آشنایی با شروط ضمن عقد، ۱۲ نکته مهمتر از سکه و مهریه!
شروط ضمن عقد
مطابق ماده 1119 قانون مدنی ، زن و شوهر می توانند شروطی را که به ذات مخالف اساس و ماهیت عقد نباشد را در سند ازدواج درج کنند. برای مثال امکان این وجود دارد که اگر شوهر در مدت زمان معینی غایب شود، نفقه پرداخت نکند، مجدد ازدواج کند، سوء رفتاری داشته باشد که زندگی مشترک غیرقابل تحمل شود و یا در علیه همسر خوب سوء قصدی انجام دهد زن اختیار این را داشته باشد که پس از اثبات شروط در دادگاه طلاق خود را بگیرد.
موارد مندرج در ماده 1119 حصری نیستند و زوجین می توانند هرگونه شرطی را که خلاف مقتضای عقد نباشد را در عقدنامه درج کنند و در صورت امضاء ، طرف مقابل متعهد به آن می باشد.
شروط 12 گانه ضمن عقد در سند ازدواج
شروطی در سند ازدواج تحت عنوان شرط ضمن العقد پیش بینی شده است. این شروط سند ازدواج عبارتند از :
الف – شرط نصف دارایی یا شرط تنصیف دارایی مرد:
در این شرط زوج شرط می نماید که در صورتی که طلاق به درخواست او باشد و تقاضای طلاق ناشی از تخلف زن از وظایف همسرداری یا سوءاخلاق و رفتار او نباشد، زوج موظف است تا نصف دارایی موجود را که در ایام زوجیت به دست آورده یا معادل آن را طبق نظر دادگاه، به زوجه منتقل نماید.
در اعمال شرط نصف دارایی، اگر ثابت شود طلاق به دلیل تخلف زن در انجام وظایف زناشویی یا به دلیل سوء اخلاق زن باشد این شرط اجرا نمیشود. همچنین در صورتی که طلاق از طرف زن یا به صورت طلاق توافقی باشد این شرط قابل اجرا نیست.
ب- ضمن عقد نکاح زوج به زوجه وکالت بلاعزل با حق توکیل به غیر داد که در موارد مشروحه زیر با رجوع به دادگاه و اخذ مجوز از دادگاه پس از انتخاب نوع طلاق خود را مطلقه نماید و نیز به زوجه وکالت بلاعزل با حق توکیل به غیر داد تا در صورت بذل از طرف او قبول نماید که عبارتند از:
- استنکاف شوهراز پرداخت نفقه به مدت ۶ ماه و عدم امکان زوج به پرداخت نفقه.
- سوء رفتار یا سوء معاشرت زوج به حدی که ادامه زندگی را برای زوجه غیرقابل تحمل نماید .
- بتلای زوج به امراض صعبالعلاج به نحوی که ادامه زندگی برای زوجه خطر آفرین باشد .
- جنون زوج در مواردی که فسخ نکاح شرعا ممکن نباشد .
- عدم رعایت دستور دادگاه در مورد منع اشتغال زوج به شغلی که طبق نظر دادگاه به حیثیت و آبروی زن و مصالح خانوادگی و حیثیت زوجه لطمه بزند.
- محکومیت شوهر به حکم قطعی به مجازات ۵ سال حبس یا بیشتر یا به جزای نقدی که مجموعا منتهی به ۵ سال یا بیشتر بازداشت شود و حکم مجازات در حال اجرا باشد. در تمام این موارد، در صورتی حق طرح دعوای طلاق برای زن ایجاد میشود که حکم قطعی محکومیت شوهر صادر شود و مرد در زندان باشد.
- بتلای زوج به هرگونه اعتیاد مضری که به تشخیص دادگاه به اساس زندگی خانوادگی خلل وارد آورد و ادامه زندگی را برای زوجه دشوار نماید.
- زوج ، زندگی خانوادگی را بدون عذر موجه ترک کند (تشخیص ترک زندگی خانوادگی و تشخیص عذر موجه با دادگاه است) و یا ۶ ماه متوالی بدون عذر موجه از نظر دادگاه غیبت کند .
- محکومیت قطعی زوج دراثر ارتکاب جرم و اجرای هرگونه مجازات اعم از حد و تعزیر در اثر ارتکاب جرمی که مغایر با حیثیت خانوادگی و شؤون زوجه باشد. تشخیص این که مجازات مغایر با حیثیت خانوادگی است با توجه به وضع و موقعیت زوجه و عرف و موازین دیگر با دادگاه است .
- در صورتی که پس از گذشت ۵ سال ، زوجه از شوهر خود به جهت عقیم بودن و یا عوارض جسمی دیگر صاحب فرزند نشود.
- در صورتی که زوج مفقودالاثر شود و ظرف ۶ ماه پس از مراجعه زوجه به دادگاه پیدا نشود .
- زوج بدون رضایت زوجه همسر دیگری اختیار کند یا به تشخیص دادگاه بین همسران خود به عدالت رفتار ننماید.
شروط ضمن عقد تکمیلی در زمان عقد
شروط قابل درج در قسمت توضیحات عقدنامه مجموعه شروطی هستند که به صورت چاپی درعقد نامه ازدواج وجود ندارند اما زمان انجام عقد می توان به صورت دستی در قسمت توضیحات نوشته شود و زن و شوهر سر این شروط با یکدیگر توافق نمایند مانند حق اشتغال و حق تحصیل زن ، حق خروج از کشور برای زن و … که به تشریح موارد فوق الذکر می پردازیم.
حق ادامه تحصیل:
اولین شرط، شرط تحصیل است که زوج (مرد)،به زوجه (زن) حق ادامه تحصیل تا هر زمان که زوجه بخواهد می دهد.
شرط اشتغال است
شرط اشتغال بدین معنا که قانونا و طبق موازین قانونی اگر شغل زن منافی با حیثیت مرد و صلاح خانواده باشد مرد میتواند زن را از اشتغال منع کند. اما به طور کلی شرط اشتغال بدین شرح است که مرد ، زن را در اشتغالش و هر شغلی که مایل باشد در هر زمان و شرایطی یاری کرده و او را منع نمی کند.
اجازه خروج از کشور
حسب قانون مقرر و مطابق قانون گذرنامه، زنان بعد از ازدواج و تاهل تنها با اجازه کتبی شوهرشان حق خروج از کشوررا دارند. با توجه به این ماده قانونی مشکلاتی برای خروج زنان زمان بعد از ازدواج بوجود می آید.
لذا ، این شرط باعث این می شود که زن بعد از ازدواج در هرزمان و با هرمقصدی که بخواهند با صلاحدید خود سفر کند. به همین جهت است که وکلای زبده حقوقی وکالت بلاعزل با همه اختیارات قانونی و بدون نیاز به اجازه شفاهی یا کتبی مجدد شوهر را در هنگام عقد ازدواج به زنان پیشنهاد می کنند. خانمها می توانند بعد از عقد با مراجعه به دفاتر اسناد رسمی حق خروج از کشور را از همسر دریافت کنند.
شرط حضانت فرزند
زوجین می توانند در زمان عقد توافق کنند که اولویت حضانت و نگهداری فرزندان در صورت بروز طلاق با مادرشان باشد یا حضانت فرزندان بنا بر شرایط و مصلحت فرزندان باشد که تشخیص و تعیین مصلحت در صورت اختلاف برعهده دادگاه خواهد بود. بنابراین، زن میتواند ضمن عقد نکاح یا ضمن عقد لازم دیگری شرط کند تا در صورت طلاق، حضانت فرزندان ولو در سنین بالاتر از 7 سال با مادر باشد.
شرط وکالت در طلاق
در این شرط زوج با دادن وکالت بلاعزل طلاق را به زوجه با حق توکیل به غیر می دهد. بدین معنا که زوجه در هر زمانی که بخواهد می تواند نسبت به مطلقه کردن خودش از قید زوجیت به هر طریق چه اخذ یا بذل مهریه اقدام نماید.
همانطور که اطلاع دارید خانم ها تحت شرایط خاصی میتواند اقدام به طلاق بکند. که در بعضی مواقع اثبات این شرایط برای خانم بسیار سخت و یا حتی نشدنی است. برای بوجود نیامدن این مشکلات بهتر است آقا در زمان عقد وکالت در طلاق یا حق طلاق را به خانم بدهد که خانم هم مانند آقا در صورت وقوع شرایط سخت بتواند اقدام به طلاق کنند.
در خصوص وکالت در طلاق نحوه تنظیم وکالتنامه خیلی مهم است مواردی مانند بلاعزل بودن وکالت در طلاق، اسقاط حق تجدید نظرخواهی و فرجام خواهی و وکالت در خصوص بذل و قبول مابذل مهریه، حق توکیل به غیراهمیت دارد. در خصوص نحوه تنظیم وکالتنامه بهتر است با وکیل خانواده مشورت نمایید.
مشاوره با وکیل قبل از امضای شروط ضمن عقد
زوجینی که قصد ازدواج دارند ممکن است به دلیل به دلیل نا آگاهی شروط ضمن عقد را بدون آگاهی امضا کنند ودر آینده به مشکلات احتمالی مواجه شوند.
بنابراین برای تنظیم صحیح شروط ضمن عقد از مشاوره وکیل استفاده نمائید تا بتوانید بر اساس توافقات خود و همسرتان شروط را تنظیم کنید تا اگر مشکلی برایتان پیش آمد هر دو در یک شرایط برابری قرار داشته باشید.
برای مثال خانم نتواند به دلیل پرداخت مهریه فشاری به آقا وارد کند و آقا هم حقوقی که مربوط به خانم است (مثل حق خروج از کشور و…) را به ایشان بدهد.