الکترال کالج با جمعیت آن ایالت در رابطه است و تعداد آن برابر با نمایندگان هر ایالت در کنگره و همچنین سناتورهای آن ایالت در مجلس سناست؛ برای مثال ایالتی مانند کالیفرنیا که ۵۳ نماینده در کنگره‌ی آمریکا و ۲ سناتور در مجلس سنا دارد، در الکترال کالج ۵۵ نماینده (الکترور یا انتخاب کننده) دارد.
تعداد کل اعضای الکترال کالج ۵۳۸ نفر است و رئیس جمهور برای پیروز شدن در انتخابات آمریکا باید درنهایت ۲۷۰ رأی الکترال کالج را کسب کند.
براساس نظام انتخاباتی آمریکا این احتمال نیز وجود دارد که نامزدی با وجود کسب آرای بیشتر از سوی مردم، در الکترال کالج رأی کمتری را به خود اختصاص دهد و از پیروزی در رقابت انتخاباتی باز بماند و این امر در انتخابات ریاست جمهوری اخیر آمریکا نیز رخ داد و درحالی که کلینتون آراء عمومی بیشتری را به خود اختصاص داده بود، درنهایت مغلوب انتخابات شد، این امر پیش از این نیز در ۴ دوره‌ی انتخابات ریاست جمهوری دیگر، در آمریکا تکرار شده است.
نمایندگان کنگره نیز مستقلا توسط آرای مردم انتخاب می‌شوند. ملاک انتخاب نمایندگانِ مجلس نمایندگان، جمعیت بخش‌های انتخاباتی است و به ازای هر ۵۷۰ هزار نفر یک نماینده به مجلس نمایندگان راه پیدا می‌کند که ۴۳۵ نفر را شامل می‌شود و این در حالی است که هر ایالت بدون احتساب بزرگی و کوچکی، ۲ نماینده در سنا دارد. بدین ترتیب تعداد سناتورها صرفا ۱۰۰ نفر است که برای یک دوره‌ی ۶ ساله انتخاب می‌شوند. تنها قوه‌ای که اعضای آن به‌صورت غیرمستقیم برگزیده می‌شوند، قوه‌ی قضاییه یا قضات دیوان عالی فدرال است. ۹ قاضی بلندپایه‌ی دیوان عالی فدرال و همچنین قضات دیگر محاکم قضایی با معرفی رئیس جمهور و تصویب سنا انتخاب می‌شوند. مدت فعالیت قضات دیوان عالی فدرال مادام‌العمر است.
همواره بحث انتخابات با مبحث احزاب گره می‌خورد. درواقع در كشور آمريكا دو حزب اصلی وجود دارد كه مبارزه‌ی انتخاباتی چه در حوزه‌ی رياست جمهوری و چه در مجلس بين جمهوری‌خواهان و دموكرات‌ها بوده است.
منابع: سايت همشهری آنلاين، سايت ميزان، مقاله‌ی نظام‌های انتخاباتی و اهداف‌شان: نشريه حقوق اساسی
