«بگذار عظمت در نگاه تو باشد نه در آن چیزی که به آن می‌نگری.» این جمله‌ٔ معروف شاید اولین چیزی باشد که از سال‌های دورِ مدرسه از ادبیات فرانسه در کتاب ادبیات‌مان به خاطر داریم. در ادامه، قصد داریم کتاب مائده های زمینی نوشته‌ٔ آندره ژید را به شما معرفی کنیم. باما همراه باشید.
شناسنامه کتاب
- عنوان: مائده‌های زمینی
- نویسنده: آندره ژید
درباره کتاب مائده های زمینی
مائده های زمینی را می‌توان جزو آثار عرفانی دانست که در هشت فصل و یک پایان تحت عنوان «سرودی به جای پایان»، تألیف شده است که محوریت موضوعات آن عشق، خداوند، شوق به زندگی و لذت از هر لحظه‌ٔ آن است. آندره ژید در مائده های زمینی سعی دارد تا مخاطبش یا همان ناتانائیل را در سراسر کتاب، مخاطب سخنانش قرار می‌دهد و از او دعوت کند تا به‌دنبال شناخت خویش و یافتن مسیر واقعی زندگی‌اش برود.
او در همان ابتدا میخ اول را محکم می‌کوبد و با این جمله‌ٔ زیبا مخاطب را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد: «ناتانائیل! آرزو مکن که خدا را جز در همه‌جا، در جایی دیگر بیابی.» و در ادامه با زبان ساده، لحنی دوستانه و صداقت کلام سعی می‌کند شور و شوق لازم را به خواننده القا کند: «دلم می‌خواهد کتابی بنویسم که در نظرت عاری از هرگونه اندیشه و هیجان فردی باشد و گمان کنی که در آن تنها بازتاب شور و شوق خویش را می‌بینی. دلم می‌خواهد به تو نزدیک شوم و تو دوستم بداری».
آنچه مخاطب را در مقدمه‌ٔ کتاب شگفت‌زده می‌کند، جمله‌ای است که نویسنده در مورد کتابش به مخاطبانش می‌گوید که نشان می‌هد باور قلبی اوست. او هدفش از نوشتن این کتاب را به‌وضوح بیان می‌کند: «آنگاه که کتاب را خواندی، به دورش افکن و بیرون رو، دلم می‌خواهد این کتاب، شوق خروج را در تو برانگیزد، خروج از هرجا که باشد، از شهرت، خانواده‌ات، اتاقت، از اندیشه‌ات. کاش کتابم به تو بیاموزد که بیش از این کتاب به خودت بپردازی و سپس بیشتر از خود به دیگر چیزها.»
آنچه که مشهود است، آندره ژید نمی‌خواهد یک معلم و یا حتی راهنما باشد؛ بیشتر می‌خواهد یک مشوق باشد که شوق حرکت و یادگیری را ایجاد کند. خواننده او را به‌عنوان یک پیر دانا نمی‌شناسد، بلکه او را دوستی خیرخواه می‌بیند که از سفری طولانی بازگشته و اکنون قصد دارد تا در کنار مسافر نوپا قدم بردارد و هراس‌های اولیه‌ٔ سفر به درون را از او دور کند.
درباره نویسنده
آندره ژید در خانواده‌ای ثروتمند و در سال ۱۸۶۹ (پاریس) به دنیا آمد. او فعالیت ادبی خود را در ۲۲ سالگی آغاز کرد و در ۲۴ سالگی، درحالی‌که از بیماری رنج می‌برد به تونس در شمال آفریقا سفر کرد و دوسال بعد که از آفریقای شمالی به فرانسه باز می‌گشت، علاوه براینکه از لحاظ جسمی کاملا بهبود یافته بود، از لحاظ شخصیتی نیز در او تغییرات اساسی ایجاد شده بود. از جمله آثار این نویسنده می‌توان به «ضد اخلاق»، «دخمه‌های واتیکان»، «اگر دانه نمیرد»، «سکه‌‌سازان»، «بازگشت از کنگو»، «بازگشت از چاد»، «بازگشت از شوروی» و… اشاره کرد.
آیا این کتاب برای شماست؟
اگر حس می‌کنید شوق کافی برای ادامهٔ زندگی را در خود نمی‌بینید و از آنچه که در لحظه‌هایتان جاری است رضایت درونی ندارید، آندره ژید به شما در بازیابی شور و شوق‌تان کمک می‌کند. همچنین اگر قصد قدم گذاشتن و سفر به درون خود را دارید، مطالعه‌ٔ مائده های زمینی به شما قوت قلب لازم جهت قرار گرفتن در مسیرتان را می‌دهد.
بخش‌هایی از کتاب مائده های زمینی
ناتانائیل کتابم را به دور افکن و هرگز از آن خرسند مباش. گمان مبر که کسی دیگر نتواند بر حقیقت «تو» دست یابد. اگر خوراک تو را می‌جستم، اشتهای خوردنش را نداشتی و اگر من بسترت را آماده می‌کردم، دیگر برای خفتن در آن خوابت نمی‌آمد.
کتابم را به دور افکن و به خود بگو که این‌ها یکی از هزاران نگرش ممکن در رویارویی با زندگی است. نگرش خود را بجوی. آنچه را دیگری نیز می‌تواند به‌خوبی تو انجام دهد، انجام مده. آنچه را دیگری نیز می‌تواند به‌خوبی تو بگوید و بنویسد، مگو و منویس. در درون خویش، تنها به چیزی دل ببند که احساس می‌کنی در هیچ‌جا جز در تو نیست و از خویشتن، با شکیبایی یا ناشکیبایی موجودی بیافرین که جانشینی برای آن متصور نباشد.
