بم، شهری که پس از زلزله مهیب سال ۱۳۸۲ با تلاش مردم و مسئولان دوباره احیا شد و دوباره به یکی از مقاصد مهم گردشگری ایران تبدیل شده است. این شهر با جاذبههای تاریخی، طبیعی و فرهنگی متنوع، یکی از جاهای دیدنی ایران است. در این مقاله، علاوه بر معرفی دیدنیترین جاهای بم، به شما خواهیم گفت که چگونه میتوانید از این شهر دیدن کنید و بهترین تجربه را از سفر خود داشته باشید.
دیدنیترین جاهای بم
بم، شهری کهن در کویر لوت، با تاریخی دیرینه و معماری بینظیرش، همواره گردشگران بسیاری را بهسوی خود جذب میکند. این شهر، با ارگ عظیمش که بزرگترین بنای خشتی جهان محسوب میشود، گویی داستانی از تاریخ را در دل خود نهفته دارد. کوچههای پیچ در پیچ، خانههای کاهگلی و بادگیرهای بلند، همه و همه حکایت از تمدنی کهن دارند. بم، شهری است که در آن گذشته و حال در هم آمیختهاند و هر گوشه از آن، روایتی دارد. در این مقاله، به قلب کویر و جاذبههای دیدنی شهر تاریخی بم سفر میکنیم.
مسجد حضرت رسول(ص) بم
در نزدیکی ارگ باشکوه بم، بنایی ارزشمند به نام مسجد حضرت رسول (ص) خودنمایی میکند. قدمت این مسجد به قرن اول هجری برمیگردد و با معماری ساده و دلنشین خود، نمادی از معماری اسلامی اولیه است. طرح مربع شکل مسجد با چهار طاق گنبدی که بر ستونی مرکزی استوار است، فضایی آرام و معنوی را برای نمازگزاران ایجاد میکند. متأسفانه، از این بنای تاریخی تنها خرابههایی باقی مانده است که حکایت از عظمت و شکوه گذشته آن دارد. این مسجد یکی از دیدنیترین جاهای بم است.
آتشکده میرآباد
در شمال غرب شهرستان ریگان، آتشکدهای با قدمت دوران ساسانیان بر جای مانده است. این بنای تاریخی که نمادی از باورهای مذهبی ایرانیان باستان است، با معماری خاص خود، توجه هر بینندهای را به خود جلب میکند. اتاق مربع شکل مرکزی و راهروی پیرامونی این آتشکده، فضایی مرموز و اسرارآمیز را ایجاد میکند.
قلعه برج معاذ
در کویر لوت، قلعهای به نام برج معاذ بر فراز تپههای شنی خودنمایی میکند. این قلعه با وسعتی بیش از ۵۰۰۰ متر مربع، نمادی از معماری دفاعی و نظامی دوران گذشته است. این قلعه تماشایی اتاقهای زیادی برای سکونت اهالی خود و همینطور فضاهایی برای نگهداری احشام داشته است.
بازار سنتی سرپوشیده بم
بازار سنتی سرپوشیده بم، قلب تپنده اقتصادی و اجتماعی این شهر تاریخی بوده است. این بازار که با معماری سنتی و اصیل خود، یکی از جاذبههای بینظیر گردشگری بم محسوب میشد و در زلزله سال ۱۳۸۲ بهشدت آسیب دید. با این حال، تلاش برای بازسازی این بازار ارزشمند ادامه دارد تا بار دیگر شاهد شکوه و عظمت آن باشیم.
قنات اکبرآباد بم
در کویر پهناور کرمان، در روستای اکبرآباد، قناتی با قدمتی کهن به نام اکبرآباد وجود دارد. این قنات که یکی از شاهکارهای مهندسی آبی ایران به شمار میرود، با ۱۱۰۰ متر طول و ۳۵ میله چاه، سالهاست آب زلال و گوارایی را به دل کویر هدیه میدهد. قنات اکبرآباد به همراه دوقلوی خود، قنات قاسمآباد، به دلیل اهمیت تاریخی و مهندسی، در فهرست جهانی یونسکو به ثبت رسیده است و از آثار ملی ایران نیز محسوب میشود.
قنات قاسم آباد بم
در روستای بروات، قناتی به نام قاسمآباد وجود دارد که به همراه قنات اکبرآباد، یکی از شاهکارهای مهندسی آبی ایران شناخته میشود. این قنات با ۲۳۰۰ متر طول و ۵۰ میله چاه، سالهاست آب زلال و گوارایی را به دل کویر هدیه میدهد. قنات قاسمآباد بههمراه دوقلوی خود، قنات اکبرآباد، در فهرست جهانی یونسکو به ثبت رسیده است و از آثار ملی ایران نیز محسوب میشود.
گورستان کوهشاه
در روستای کوهشاه، در فاصله ۷۳ کیلومتری ریگان، گورستانی با قدمتی ۳۵۰ساله وجود دارد که نمادی از تمدن کهن و تاریخ این منطقه است. این گورستان که در انتظار ثبت در فهرست آثار ملی ایران است، با سنگنوشتها و معماری خاص خود، روایتی شنیدنی از تاریخ و فرهنگ مردم این منطقه را بازگو میکند.
تل آتشین دارستان بم
در دل کویر کرمان، در نزدیکی ارگ بم، تلی باستانی به نام تل آتشین دارستان وجود دارد که قدمت آن به هزاره هفتم قبل از میلاد مسیح میرسد. در این تپه باستانی، بقایای معماری خشتی، ابزارهای سنگی و اسکلتهایی کشف شده است که نشان از وجود تمدنی پیشرفته در این منطقه دارد. تل آتشین دارستان، یکی از مهمترین سایتهای باستانشناسی ایران به شمار میرود.
فرودگاه بم
فرودگاه بم از سال ۱۳۷۴ فعالیت خود را آغاز کرده، از سال ۱۳۸۹ به یکی از دروازههای هوایی ایران تبدیل شده است.
فرودگاه بم، با وجود قرارگیری در منطقهای کویری، از امکانات رفاهی مناسبی برخوردار است. مسافران میتوانند در طول انتظار پرواز از امکاناتی مانند غرفههای تجاری، شعبههای بانکی و رستوران استفاده کنند. این فرودگاه یکی از پایانههای مهم حملونقل در شرق کشور محسوب میشود و نقش مهمی در توسعه اقتصادی و گردشگری منطقه ایفا میکند.
با توجه به موقعیت جغرافیایی خاص خود، فرودگاه بم در طول سال پذیرای تعداد قابلتوجهی مسافر است. این فرودگاه با ارائه خدمات باکیفیت و امکانات مناسب، به یکی از قطبهای مهم حملونقل هوایی در استان کرمان تبدیل شده است.
مشخصات فنی فرودگاه بم:
- نوع فرودگاه: عمومی (مسافری)
- کد یاتا: BXR
- کد ایکائو: OIKM
- ارتفاع از سطح دریا: ۳,۳۸۵ متر
- شرکتهای هواپیمایی فعال: ماهان
- فاصله هوایی تا تهران: ۱,۱۶۸ کیلومتر معادل یک ساعت و ۴۳ دقیقه پروازی
آبشار تنگ تاهران
این آبشار که در ۸۰ کیلومتری جنوب شرقی شهر بم و در کنار روستای آباد چهل تن قرار دارد، یکی از دیدنیترین جاهای بم و زیباترین جاذبههای طبیعی استان کرمان است.
رودخانه آباد چهل تن که از ارتفاعات قله چهل جبال بارز سرچشمه میگیرد، در مسیر حرکت خود طبیعتی بکر و زیبا را خلق کرده است. دیوارههای بلند تنگه تاهران و آبشارهای خروشان آن، منظرهای چشمنواز را به وجود آوردهاند که هر بینندهای را مجذوب خود میکند.
آبشار تنگ تاهران، با آب زلال و طبیعت بکر، مکانی مناسب برای فرار از هیاهوی شهر و لذت بردن از آرامش طبیعت است. این منطقه زیبا، هرساله پذیرای گردشگران زیادی است که برای تجربه طبیعتگردی و عکاسی به این منطقه سفر میکنند.
رودخانه آدوری
رودخانه آدوری، با طولی حدود ۵۰ کیلومتر، از کوههای جبال بارز سرچشمه میگیرد و پس از عبور از درههای عمیق و پرپیچ و خم، به رودخانه پشترود میریزد. این رودخانه که در دل کویر کرمان جاری است، با وجود شرایط اقلیمی خشک و نیمهخشک منطقه، حیات را به منطقه بخشیده است.
آدوری با عبور از روستاهای گزدان، دسک و آدوری، علاوه بر تأمین آب کشاورزی، نقش مهمی در حفظ تنوع زیستی منطقه نیز ایفا میکند. این رودخانه با طبیعت بکر و چشماندازهای زیبا، مکانی مناسب برای علاقهمندان طبیعتگردی است.
روستای دهبکری
دهبکری، روستایی ییلاقی و خوش آب و هوا در دل کویر کرمان است. این روستا از دیدنیترین جاهای بم است و مانند نگینی میدرخشد. این روستا با طبیعت بکر، باغهای سرسبز و خانههای سنتیاش، هر ساله گردشگران بسیاری را به سوی خود میکشاند. دهبکری با فاصله حدود ۵۰ کیلومتری از شهر بم، در مسیر جیرفت قرار دارد و به دلیل آب و هوای معتدل خود در تابستانها، پناهگاهی مطبوع برای فرار از گرمای کویر است.
دهبکری در میان کوههای برفور، شیر، چال، جمالی، کمائی، مارسیاه، سوزا و سولو واقع شده و از جنوب به دهستان مسکون، از شمال، شرق و شمال شرقی به دهستان حومه و از غرب به دهستان گور محدود میشود. دسترسی به دهبکری از طریق شهرهای کرمان، بم و جیرفت و از طریق جادهای آسفالته امکانپذیر است.
طبیعت بکر دهبکری با باغهای میوه، کوههای سرسبز و رودخانههای جاری، چشماندازهای بینظیری را خلق کرده است.
تاریخچه و فرهنگ دهبکری
ریشه نام دهبکری به یکی از بزرگان طایفه این روستا برمیگردد و قدمت آن به حدود دو قرن پیش میرسد. مردم خونگرم و مهماننواز دهبکری، به زبان فارسی با گویش کرمانی سخن میگویند و به کشاورزی، دامداری و باغداری مشغولند. محصولات باغی این روستا، بهویژه گردو و بادام کوهی، شهرت فراوانی دارند.
آیینهای سنتی و مذهبی بخش جداییناپذیر از زندگی مردم دهبکری است. جشن شب یلدا، با آداب و رسوم خاص خود، یکی از مهمترین جشنهای این روستا است. مردم دهبکری در این شب دور هم جمع میشوند و با خواندن اشعار و قصهها، به استقبال زمستان میروند.
معماری سنتی
در خانههای روستایی دهبکری، از مصالح طبیعی مانند سنگ، چوب و خشت استفاده شده است. این خانهها با دیوارهای ضخیم و پنجرههای کوچک، در برابر سرما و گرما عایق هستند.
روستای دهبکری، با قدمتی حدود دو قرن، در ارتفاع ۲۵۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد. آب و هوای معتدل کوهستانی این روستا، در تابستانها خنک و مطبوع و در زمستانها سرد است. مردم دهبکری به کشاورزی، دامداری و باغداری مشغول هستند و محصولات باغی این روستا، به ویژه گردو و بادام کوهی، شهرت فراوانی دارند.
سد بیدان دهبکری
این سد که در میان کوهستانهای سر به فلک کشیده واقع شده است، چشماندازی بینظیر از آبهای زلال، کوههای سرسبز و طبیعت بکر را به نمایش میگذارد. حوضچههای طبیعی که در پاییندست سد شکل گرفتهاند، مکانی مطلوب برای تفریح و آرامش هستند.
قلههای مرتفع روستای دهبکری
روستای دهبکری، در دامنه رشته کوههای مرتفعی واقع شده است که بهشتی برای کوهنوردان و علاقهمندان به طبیعت به شمار میرود. این منطقه با قلههای مرتفع و مسیرهای کوهنوردی متنوع، مقصدی محبوب برای ورزشکاران و طبیعتگردان است.
قله علمشاه، با ارتفاع بیش از ۳۷۰۰ متر، بلندترین قله این رشته کوه است و چشماندازی بینظیر از اطراف را به نمایش میگذارد. صعود به این قله، نیازمند آمادگی جسمانی بالا و تجهیزات مناسب کوهنوردی است.
آبشار بیدزاغ
در دل جنگلهای انبوه دهبکری، آبشارهای بیدزاغ با زیبایی خیرهکننده خود، طبیعت این منطقه را دوچندان کرده است. این آبشارها که با نام آبشارهای دغوییه نیز شناخته میشوند، با سقوط آزاد آب از ارتفاعات، منظرهای رویایی را خلق کردهاند. پیادهروی در کنار این آبشارها و لذت بردن از صدای دلنشین آب، آرامشبخش و فرحبخش خواهد بود.
ارگ بم: نگین قلعه های ایران
ارگ بم، با عظمت و شکوهی وصفناپذیر، یکی از ارزشمندترین میراثهای تاریخی ایران و جهان و یکی از دیدنیترین جاهای بم است. این سازه خشتی عظیم که در دل کویر کرمان جای گرفته است، بزرگترین سازه خشتی جهان شناخته میشد تا اینکه زلزله مهیبی در سال ۱۳۸۲، بخش اعظمی از آن را ویران کرد.
تاریخچهای پرفراز و نشیب
ریشههای تاریخی ارگ بم به هزاران سال پیش بازمیگردد. برخی مورخان قدمت آن را به دوره هخامنشیان و برخی دیگر به دوره اشکانیان نسبت میدهند. با این حال، شواهد تاریخی نشان میدهد که این بنا در طول سدههای متمادی دستخوش تغییرات و بازسازیهای متعددی شده است. معماری متنوع و لایههای مختلف ساختمانی در ارگ بم، گواه این مدعاست.
از جمله رویدادهای مهم در تاریخ ارگ بم میتوان به استفاده از آن برای پناهگاه در دوران جنگها و آشوبها اشاره کرد. این بنا در طول تاریخ بارها مورد حمله و تخریب قرار گرفته و سپس بازسازی شده است.
معماری بینظیر
معماری ارگ بم، ترکیبی بینظیر از سادگی و پیچیدگی است. استفاده گسترده از خشت خام، طاقهای آجری و گنبدهای عظیم، از ویژگیهای بارز این سازه است. ارگ بم نهتنها یک قلعه دفاعی است، بلکه یک شهر کامل با محلههای مسکونی، مسجد، حمام و بازار بوده است. معماری ارگ بم آن را به یکی از دیدنیترین جاهای بم تبدیل کرده است.
زلزله و احیا
زلزله سال ۱۳۸۲، ضربه سختی به ارگ بم وارد کرد و بخش اعظمی از این سازه تاریخی را ویران کرد. با این حال، تلاشهای گسترده برای بازسازی و احیای ارگ بم آغاز شد و این اثر ارزشمند در سال ۱۳۹۲ از فهرست آثار در خطر انقراض یونسکو خارج شد.
ارگ بم امروز
امروزه ارگ بم یکی از مهمترین مقاصد گردشگری ایران، پذیرای گردشگران داخلی و خارجی است. بازدیدکنندگان میتوانند با قدم زدن در کوچههای باریک و تماشای بناهای تاریخی، به عمق تاریخ و فرهنگ این منطقه پی ببرند.
اطلاعات بازدید:
- آدرس: استان کرمان، بم، میدان رحیمی نژاد، خیابان بهمن
- شماره تماس: ۴۴۳۱۴۵۲۰ ۰۳۴
- هزینه بازدید: ۳۵,۰۰۰ تومان برای گردشگران داخلی (زیر هفت سال رایگان است.)
- ساعت بازدید: در نیمه اول سال از ۷:۰۰ تا ۱۸:۳۰؛ در نیمه دوم سال از ۷:۰۰ تا ۱۸:۰۰
موقعیت جغرافیایی ارگ بم
ارگ بم در کویر لوت و در جنوب شرقی ایران، در استان کرمان واقع شده است. این بنای تاریخی در شمال رودخانه پشترود و بر فراز تپهای مرتفع ساخته شده است. موقعیت استراتژیک ارگ بم در گذشته، آن را به یکی از مهمترین مراکز تجاری و نظامی منطقه تبدیل کرده بود.
گورستان ایستاده کودکان ارگ بم
در دل ارگ تاریخی بم، یکی از عجایب تلخ تاریخ نهفته است. گورستان ایستاده کودکان، با داستان غمانگیز خود، بازدیدکنندگان را تحت تأثیر قرار میدهد. پس از زلزله ویرانگر بم، اجساد تعدادی کودک در دیوارهای ارگ پیدا شد که ایستاده در دیوارها قرار گرفته بودند. این کشف هولناک، نشان از فاجعهای بزرگ و غمانگیزی است که بر این شهر تاریخی وارد شده است. ارگ بم نه تنها یکی از دیدنی ترین جاهای بم بلکه یکی از عجیبترین آنها است.
مسجد وکیل بم
مسجد وکیل بم، یکی از شاهکارهای معماری اسلامی در ایران است که در دل تاریخ کهن شهر بم جای گرفته است. این مسجد باشکوه، در همسایگی قیصریه زردشتیان و حمامی به همین نام، به دستور محمداسماعیلخان وکیلالملک، حاکم وقت کرمان، در اواسط قرن سیزدهم هجری قمری ساخته شد.
مسجد وکیل، با صحن وسیع، ایوان بلند و شبستانهای ستوندار، نمایی باشکوه و چشمنواز داشت. متأسفانه، زلزله مهیب بم در سال ۱۳۸۲، به این بنای تاریخی آسیبهای جدی وارد کرد و بخش عمدهای از آن را ویران نمود. با وجود این، مسجد وکیل یکی از نمادهای تاریخی و فرهنگی شهر بم شناخته میشود و بازسازی آن، یکی از مهمترین پروژههای مرمتی در این منطقه محسوب میشود.
روستای بروات بم
روستای بروات، نگینی سبز در دل کویر لوت، یکی از دیدنیترین جاهای بم است. این روستا با باغهای سرسبز خرما و مرکبات، مزارع حنا و طبیعت بکر، چشم هر بینندهای را به خود خیره میکند.
بروات از سه بخش علیا، سفلا و وسطا تشکیل شده و در فاصله پنج کیلومتری شهر بم قرار دارد. این روستا به دلیل تولید بهترین نوع خرما (مضافتی) و مرکبات در منطقه، شهرت فراوانی دارد. محصولات کشاورزی بروات، علاوه بر تأمین نیازهای محلی، به سایر مناطق کشور نیز صادر میشوند.
اگر بهدنبال مکانی آرام و زیبا برای فرار از هیاهوی شهر هستید، روستای بروات با طبیعت بکر، محصولات کشاورزی متنوع و مردمانی خونگرم، مقصدی جذاب برای شما خواهد بود.
مرکز خرید اطلس
مرکز خرید اطلس، با معماری مدرن و امکانات متنوع، یکی از بزرگترین مراکز خرید استان کرمان است. این مجموعه چهار طبقه که در مساحتی بالغ بر ۷۳۰۰ متر مربع ساخته شده است، با فروشگاههای متنوع، هایپرمارکت، فودکورت و فضای بازی، مقصدی جذاب برای خرید و تفریح است.
بهترین محلههای بم
اگر قصد سفر به بم را دارید، قطعاً میخواهید علاوه بر بازدید از ارگ تاریخی، با سایر جاذبههای این شهر نیز آشنا شوید. یکی از بهترین راهها برای شناخت بیشتر بم، گشت و گذار در محلههای مختلف آن است. هر محله از بم، داستانی برای گفتن دارد و شما را به سفری در گذر زمان میبرد. از کوچههای پیچ در پیچ و خانههای قدیمی گرفته تا بازارهای سنتی و مراکز خرید مدرن، در هر گوشه از بم میتوانید زیباییها و جذابیتهای جدیدی را کشف کنید.
چرا باید محلههای بم را بشناسیم؟
آشنایی با محلههای مختلف بم به شما کمک میکند تا:
- تجربهای جامع از زندگی مردم بم داشته باشید: با قدم زدن در کوچههای هر محله، میتوانید با سبک زندگی مردم آن منطقه، آداب و رسوم و فرهنگ آنها آشنا شوید.
- بهترین مکانها برای اقامت و غذا خوردن را پیدا کنید: هر محله از بم، رستورانها و هتلهای خاص خود را دارد. با شناخت محلهها، میتوانید بهترین مکانها را برای اقامت و صرف غذا انتخاب کنید.
- سوغاتیهای اصیل را خریداری کنید: هر محله از بم، بازارچههای سنتی و فروشگاههایی دارد که در آنها میتوانید سوغاتیهای محلی و صنایع دستی زیبا را خریداری کنید.
- از جاذبههای پنهان بم دیدن کنید: بسیاری از جاذبههای گردشگری بم در دل محلههای قدیمی و کمترشناختهشده قرار دارند. با شناخت محلهها، میتوانید این جاذبهها را کشف کنید.
سفر به بم: نگین کویر کرمان
بم، شهری است که با تاریخ، فرهنگ و طبیعت بکر خود، هر گردشگری را به وجد میآورد. از ارگ تاریخی و باشکوه گرفته تا قناتهای پرآب و روستاهای باصفا، هر گوشه از این شهر حکایت از تمدنی کهن و مردمانی با فرهنگ و هنر غنی دارد. با هم دیدنیترین جاهای بم را مرور کردیم. با سفر به بم، نهتنها میتوانید از جاذبههای تاریخی و طبیعی بینظیر آن بازدید کنید، بلکه با آداب و رسوم مردم خونگرم و مهماننواز این دیار نیز آشنا میشوید. اما بم جاذبههای بسیاری دارد.
اگر اهل بم هستید یا زیاد به بم سفر کردهاید، خوشحال میشویم اگر سایر جاذبههای بکر شهر بم را در قسمت کامنتها یا نظرات برایمان بنویسید. این کار به ما کمک میکند تا در آینده بتوانیم این مطلب را غنیتر کنیم.
