دلایل بازگشت قیمت خودرو به مدار افزایشی
قیمت خودرو بعد از یک موج افزایشی که ناشی از جو روانی حاصل از نرخ جدید بنزین بود، مدتی آرام گرفت ولی حالا چند روزی است که میبینیم باز هم سیل فزاینده افزایش قیمت بازار را فرا گرفته است. بالا آمدن و تثبیت شدن قیمت کف بازار از مرز 50 میلیون تومان باعث بروز نگرانیهایی در میان مشتریان و کارشناسان شده است. اما چیزی که در این میان بیش از همه نگرانکننده نشان میدهد، ناامیدی از کاهش قیمت خودروهای وارداتی است.
موج تورمی افزایش قیمت بنزین تاثیر خود را بر بازار خودرو گذاشت. تاثیری روانی و متاثر از حضور گسترده دلالان و بازگشت واسطههای مجازی. اما در ادامه شاهد آن بودیم که اگرچه کمی از تیزی برنده این افزایش قیمتها کاسته شد ولی به مرور فنر فشرده قیمتها باز هم از جای خود جهید و باز هم کلیدواژه آشنای قیمتهای کنترل نشده تبدیل به تیتر رسانهها شد. سوالی که اذهان عمومی را درگیر خود کرده این است که چگونه امکان دارد قیمت خودرو بیآنکه از سوی خودروساز افزایش پیدا کند و با توجه به پیشفروشها، فروش نقدیها و فروشهای اعتباری هر روزه، سیر صعودی داشته باشد؟ در نظر داشته باشید که دو خودروساز بزرگ طی چند روز اخیر مدعی شدهاند که خودروهای ناقص خود را به مرز صفر رساندهاند.
پراید؛ قربانی اصلی
پراید به عنوان ارزانترین خودروی تولیدی کشور محصولی استراتژیک برای این صنعت و بازار به شمار میآید چراکه همواره تعیینکننده قیمت کف بازار است. اما حالا خرید خودرو متاثر از افزایش قیمت همین خودرو با چالشهایی روبرو است. آنچه که مشخص است در حال حاضر تقاضا برای خرید خودرو به شدت کاهش یافته و رکود سنگینی در بازار خودرو حکمفرمایی میکند. این درحالی است که پراید اینروزها مسیر افزایش قیمت را در پیش گرفت و قیمت آن به بالای 50 میلیون رسید. اما آنطور که تحلیلگران میگویند این افزایش قیمت مقطعی بوده و پس از عرضه و تامین مجدد از سوی خودروسازان قیمتها در روند کاهش قیمت قرار خواهند گرفت. این گفته تنها در خصوص پراید صادق نیست و بنا بر گفته کارشناسان بازار خودرو در بلندمدت افت قیمتی را تجربه خواهد کرد و جایی برای نگرانی وجود ندارد. با این وجود بازار روی خوشی نسبت به هیچیک از نظرات کارشناسی نشان نمیدهد و خانواده پراید همچنان قربانی میشود و قربانی میگیرد.
دلار؛ بازیگر جدید بازار خودرو
بازار ارز نیز درست در این وانفسای قیمت خودرو سر ناسازگاری گذاشت و دلاری که برای چند ماه در کانال 11 تا 12 هزار تومانی سیر میکرد بار دیگر متلاطم شد و حتی تا مرز 14 هزار تومان نیز پیش رفت. ثبات نرخ ارز طی ماههای اخیر باعث شده بود دلار در معادلات اخیر قیمتگذاری خودرو نقشی نداشته باشد ولی طی همین چند روز شاهد بودیم که افزایش نرخ این ارز خارجی خیلی سریع و بیواسطه تاثیر خود را روی قیمت خودرو گذاشت. اقتصاددانان بارها نسبت به سرکوب قیمت دلار و دخالتهای بانک مرکزی در این زمینه هشدار داده بودند. اگرچه این پدیده هنوز از سوی مدیران به درستی مقبول نیست ولی باید اعتراف کرد که کوچکترین تغییر در قیمت دلار بلافاصله بر بازار تاثیر میگذارد.
شرایط فروش خودرو؛ لازم اما ناکافی
پیشتر این سوال را مطرح کردیم که چگونه ممکن است شرایط فروش روزانه خودرو از سوی شرکتهای خودروساز منتهی به کنترل بازار نشود؟ در پاسخ به این سوال دو گزینه محتمل است. نخست آنکه شاید همچنان تحویل خودروها با اما و اگرهایی روبرو باشد. گزینه دیگر این است که شاید خودروهای پیشفروش شده تاثیر چندانی بر بازار ندارند. با نگاهی به جدیدترین شرایط فروش ایران خودرو شاهد آن هستیم که 4 محصول پرفروش به اسم سمند LX EF7، پژو پارس سال، دنا پلاس و پژو 207 با تحویل یک ساله آماده عرضه شده است. این مثال به خوبی نشان میدهد که خودروسازان نسخهای برای بهبود اوضاع فعلی بازار ندارند و تنها چشم به افزایش نقدینگی خود دوختهاند.