معرفی کتاب های شرلوک هلمز؛ طرفداران این کارآگاه نابغه بخوانند

شرلوک هولمز از جمله معروف‌ترین شخصیت‌های داستانی است که حتی اگر ماجراهایش را نخوانده باشید نیز حتما نام آن را شنیده‌اید. او نماد هوش و منطق و استدلال است و از لحاظ محبوبیت نامش در کنار شخصیت‌های کارآگاهی مانند پوآرو و خانم مارپل قرار می‌گیرد. در این مقاله، با مجموعه‌کتاب‌های «شرلوک هولمز» نوشته «آرتور کانن دویل» آشنا می‌شویم. اگر از علاقه‌مندان ادبیات معمایی هستید، این مطلب خوراک شماست! حتی اگر شناخت زیادی از این دست کتاب‌ها ندارید، این مقاله شما را با یکی از معروف‌ترین مجموعه داستان‌های کارآگاهی آشنا می‌کند.

آرتور کانن دویل، پزشک و نویسنده اسکاتلندی، خالق شخصیت شرلوک هولمز است. او با تأثیر از شخصیت یکی استادان دوران دانشگاهش که مشاهده‌گر و دارای ذهن استدلال‌گری بود شخصیت شرلوک را خلق کرد. در ابتدا، هیچ ناشری حاضر به چاپ داستانش نبود. به همین دلیل، او داستانش را از طریق مجله‌ منتشر کرد. داستان‌های شرلوک هولمز در قالب ۴ داستان بلند و ۵۶ داستان کوتاه منتشر شده‌اند. در ادامه، همه داستان‌های بلند و تعدادی از داستان‌‌های کوتاه آن را معرفی می‌کنیم.

۱. اتود در قرمز لاکی

کانن دویل اولین بار در سال ۱۸۸۷ با کتاب «اتود در قرمز لاکی» مجموعه معمایی خود را منتشر کرد. این کتاب آغاز ماجراهای شرلوک هولمز است. به همین دلیل، معرفی شخصیت‌های اصلی این مجموعه معمایی در این کتاب قرار دارد. جان واتسون از محبوب‌های این داستان است که به‌تازگی از جنگ افغانستان برگشته و قرار است هم‌خانه و دستیار شرلوک شود. نحوه آشنایی این دو از قسمت‌های جذاب داستان است.

از محبوبیت اثر و استقبال مخاطبان در آن زمان پیداست که کانن دویل بسیار قدرتمند کار خود را آغاز کرده است. معمای کتاب مربوط به پرونده قتل پیچیده‌ای است که شرلوک به‌کمک دکتر واتسون در پی حل آن است. با توجه به معرفی شخصیت‌ها و ماجرای آشنایی شرلوک هلمز و جان واتسون، بهتر است این کتاب را به‌عنوان شروع مجموعه و قبل از بقیه کتاب‌ها بخوانید.

بیان‌کردن چیزی که به بیان درنمی‌آید کار سختی است. از نظر من، هولمز در برخورد علمی کمی افراط می‌کند تا حدی که به قساوت نزدیک می‌شود. هیچ بعید نیست کمی از جدید‌ترین سم گیاهی را به دوستی بخوراند، نه از روی سوءنیت، بلکه فقط به‌منظور کسب اطلاعات تا از تأثیرات آن تصور دقیقی به دست آورد.

نظرات کاربران

• خیلی عالی نحوی آشنایی دکتر واتسون و شرلوک هولمز رو بیان می‌کنه و کشف راز قتل عالی بود.
• این داستان اولین داستان از مجموعه شرلوک هولمز است و عالی نوشته شده؛ به‌طوری که خیلی از اقتباس‌های روز مدیون همین کتاب‌اند.

نکته جالب اینکه فیلم «انولا هلمز» داستان خواهر نوجوان شرلوک، یکی از پرجست‌وجو‌ترین فیلم‌های سال ۲۰۲۰ بوده است.

۲. نشانه چهار

کتاب نشانه چهار دومین رمان بلند از سری کتاب‌های شرلوک هولمز است که کانن دویل در ۱۸۹۰ نوشت. ماجرا از این قرار است که مری موستون، زنی که پدرش از ۱۰ سال‌ قبل ناپدید شده است، حالا در پی ماجراهایی مربوط به آن به شرلوک مراجعه می‌کند تا به او در حل‌کردن این معما کمک کند.

در جریان حل این پرونده، جان واتسون، دستیار شرلوک، به مری علاقه‌مند می‌شود و ما شاهد ماجرایی عاشقانه به‌موازات معمای داستان هستیم، همین باعث شده حال‌و‌هوای این کتاب قدری با دیگر داستان‌ها متفاوت باشد.

این دستخط‌ها ساختگی‌اند، غیر از این نامه؛ ولی درمورد نویسندۀ واقعی آنها هیچ شکی وجود ندارد. ببینید حرف سرکشِ e یونانی چقدر سریع نوشته شده و انحنای حرف s در پایان کلمات توجه کنید.

نظرات کاربران

• عالی بود. یه‌سری غافل‌گیری داشت که خیلی بی‌نظیر بود.
• یه موضوع کلیشه‌ای که به حرفه‌ای‌ترین نوع خودش روایت شده و از هیجان خواننده رو میخکوب می‌کنه.

۳.درنده باسکرویل

جناب کانن دویل، بعد از چاپ دو کتاب «اتود در قرمز لاکی» و «نشانه چهار»، تعدادی داستان کوتاه از ماجراهای شرلوک را منتشر کرد که در آخرین داستان از این مجموعه شرلوک را یکی از دشمنانش به قتل می‌رساند. منتها به‌دلیل اعتراض علاقه‌مندان، نویسنده در داستان‌های بعدی او را زنده کرد. کتاب «درنده باسکرویل» بعد از آن داستان‌های کوتاه و در زمانی که هنوز تصمیم نگرفته بود شرلوک را به داستان برگرداند منتشر کرد.

این اثر در ابتدا به‌صورت پاورقی در مجلات چاپ می‌شد و بعد در سال ۱۹۰۲برای اولین بار به‌صورت کتاب منتشر شد. ماجرای کتاب نه از زبان شرلوک که برشی از خاطرات جان واتسون است. ماجرای این کتاب مربوط به ماجرای افسانه‌ای خانواده باسکرویل است که در تاریکی شب نباید هیچ‌یک از اعضای خانواده در اطراف خانه دیده شوند؛ چراکه تهدید جانی برای آنهاست. در همین زمان و با ورود آخرین وارث خانواده به این ملک، حساسیت قضیه بیشتر می‌شود و شرلوک وارد ماجرا می‌شود تا معمای عجیب خانواده را حل کند.

موجود قهوه‌ای‌رنگی در میان جنگل‌های سبز پیچ‌وتاب می‌خورْد و تقلا می‌کرد. بعد گردنی بلند، مضطرب و مستأصل، به‌سمت بالا کشیده شد و نعره هولناکی در خلنگ‌زار طنین انداخت. تمام تنم از وحشت یخ کرد.

نظرات کاربران

• من فیلمش رو دیده‌م. خیلی جالب بود.
• این داستان واقعا عالی و پرکشش بود. جزو بهترین داستان‌های شرلوک هولمز بود.

۴. دره وحشت

دره وحشت چهارمین و آخرین رمان بلند از داستان‌های شرلوک هولمز است که سال ۱۹۱۴ در مجله و یک سال بعد به‌صورت کتاب منتشر شد. ماجرای کتاب در شیکاگو در جریان است و شرلوک روی پرونده قتل کار می‌کند. کتاب در ۲ بخش، تحت عنوان‌های «فاجعه برلستن» و «پیش‌مرگان» نوشته شده است. برلستن یک خانه اربابی در بیرون شهر است که قتل در آنجا رخ داده است.

ساختار کتاب به این صورت است که در بخش اول شرلوک مطابق روال داستان‌های قبلی در پی کشف معمای قتل است. منتها در بخش دوم خبری از شرلوک نیست و ما فلش‌بک‌هایی از ماجرا و زمینه رخ‌دادن قتل را می‌خوانیم. این دو بخش در انتها به هم وصل می‌شوند و اصل ماجرا کاملا برای مخاطب روشن می‌شود.

یکی از آن لحظه‌های هیجان‌انگیزی بود که دوستم به‌خاطر آنها زندگی می‌کرد. مبالغه است اگر بگوییم که از این حرف حیرت‌انگیز تکان خورده یا به هیجان آمده بود. چهره‌اش ترکیب آرام و مشتاق شیمی‌دانی را داشت که می‌بیند بلورها از محلول اشباع‌شده‌اش جدا می‌شوند و در جای خود قرار می‌گیرند.

نظرات کاربران

• بیش از آنکه کارآگاهی و معمایی بودن داستان جذبم کند، شیوه کنکاش، جست‌وجو و نتیجه‌گیری شرلوک هولمز برایم جذاب است. ساختار کتاب دو تکه بود و از از این لحاظ شبیه به کتاب اتود در قرمز لاکی بود.

۵. جعبه مقوایی

کتاب جعبه مقوایی یکی از مجموعه داستان‌های کوتاه شرلوک هولمز است. این مجموعه شامل ۶ داستان کوتاه است و جعبه مقوایی عنوان داستان سوم آن است. داستان جعبه مقوایی از این قرار است که خانم ۵۰ساله‌ای به‌نام «سوزان» یک جعبه مقوایی را که ۲ عدد گوش انسان در آن با نمک پوشیده شده است دریافت می‌کند. همین اتفاق آغازی برای ماجراجویی و اکتشافات شرلوک است.

استنباط من کاملا برعکس این است. در اتاق تشریح به اجساد مایع نگهدارنده تزریق می‌کنند. در این گوش‌ها هیچ اثری از این مایع نیست. از طرفی، این گوش‌ها تازه‌اند. آنها را با ابزار کندی بریدند که نمی‌توانسته کار یک دانشجو باشد.

نظرات کاربران

• جذاب‌ترین ویژگی این کتاب برایم نوع نگاه استنتاجی شرلوک هولمز بود. اینکه همه‌چیز پر از نشانه است و نشانه‌ها هستند که باید کشف شوند و از روی نشانه ها می‌شود روندها را فهمید.

داستان‌های کوتاه

همان‌طور که پیشتر اشاره کردیم، ماجراهای شرلوک هولمز شامل ۵۶ داستان کوتاه است که در این معرفی به مجموعه «جعبه مقوایی» اشاره کردیم. در ادامه، تعدادی از داستان‌های کوتاه ترجمه شده به فارسی را مشاهده می‌کنید:

• حلقه سرخ؛
• سیمای زرد؛
• برق نقره ای؛
• سه دانشجو؛
• مردان رقصان؛
• سرباز رنگ‌پریده؛
• عینک دورطلایی؛
• رسوایی در بوهم؛
• خون‌آشام ساسکس؛
• وحشت در خیابان وست‌اند.

اقتباس‌های سینمایی

ماجراهای شرلوک هولمز از همان ابتدای قرن بیستم مورد توجه سینماگران بود. اولین اقتباس بلند در سال ۱۹۱۶ به کارگردانی «آرتور برتلت» و به‌صورت صامت ساخته شد. از آن زمان تا کنون، از این مجموعه‌داستان بارها اقتباس شده است. در ادامه، تعدادی از این اقتباس‌ها را مشاهده می‌کنید:

• سگ باسکرویل (۱۹۳۹)
• راه‌حل هفت درصدی (۱۹۷۶)
• ماجراهای شرلوک هولمز و دکتر واتسون (۱۹۷۹-۱۹۸۶)
• دستور قتل (۱۹۷۹)
• نشانه چهار (۱۹۸۳)
• شرلوک هولمز جوان (۱۹۸۵)
• پرونده جوراب ابریشمی (۲۰۰۴)
• شرلوک هولمز (۲۰۰۹)
• شرلوک (۲۰۱۰)

شما بگویید

تجربه شما از خواندن یا دیدن ماجراهای شرلوک هلمز چگونه است؟ چه داستان، فیلم یا سریالی از مجموعه شرلوک هولمز را خوانده یا دیده‌اید؟ اگر تجربه دیدن و خواندن هر دو را دارید، به‌نظرتان کدام‌یک جذابیت بیشتری دارد؟ عنوان چه داستان یا فیلمی در این معرفی خالی است؟