شناسنامه‌ی کتاب
- عنوان اصلی: Le Petit Prince
- نویسنده: آنتوان دوسنت اگزوپری
- سال انتشار: ۱۹۴۳
درباره‌ی کتاب
همه‌ی داستان‌های ما با جمله‌ی معروف «یکی بود یکی نبود» شروع می‌شود. بنابراین شاید تصور کنیم داستان معروفی چون شازده کوچولوی آنتوان دوسنت اگزوپری (۱۹۴۴-۱۹۰۰ فرانسه) نیز با چنین چیزی شروع شود: «یکی بود یکی نبود. یک وقتی شازده کوچولویی بود که در سیاره‌ای کمی بزرگ‌تر از خودش خانه داشت…»؛ اما حقیقت چیزی دیگری است.
آغاز شازده کوچولو چنین است: «وقتی شش ساله بودم، روزی در کتابی راجع‌به جنگل طبیعی که “سرگذشت‌های واقعی” نام داشت، تصویر زیبایی دیدم. تصویر مار بوآ…» و همین نامتعارفی و غیرکلیشه‌ای بودن این جمله، می‌تواند ما را به فکر فرو ببرد و به ما بگوید که با چه دنیایی سروکار داریم.
براساس نوشته‌ی پشت جلد یکی از ترجمه‌های فارسی کتاب، شازده کوچولو، که به‌نوعی شاهکار دوسنت اگزوپری محسوب می‌شود، اثری خیال‌انگیز و زیبا است که در میان سطرهای آن، عواطف بشری به ساده‌ترین شکل، تجزیه و تحلیل شده است. همچنین ویژگی‌هایی را که بر اثر غرق شدن در علایق مادی و پول‌پرستی دیگر رنگ‌وبوی انسانی ندارند، تحت نام آدم‌بزرگ‌ها به باد مسخره گرفته است. علاوه‌براین، شازده کوچولو برای من در حکم کتابی عجیب است. به‌نظر من، این عجیب بودن به‌خاطر تأثیری است که در بطن گفت‌وگوها و پردازش صحیح شخصیت‌ها نهفته است. شازده کوچولو، درست همان کودکی است که انتظارش را داریم، با همان فکرها و رفتارها و حرف‌ها. خلبان نیز درست شمایل یک آدم‌بزرگ را دارد که سال‌هاست از دنیای کودکان فاصله گرفته است. سایر شخصیت‌ها نیز به همین صورت ساخته و پرداخته شده‌اند.
شازده کوچولو کتاب مهمی به‌شمار می‌آید. کتابی که (بر طبق آمار رسمی وبگاه اختصاصی‌اش) به بیش از ۳۰۰ زبان ترجمه شده، با فروش بیش از ۲۰۰ میلیون نسخه (۱۴ میلیون نسخه فقط در خود فرانسه) یکی از پرفروش‌ترین و با ۴۰۰ میلیون خواننده یکی از پرخواننده‌ترین کتاب‌های تاریخ محسوب می‌شود.
خلاصه‌ی داستان
مطابق متن و طبق آنچه که در وبگاه رسمی کتاب (به زبان فرانسه) آمده است، این کتاب در اصل روایت ملاقات انسانی بالغ است با کودک درون خویش که در شمایل شاهزاده‌ای خردسال، نمایان شده است؛ شاهزاده‌ای که سیاره‌اش را ترک می‌کند و پیش از فرود آمدن بر زمین، از شش سیاره و ساکنان عجیب و غریب آن دیدار می‌کند. بزرگسالان نیز هر یک شمایل (سمبل) خصلتی از خصایص بشری‌اند؛ غرور، خودپسندی و … . شازده کوچولو روی زمین با روباهی آشنا می‌شود که این روباه برای او رازی را فاش می‌کند.
در حاشیه
- از اگزوپری نزدیک به ۱۳ عنوان کتاب چاپ شده است. هوانورد، زمین انسان‌ها و قلعه از آن جمله‌اند.
- اولین ترجمه شازده کوچولو مربوط به سال ۱۳۳۳ و توسط شادروان محمد قاضی و مستقیما از روی متن فرانسه انجام شد. مترجمان زیادی این شاهکار ادبی را در طول این شصت سال ترجمه کرده‌اند. زنده‌یاد احمد شاملو، زنده‌یاد ابوالحسن نجفی و مصطفی رحماندوست از آن جمله‌اند. به‌نظر می‌رسد هنوز هم بتوان هر ساله منتظر ترجمه‌ی جدیدی (از نوع دست دوم – ترجمه از روی ترجمه انگلیسی کتاب) از این کتاب باشیم.
- نسخه صوتی این اثر در وبسایت نوار منتشر شده است و می‌توان کتاب صوتی شازده کوچولو را همین حالا تهیه کنید.
- مسافر کوچولو (نام اصلی پرنس ستاره‌ها: پرنس کوچولو) انیمیشن ۳۹ قسمتی ژاپنی که در سال‌های ۷۹- ۱۹۷۸ به‌نمایش درآمد، در کنار دو اثر سینمایی ساخته شده در سال‌های ۱۹۷۴ آمریکا-انگستان و ۲۰۱۵ فرانسه-کانادا (در قالب انیمشین) تنها اقتباس‌های سینمایی و انیمیشنی این کتاب به‌شمار می‌آیند. (البته به‌نظر می‌رسد نسخه‌ی جدید سینمایی، نزدیکی بیشتری به متن دارد و حسابی در راستای معنا و مفهوم نهفته در خود کتاب است.)
بخشی از کتاب
- شازده کوچولو پرسید: «پس آدم‌ها کجا هستند؟ آدم در بیابان احساس تنهایی می‌کند.» مار گفت: «با آدم‌ها نیز آدم احساس تنهایی می‌کند.»
- گل که کاروانی را درحال عبور دیده بود، گفت: «آدم‌ها؟ گمان می‌کنم شش هفت‌تایی باشند. من ایشان را سال‌ها پیش دیدم. ولی هیچ معلوم نیست کجا می‌شود گیرشان آورد. باد، ایشان را با خود می‌برد. آدم‌ها ریشه ندارند و از این جهت بسیار ناراحتند.»
- روباه گفت «آدم‌ها این حقیقت را فراموش کرده‌اند، ولی تو نباید فراموش کنی. تو هر چه را اهلی کنی همیشه مسئول آن خواهی بود.»
برای دریافت کتاب صوتی شازده کوچولو به سایت نوار مراجعه کنید و به جمع هزاران خواننده این کتاب محبوب بپیوندید.
