وقتی فردی در حل یک مسئله گیر میکند و نمی‌تواند راه حل خوبی برای آن پیدا کند، اگر بتواند از یک زاویه دید دیگر به موضوع بنگرد، کشفیات بیشتری پیدا میکند. ولی با این وجود، بعضی وقت‌ها سخت می‌شود زاویه دید مناسبی یافت.
در این مقاله، می‌خواهیم شما را با ابزاری به نام چارچوب بندی مجدد آشنا کرده و به شما نشان دهیم که چگونه می‌توانید به یک مسئله از زوایای مختلف نگاه کنید.
درباره‌ی این ماتریس
ماتریس چارچوببندی مجدد را مایکل مورگان (Michael Morgan) به وجود آورده است. در سال ۱۹۹۳، مورگان این تکنیک را در کتابی به نام “Creating Workforce Innovation” به دنیا معرفی کرد. به کمک این ماتریس، می‌شود مسئله‌های حیطه‌ی کسب و کار را از نقطه‌نظرهای مختلف بررسی کرد و به این ترتیب، به راه‌حل‌های خلاقانه‌ی بیشتری رسید.
روش چارچوب بندی مجدد بر مبنای این حقیقت بنا شده که افراد مختلف با تجارب متفاوتی که دارند، متفاوت از هم با مسائل مواجه می‌شوند. این تکنیک به شما کمک میکند تا خود را به جای افراد مختلف بگذارید، تصور کنید که آنها چگونه ممکن است با مسائل شما مواجه شوند، و به دنبال راه‌حل‌های احتمالی بگردید که اگر آنها به جای شما بودند، پیشنهاد می‌دادند.
نحوه‌ی استفاده
ماتریس چارچوببندی مجدد از آن تکنیک‌هایی است که اجرا کردن‌شان به آب خوردن می‌ماند. تنها چیزی که برای شروع لازم دارید، یک خودکار و یک ورق کاغذ است.
گام اول: رسم جدول
یک جدول مربع‌شکل ساده مانند شکل زیر رسم کنید که چهار خانه داشته باشد. در وسط جدول، فضایی را خالی بگذارید تا بتوانید صورت مسئله را آنجا بنویسید.
چهار خانه‌ی جدول به چهار زاویه دید مختلفی که می‌خواهیم بررسی کنیم، اختصاص دارند. اگر چهار خانه برای شما جوابگو نیست، راحت باشید و جدول را هر طور لازم است تغییر بدهید.
گام دوم: تعیین زاویه‌های دید
ببینید از چه زاویه‌های مختلفی می‌شود به مسئله مورد نظرتان نگاه کرد. دو روش مفید وجود دارند که برای تصمیم‌گیری در این مورد می‌توانند به کمک شما بیایند؛ رویکرد ۴P یا (The ۴Ps Approach) و روش تخصص‌های گوناگون (Professions Approach).
رویکرد ۴P (آن را با ۴P یا آمیزه بازاریابی اشتباهی نگیرید) به شما کمک میکند تا از چهار بعد زیر به مسائل بنگرید:
- بعد محصول: محصول یا سرویس ارائه شده، چه مشکلاتی دارد؟ آیا درست قیمت‌گذاری شده؟ تا چه حد پاسخگوی نیاز بازار هست؟ آیا معتبر و قابل اطمینان است؟
- بعد برنامه‌ریزی: برنامه‌های کسب و کار، بازاریابی و استراتژی‌های ما چه کم و کاستی دارند؟ آیا می‌توانیم آنها را بهبود ببخشیم؟
- بعد توانایی: چگونه فروش را بالا می‌بریم؟ اگر بطور جدی می‌خواستیم بازار هدف‌مان را گسترده‌تر کنیم و حجم تولید را بالا ببریم، با چه مشکلاتی مواجه می‌شدیم؟
- بعد افراد: افراد مختلف (کارمندان، مشتریان، تولیدکنندگان،…) چه تاثیری بر این مسئله می‌گذارند؟ مسئله چگونه بر آنها تاثیر می‌گذارد؟ افرادی که با این مسئله درگیرند چه نظراتی دارند؟ چرا مشتریان این محصول/سرویس را استفاده نمی‌کنند یا آن را نمی‌خرند؟
این سوالات تنها چند مورد از انبوه پرسش‌هایی هستند که می‌توانید برای بررسی این چهار بعد از خود بپرسید.
روش تخصص‌های گوناگون به این منظور به وجود آمده که به شما کمک کند مسئله را از دید متخصصان حوزه‌های مختلف ببینید و یا از منظر افراد مختلفی که درگیر پروژه‌اند به مسئله نگاه کنید. برای مثال، یک دکتر به شکل متفاوتی از یک وکیل به مسائل نگاه میکند و نحوه‌ی مواجهه وکیل با مشکلات هم با یک مهندس عمران فرق دارد. نگاه یک مدیرعامل به موضوعات هم نسبت به مسئول منابع انسانی متفاوت است.
روش تخصص‌های گوناگون آن زمانی بیشتر مفید واقع می‌شود که مسئله مورد نظر انواع مختلفی از افراد را درگیر کند. گاهی نیز لازم می‌شود که طرز تفکر معمول خود را کنار بگذاریم تا بتوانیم خلاقیت بیشتری داشته باشیم.
گام سوم: طوفان فکری برای پیدا کردن عوامل مرتبط
سرانجام وقت آن رسیده که به سراغ طوفان فکری بروید و عوامل مرتبط با مسئله را از هر زاویه دیدی پیدا کنید. با تکمیل کردن ماتریس، کم کم درک بهتری از مسئله پیدا می‌کنید و می‌توانید راه‌حل‌های بیشتری بیابید.
مثالی از یک ماتریس چارچوب بندی مجدد
در شکل زیر، نتیجه کار مدیری را می‌بینید که به کمک رویکرد چهاربعدی تلاش کرده بفهمد که چرا محصول جدیدش فروش خوبی نداشته است.
عالی بود.ممنون