سازمان‌ها فقط در مقام‌های اجرایی رده بالا نیاز به رهبر ندارند. رهبران افرادی هستند که بینش کافی را برای تشخیص اقدامات مورد نیاز و تشویق و انرژی‌بخشی به کارمندان برای ایجاد عملکرد بهتر، دارا هستند.
با داشتن مهارت‌های قوی رهبری در تمامی سطوح سازمانی، ساخت کسب‌وکاری قدرتمند، محترم و پررونق بسیار آسان‌تر خواهد بود.
با این حال، شناسایی افرادی با ظرفیت رهبری همیشه آسان نیست. برای اطمینان از تداوم عملکرد کسب‌وکار، باید این افراد را شناسایی کنید و ظرفیت رهبری آنان را شکوفا کنید. این ظرفیت‌ها باارزش‌تر از آن هستند که هدر بروند.
پس چگونه افرادی خاص می‌توانند توانایی‌های رهبری خود را نشان دهند؟
ظرفیت صحیح
معمولا افرادی با دستاوردهای بالا، به عنوان رهبرانی بالقوه شناخته می‌شوند. متاسفانه این کار به این سادگی نیست: اگر افراد عملکرد خوبی داشته باشند، تنها نشانه‌ی این است که برای شغل‌شان مناسب هستند.
به این دو مثال توجه کنید:
- کامران، متخصص تحقیق و توسعه است و تحقیقش منجر به کشف یک ژن جدید شده است و قطعا یک دانشمند فوق‌العاده است. همکارانش کار وی را تحسین می‌کنند و بسیار محتمل است که به خاطر مهارت‌های فنی‌اش، ارتقاء پیدا کند. اما او دانش خود را به اشتراک نمی‌گذارد و به دیگران کمک نمی‌کند تا روش وی را متوجه شوند.
- سوسن در بازاریابی کارمند خوبی است که کارش بالاتر از حد متوسط است، اما لزوما خارق‌العاده نیست. با این حال، آنچه در مورد او برجسته به نظر می‌رسد این است که وی روابطی عالی با افراد تمامی بخش‌های شرکت دارد. به همین دلیل، هر گاه تغییری رخ می‌دهد، مدیران روی وی حساب می‌کنند تا مزایای این تغییر را ببیند و همکارانش را به قبول تغییرات تشویق کند.
چه کسی رهبر واقعی است؟
ظاهرا سوسن بیشتر از کامران در آینده می‌تواند تبدیل به یک رهبر شود. اگرچه تا زمانی که عمیقا عملکرد وی را ارزیابی نکنید، این مسئله را نخواهید فهمید. اما آنچه از ابتدا مشخص است، این است که عملکرد شغلی شاخص قابل اعتمادی نیست.
برای تعیین شاخص‌های کلیدی رهبری، دانستن برخی از تئوری‌های مشهور رهبری بسیار مهم است.
تئوری‌های رهبری
تئوری های رهبری انواع مختلفی دارند:
تئوری «مرد بزرگ» ادعا می‌کند که رهبران به دنیا می‌آیند و ساخته نمی‌شوند.
برخلاف آن، تئوری رفتاری می‌گوید که می‌توان مهارت های رهبری را آموخت.
تئوری ویژگی مطرح می‌کند که رهبران، ترکیبی از ویژگی‌های طبیعی و فطری دارند.
تئوری‌های اقتضایی می‌گویند که هر کدام از سبک های رهبری برای موقعیت‌های متفاوتی مناسب هستند.
ما در سایت چطور، معتقدیم که مهارت‌های رهبری را می‌توان یاد گرفت و پرورش داد و باور داریم که در کسب‌وکار، مناسب ترین سبک رهبری، «رهبری تحولی» است. رهبر تحولی کسی است که می‌تواند چشم‌اندازی الهام‌بخش از آینده بسازد، افراد را برای رسیدن به آن تشویق کند و اجرای این چشم‌انداز را مدیریت کند و تیمی با قابلیت بسازد که در هر چالش، بهتر از قبل عمل می‌کند.
با این حال، بسیاری از این نکات در ذهن رهبر بالقوه وجود دارد و شما به عنوان کسی که به دنبال پرورش رهبران است، می‌توانید این ویژگی‌ها را در افراد تشخیص دهید. با در نظر داشتن این ویژگی‌ها، می‌توانید متوجه شوید که فرد مقابلِ شما، درست فکر می‌کند.
بنابراین، با اینکه تقریبا هر کسی می‌تواند ویژگی های رهبری را در خود پرورش دهد، اما بعضی از افراد دارای توانایی‌های پیشرفته‌تری در نقش‌های رهبری هستند. رفتارهای قابل مشاهده‌ی زیر، این ظرفیت را نشان می‌دهند. برای پرورش رهبری شایسته، به دنبال این ویژگی‌ها در دیگران باشید و آنها را در خودتان نیز پرورش دهید.
نشانه‌ها و ویژگی‌های رهبری
۱. رهبران آینده‌ی بهتری می‌بینند
آنها وضع موجود را قبول نمی‌کنند و همه چیز را همانطور که هست، نمی‌پذیرند. آنها با ترکیب توانایی فنی و مهارت‌های فکری قدرتمند خود می‌توانند ایده‌های جدید تولید کنند و چشم‌اندازی الهام‌بخش از اینکه آینده چگونه می‌تواند باشد، بسازند.
- چه کسی همیشه به فکر ایده‌ها و پیشنهادهای جدید و عملی است؟
- چه کسی تلاش می‌کند تا بفهمد که چه چیز چرخ محرک کسب‌وکار است؟ چه کسی به طور منظم تفکر استراتژیک دارد؟
- چه کسی از مسائل و روند کنونی آگاه است، اثرات آنها را می‌فهمد و در تعریف فرصت‌ها و تهدیدها سریع عمل می‌کند؟
- چه کسی از ایده‌های قوی و تفکر جانبی لذت می‌برد؟
- چه کسی بدون نیاز به تأیید قبلی، تغییر ایجاد می‌کند؟
- چه کسی همیشه به دنبال وظایف بزرگ‌تر و فرصت‌هایی برای یادگیری مهارت‌های جدید است؟
۲. رهبران مشتاق به هدایت کردن هستند
آنها برای هدایت پروژه‌ها و قبول نقش رهبری، انگیزه درونی دارند.
- چه کسی «تصویر بزرگ‌تر» و برنامه‌ها را در همان گام‌های اولیه می‌بیند؟
- چه کسی در گروه اولین نفر برای شروع اقدامات است؟
- چه کسی می‌تواند به اطرافیانش انگیزه دهد؟
- چه کسی به ایده‌ها و نتیجه گرفتن، متعهد است؟
- چه کسی از شروع پروژه‌های جدید لذت می‌برد؟
۳. رهبران خودشان را می‌شناسند
آنها دارای خودآگاهی بالایی هستند. یعنی می‌دانند که در چه چیز خوب و در چه چیز بد هستند، از نقاط قوت‌شان استفاده می‌کنند و ضعف‌های خود را مدیریت می‌کنند (مثلا، با کار کردن با کسی که دارای نقاط قوت مکمل است).
- چه کسی به دنبال افزایش درک خود از مهارت‌ها، استعدادها و صلاحیت‌هایش است؟
- چه کسی هر نوع بازخوردی را می‌پذیرد؟
- چه کسی به دنبال بازخورد است و به شکل سازنده عمل می‌کند تا پیشرفت کند؟
- چه کسی بدون تلاش برای قضاوت یا دفاع، می‌شنود؟
- چه کسی اثر رفتار خود را بر دیگران می‌فهمد و براساس آن رفتارش را تنظیم می‌کند؟
- چه کسی پیشتازانه اشتباهاتش را به تجربیاتی برای یادگیری تبدیل می‌کند؟
- چه کسی دیگران را به خودآگاهی بیشتر تشویق می‌کند؟
۴. رهبران دارای صداقت بالایی هستند
آنها عادل و قابل اعتماد هستند و همین را از دیگران انتظار دارند. مردم به آنچه آنها می‌گویند اعتماد دارند و آنچه انجام می‌دهند، قبول است. به همین دلیل، رهبران مورد احترام هستند و به دیگران نیز احترام می‌گذارند.
- چه کسی به راحتی با هر کس ارتباط برقرار می‌کند؟
- چه کسی علیرغم فشار همکاران، «کار درست» را انجام می‌دهد؟
- چه کسی از اشتباه کردن یا داشتن نظری متفاوت نمی‌ترسد؟
- چه کسی اشتباهات و اخبار بد را به راحتی و صادقانه به اشتراک می‌گذارد؟
- چه کسی بدون اینکه دنبال مقصر باشد، مسئولیت را می‌پذیرد؟
- چه کسی بازخوردهای ارزشمند برای دیگران فراهم می‌کند؟
- چه کسی از پیش‌داوری سریع از روی غریزه خودداری می‌کند و ترجیح می‌دهد که به جای آن، آنچه دیگران انجام می‌دهند و نوع تصمیماتی که می‌گیرند را مشاهده کند؟
- چه کسی دائما عملکرد خوبی دارد و نتایجی بی‌نظیر از خود نشان می‌دهد؟
۵. رهبران به دیگران احترام می‌گذارند
در حالی که رهبران همیشه افراد مردم‌گرایی نیستند (برونگرا یا کاریزماتیک بودن کمک می‌کند، اما واجب نیست)، صادقانه به رفاه دیگران اهمیت می‌دهند و سخت کار می‌کنند تا به افراد تیم‌شان کمک کنند تا بهترین عملکرد را داشته باشند.
- چه کسی بر روی روابط با دیگران سرمایه گذاری می‌کند؟
- چه کسی ارزش دیگران را می‌بیند و می‌خواهد که هر کس به بهترین وجه خود برسد؟
- چه کسی سریع پیشنهاد کمک می‌کند و سرمشق و مشوق رفتار مشارکتی در کار است؟
- چه کسی نبوغ را در دیگران پرورش می‌دهد؟
- مردم به دنبال دانستن نظر چه کسی هستند؟
۶. رهبران الهام‌بخش هستند
آنها دارای انرژی مثبت و انگیزشی هستند و شور و شوق مسری را به محل کار می‌آورند.
- چه کسی را به عنوان فردی بامزه، مثبت، بخشنده و بشاش توصیف می‌کنید؟
- چه کسی سریع به دیگران امتیاز می‌دهد؟
- چه کسی به راحتی موفقیت را جشن می‌گیرد؟
- چه کسی با رضایت مسئولیت‌ها را به اشتراک می‌گذارد و به دیگران کمک می‌کند تا به موفقیت برسند؟
- چه کسی واقعا قدردان کاری است که دیگران انجام می‌دهند؟
- چه کسی بر بخش مثبت تمرکز کرده و تلاش می‌کند تا بهترین نتیجه را از هر موقعیتی به دست آورد؟
۷. رهبران خاص هستند
آنها دارای ویژگی خاصی هستند که تعریفش دشوار است، اما به سادگی قابل تشخیص است.
- آنها در موقعیت‌های شدیدا نامطمئن، تصمیم‌های محکمی می‌گیرند.
- آنها در ساده‌سازی مسائل پیچیده ماهر هستند.
- آنها از نظر ذهنی قوی هستند.
- آنها تغییر را می‌پذیرند و آن را تشویق می‌کنند.
- آنها پیشتاز هستند.
- آنها ثابت قدم هستند.
- آنها خودشان را باور دارند.
- آنها هدفمند هستند و کار را به سرانجام می‌رسانند.
با این حساب، چه تعداد از این معیارها را در سازمان خود دارید؟ احتمالا تعداد بسیار کمی هستند که «تمام ویژگی‌ها» را داشته باشند. با این حال، می‌توانید بعضی از این مهارت‌ها، رفتارها و ویژگی‌ها را در اطرافیان‌تان ببینید و کار را با آنها شروع کنید تا سایر ویژگی‌ها را پرورش دهید. محور اصلی پرورش رهبری، همین مسئله است.
سلام وقت بخیر
فرشچی هستم
مثل همیشه عالی هستید
فقط یه موضوع
توی این مقاله
و این نوشته در قسمت 5
——چه کسی سریع پیشنهاد کمک می‌کند و سرمشق و مشوق رفتار مشارکتی در کار است؟—–
یکم ذهنمو مشغول کرد
ممنونم اگه امکانش باشه توضیح بدید