شاید باورش سخت باشد ولی میزان شیوع آلرژی‌ها در بعضی از جوامع تا ۵۰ درصد بالا رفته است و از هر ۲ نفر، ۱ نفر مبتلا به آلرژی است. همین مسئله اهمیت توجه به باورهای نادرست درباره آلرژی را چندبرابر می‌کند. شما چقدر باورهای غلط درباره آلرژی‌ها را می‌شناسید؟ در این مقاله، با ۱۱ باور نادرست درباره آلرژی آشنا می‌شوید.
اگر بخواهیم به‌طور خلاصه بگوییم، آلرژی یک پاسخ ایمنی غیرطبیعی است که توسط ماده خاصی ایجاد می‌شود. علائم آن معمولا شامل خارش چشم، عطسه و خس‌خس سینه می‌شود. برای بسیاری از مردم، واکنش حساسیت فقط تجربه‌ای ناخوشایند و آزاردهنده است، اما برای برخی می‌تواند کشنده هم باشد.
بر اساس تخمین مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها (CDC)، سالانه حدود ۶۰ میلیون نفر سالانه در آمریکا دچار آلرژی می‌شوند. سازمان بهداشت جهانی (WHO) نیز تخمین می‌زند که حدود ۲۰ درصد جمعیت جهان به نوعی آلرژی مبتلا هستند.
بنابراین، دانستن باورهای غلط درباره آلرژی‌ها به ما در مواجهه با این موضوع و کنترل صحیحش کمک می‌کند. با ما همراه باشید تا با ۱۱ باور نادرست و مهم درباره آلرژی‌ها آشنا شویم.
۱. آلرژی‌ها فقط در دوران کودکی شکل می‌گیرند
یکی از شایع‌ترین باورها، این است که هنگامی که به بزرگ‌سالی می‌رسید، دیگر به آلرژی مبتلا نخواهید شد. این امر حقیقت ندارد؛ مثلا بر اساس یکی از تحقیقات در بررسی حساسیت غذایی، ۴۰هزار و ۴۴۳ بزرگ‌سال در آمریکا مورد نظرسنجی قرار گرفتند. در هنگام این تحقیق، ۱۰٫۸٪ از آنها به آلرژی غذایی مبتلا بودند.
بنا بر نتیجه این پژوهش، در نیمی از این افراد مبتلا به حساسیت غذایی، حداقل یکی از موارد حساسیت در بزرگ‌سالی به وجود آمده بود.
۲. هیچ درمانی برای آلرژی وجود ندارد
به‌طور کلی، بهترین راه برای به‌حداقل‌رساندن پاسخ‌های آلرژی، دوری از عوامل حساسیت‌زا است. این عامل می‌تواند نوعی غذا یا حیوان باشد.
هیچ درمان مؤثری برای آلرژی وجود ندارد. با این حال، روش‌هایی وجود دارند که در کاهش علائم آلرژی مفید هستند؛ مثلا داروهای مؤثر در درمان گرفتگی بینی می‌توانند علائم مربوط به بینی را در آلرژی برطرف کنند؛ آنتی‌هیستامین‌ها و انواع اسپری بینی مانند اسپری ضدالتهابی نیز می‌توانند مفید باشند.
علاوه بر این موارد، باور بر این است که ایمنی‌درمانی نیز می‌تواند باعث کاهش آلرژی‌ها شود. بر اساس گفتهٔ مرکز تحقیقات آلرژی، آسم و ایمنی‌شناسی آمریکا، «در ایمنی‌درمانی، ماده یا عامل حساسیت‌زا به‌صورت تدریجی به شخصی که به آن آلرژی دارد، داده می‌شود. این افزایش تدریجی عامل آلرژی باعث می‌شود که سیستم ایمنی حساسیت کمتری به این ماده نشان دهد. این احتمال نیز وجود دارد که باعث تولید پادتن انسدادی شود، که در برخوردهای آینده با این ماده، باعث کاهش علائم آلرژی می‌شود.»
۳. حساسیت غذایی و ناسازگاری غذایی یکی هستند
این جمله حقیقت ندارد. حساسیت‌های غذایی و ناسازگاری‌های غذایی متفاوت هستند. هنگامی که کسی دچار آلرژی غذایی می‌شود، این اتفاق بر اثر یک پاسخ ایمنی رخ می‌دهد و معمولا به‌دلیل فعالیت آمینوگلوبین ای (IgE) است.
در هنگام پاسخ ایمنی ناشی از این ماده، آمینوگلوبین ای به گیرنده‌های خاصی از سلول‌های ایمنی متصل می‌شود، به‌ویژه سلول‌های ماستوسیت و بازوفیل‌ها. این سلول‌ها هیستامین یا مواد دیگری تولید می‌کنند که موجب ظاهر شدن سریع علائم آلرژی می‌شوند.
از طرف دیگر، ناسازگاری‌ها شامل پاسخ ایمنی نمی‌شوند و علائم آنها دیرتر ظاهر می‌شود. با اینکه ناسازگاری‌ها معمولا زندگی را تهدید نمی‌کنند، آلرژی‌های غذایی ممکن است در بعضی موارد کشنده باشند.
۴. آلرژی‌ها تا آخر عمر باقی می‌مانند
خوشبختانه این باور نادرست است. با اینکه بعضی آلرژی‌ها تا پایان عمر ادامه دارند، ممکن است بعضی آلرژی‌ها بر اثر سن ناپدید شوند.
اینکه آلرژی بر اثر گذر زمان درمان شود، به ماهیت عامل حساسیت بستگی دارد. نویسندگان مقاله‌ای درباره حساسیت‌های غذایی توضیح می‌دهند: «با اینکه آلرژی کودکان به شیر، تخم‌مرغ، سویا و گندم با افزایش سن درمان می‌شود، آلرژی‌های بادام‌زمینی، مغزهای درختی، ماهی و صدف معمولا تا آخر عمر باقی می‌مانند.»
۵. جدی‌ترین آلرژی، حساسیت به بادام‌زمینی است
با اینکه حساسیت به بادام‌زمینی با خواص فراوانش، از شایع‌ترین آلرژی‌هاست (طبق آمار ۶٫۱ میلیون نفر را در آمریکا تحت‌تأثیر قرار می‌دهد) و قطعا می‌تواند خطرناک باشد، این امکان وجود ندارد که شدت آلرژی‌ها را طبقه‌بندی کرد. برخی افراد ممکن است عکس‌العمل خفیفی به بادام‌زمینی نشان دهند و برخی دیگر به شوک آنافیلاکسی دچار شوند. آنافیلاکسی یک پاسخ آلرژی شدید و در برخی موارد کشنده است. در این پدیده، مقدار زیادی از هیستامین به درون بدن ترشح می‌شود و یک پاسخ التهابی ایجاد می‌کند. علائم آنافیلاکسی عبارت‌اند از:
- تنگی نفس؛
- خس‌خس سینه؛
- درد و گرفتگی شکم؛
- اسهال؛
- اضطراب؛
- ورم کردن پاها، دست‌ها، چشم‌ها و گاهی اوقات اندام‌های جنسی؛
- بیهوشی.
۶. سرماخوردگی و آلرژی یکی هستند
با اینکه سرماخوردگی و آلرژی علائم مشترک زیادی دارند (از جمله گرفتگی بینی و آب‌ریزش چشمی)، ولی دو فرق اصلی باهم دارند:
- علائم سرماخوردگی بر اثر پاسخ ایمنی به یک ویروس ایجاد می‌شوند، اما آلرژی پاسخ ایمنی به یک عامل حساسیت‌زا است.
- سرماخوردگی فقط ۱ تا ۲ هفته ادامه دارد، اما آلرژی می‌تواند تا آخر عمر با فرد بماند.
۷. گربه‌ها و سگ‌هایی با موی کوتاه باعث تحریک آلرژی نمی‌شوند
این جمله حقیقت ندارد. برای بعضی افراد، بعضی نژادها کمتر باعث ایجاد تحریک آلرژی می‌شوند، اما هیچ قانون مشخصی برای این امر وجود ندارد. آلرژی با موی حیوانات تحریک نمی‌شود، بلکه بر اثر سلول‌های مرده پوست، بزاق یا ادرار حیوان شکل می‌گیرد.
علاوه بر آن، آکادمی آلرژی، آسم و ایمنی‌شناسی آمریکا توضیح می‌دهد :«مو یا پشم حیوانات می‌تواند باعث جمع‌آوری گرده، هاگ کپک و سایر عوامل آلرژی‌زای محیط بیرون شود.»
۸. گونه‌هایی از حیوانات کم‌آلرژی‌زا هستند
بسیاری معتقدند که برخی انواع حیوانات خانگی مثل بعضی نژادهای گربه و سگ کم‌آلرژی‌زا هستند، یعنی باعث تحریک آلرژی نمی‌شوند. این باور نادرست است. آکادمی آلرژی، آسم و ایمنی‌شناسی آمریکا توضیح می‌دهد: «برخلاف باور عمومی، هیچ گونه‌ٔ کم‌آلرژی‌زایی از سگ‌ها و گربه‌ها وجود ندارد. سلول‌های مرده پوست گربه‌ها و سگ‌ها تحت تأثیر طول مو یا پشم آنها و یا میزان ریزش مویشان قرار نمی‌‌گیرد.»
۹. همواره در معرض حیوانات بودن باعث کاهش آلرژی نسبت به آنها می‌شود
نظریه شایعی وجود دارد که می‌گوید اگر افرادی که به حیوانی آلرژی دارند زمان زیادی را با آن گونه از حیوان بگذرانند، آلرژی آنها در گذر زمان بهتر می‌شود. این اتفاق نمی‌افتد. در واقع، بعضی از افرادی که حیوانات خانگی دارند ممکن است به‌مرور زمان، به حیوان خانگی خود آلرژی پیدا کنند.
هنگامی که سیستم ایمنی ما به یک عامل حساسیت‌زا حساس است، مثلا یک حیوان خانگی، اگر در معرض مقادیر زیادی از مو یا پوست مرده آن قرار بگیریم، همچنان به آنها آلرژی خواهیم داشت. ایمنی‌درمانی یا واکسن آلرژی و کاهش حساسیت هم در صورتی مؤثر است که با راهنمایی یک متخصص آلرژی و با دزهای پایین و افزایش تدریجی همراه باشد.
نکته دیگر این است که اگر حیوانات خانگی از هنگام کودکی افراد در خانه باشند، با بزرگ شدن کودکان، احتمال ابتلا به آلرژی به آن حیوانات کمتر است.
۱۰. آلرژی‌ها مسئله‌ای جدی نیستند
خوشبختانه برای بسیاری از مردم، آلرژی‌ها فقط آزاردهنده و دردسرآور هستند، ولی خطرناک نیستند. هرچند برای برخی افراد، یک واکنش آلرژی می‌تواند منجر به آنافیلاکسی شود. درباره آنافیلاکسی در باور نادرست شماره ۵ صحبت کردیم.
حتی آلرژی‌های نسبتا خفیف نیز می‌توانند مشکلات زیادی ایجاد کنند، مثلا حساسیت‌های فصلی. تب یونجه باعث کاهش خواب مناسب و خواب‌آلودگی در طول روز می‌شود. از این رو، باعث دشواری تمرکز روی کار و افزایش احتمال غیبت از کار یا بروز حوادث کاری می‌شود.
در سال ۲۰۱۲ بر روی ۶۱۶ نفر تحقیقی انجام شد که تأثیر تب یونجه بر کیفیت زندگی مربوط به سلامت را مورد بررسی قرار داد. محققان به این نتیجه رسیدند که تب یونجه بیشتر از فشار خون و دیابت نوع ۲ بر روی بازدهی شغلی تأثیرگذار است.
تحقیق دیگری در سال ۲۰۰۹ که تأثیر گسترده‌تر حساسیت‌های فصلی را بررسی می‌کرد، به این نتیجه رسید که تب یونجه تأثیر منفی چشمگیری بر فعالیت جنسی دارد و می‌تواند منجر به اختلالات خواب و خستگی مفرط هم بشود.
۱۱. تب یونجه بر اثر گل‌ها ایجاد می‌شود
شاید برای شما غیرمنتظره باشد اما این جمله حقیقت ندارد. تب یونجه، حساسیت فصل بهار یا التهاب مخاط بینی توسط گرده‌های معلق در هوا ایجاد می‌شود. گل‌ها عموما گرده‌های درشت و چسبناکی تولید می‌کنند که نمی‌توانند به‌آسانی در هوا معلق شوند. گل‌ها طراحی شده‌اند تا حشرات را به خود جذب کنند و گرده خود را به بدن آنها متصل کنند، نه اینکه گرده خود را در هوا آزاد کنند.
از بزرگ‌ترین عوامل تب یونجه می‌توان به گرده‌های سبک چمن‌ها و درخت‌ها اشاره کرد.
سخن آخر
آلرژی‌ها به طرز غیرمنتظره‌ای شایع هستند و می‌توانند خفیف یا کشنده باشند. شاید به‌دلیل شیوع یا تنوع آنها باشد که چنین باورهای نادرستی درباره آنها وجود دارد. ماهیت غیرمنتظره آنها نیز در این مسئله بی‌تأثیر نیست. هرچه باشد، چرا سیستم ایمنی یک فرد باید به یک بادام‌زمینی یا یک سگ واکنش نشان دهد؟!
با اینکه هنوز درمانی برای آلرژی وجود ندارد، دانشمندان دست از پژوهش بر نداشته‌اند. مطمئنا روزی راهی پیدا خواهند کرد که از تأثیر این مشکل بر روی جمعیت جهان بکاهند.
آیا شما به چیزی حساسیت دارید یا دچار حساسیت فصلی می‌شوید؟ این مسئله چقدر برایتان آزاردهنده است؟ چه روش‌های درمانی را به کار گرفته‌اید و کدام روش‌ها برای شما کارساز بوده‌اند؟ خواندن تجربیات شما می‌تواند برای خیلی‌ها راهگشا باشد.
