آیا میدانید تقریبا ۱درصد از جمعیت جهان تحتتأثیر بیماری اسکیزوفرنی هستند؟
کتاب زندگی با روانگسیختگی درباره تجربه واقعی شخصی مبتلا به اسکیزوفرنی است. اختلالات روانی شایعترین مشکل بشر در قرن فناوری هستند. این اختلالات از آغاز زندگی بشر با او همراه بودهاند، اما امروزه با پیشرفت در زمینههای روانشناسی و روانپزشکی، بیشتر به رسیدگی به این دست اختلالات و ضرورت درمان آنها توجه میشود. اسکیزوفرنی یا روانگسیختگی هم یکی از اختلالات مهم روانی است که رسیدگی به آن به دانش و تجربه بسیار نیاز دارد. درک این بیماری و رویارویی با آن بسیار سخت است، بهخصوص برای اطرافیان بیمار. از این رو هدف ما در این مقاله، معرفی بیشتر این بیماری و راههای مقابله با افراد بیمار با تکیه بر اصول مطرحشده در کتاب «زندگی با روانگسیختگی» است.
شناخت اسکیزوفرنی
اولین قدم در مواجهه با هر نوع بیماری، شناخت آن است. درباره اسکیزوفرنی نیز مسئله شناخت بیماری اصلیترین بخش مقابله با آن محسوب میشود. اسکیزوفرنی یک اختلال روانی ناتوانکننده اصلی است که تقریباً ۱درصد از افراد را در سراسر جهان را تحتتأثیر قرار میدهد. این رقم بزرگ نشاندهنده اهمیت شناخت این بیماری و کمک به افراد مبتلا به آن است. در ۲ دهه اخیر تلاشهای زیادی برای شناسایی ژنهای زمینهساز ابتلا به این بیماری انجام شدهاند؛ با وجود این، هنوز درمان یا روش پیشگیری قطعی برایش مطرح نشده است و تشخیص زودهنگام اسکیزوفرنی همچنان بهترین روش برای مواجهه با آن شناخته میشود.
برای شناساندن این بیماری به مردم مستندها و فیلمهای بسیاری ساخته شدهاند که معروفترینشان فیلم «ذهن زیبا» است. همچنین کتابهای مشهوری درباره احوال این بیماران وجود دارند. اما آیا واقعا میتوان بر اساس فیلم یا روایات با افراد مبتلا به اسکیزوفرنی همذاتپنداری کرد؟ پاسخ این سؤال منفی است، چراکه هیچیک از افراد سالم درک درست و واقعبینانهای از شرایط فرد مبتلا به اسکیزوفرنی ندارند. کتاب «زندگی با روانگسیختگی» یکی از بهترین منابع این حوزه است که فردی مبتلا به اسکیزوفرنی آن را نوشته است و میتواند نقش بسیار مهمی در درک بهتر این بیماری داشته باشد.
تشخیص اسکیزوفرنی در مراحل اولیه
ازمی ویجون وانگ در کتاب مشهورش «زندگی با روانگسیختگی»، با تکیه بر مستندات ارائهشده از سوی انجمن روانشناسی آمریکا، مجموعهای از علائم را علائم اولیه و اصلی بیماری اسکیزوفرنی معرفی کرده است. این علائم عبارتاند از:
- باورهای کاذب؛
- توهمات حسی؛
- گفتار آشفته؛
- رفتار کاتاتونیک؛
- علائم منفی مانند بیانگیزگی.
در ادامه این کتاب، برخی از عوامل مهارکننده این بیماری مطرح شدهاند که با تکیه بر آنها میتوان بیماری را در مراحل اولیه شناسایی و درمان کرد. مطالعه کتاب «زندگی با روانگسیختگی» همچنین به ما میآموزد که چطور با اشخاص مبتلا به این بیماری رفتار کنیم.
عوامل مؤثر بر بهبود و درمان اسکیزوفرنی
یکی از بهترین و کارآمدترین روشهای درمان اسکیزوفرنی، بهبود شرایط و کیفیت زندگی فرد است. طبق مطالعات انجامشده، کیفیت زندگی فرد میتواند پیامدهای بسیار مهمی در درمان بیماری داشته باشد. مثلا در پژوهشی نشان داده شد که نیازهای برآوردهنشده این اشخاص و محرومیت آنها از حمایت اجتماعی تا چه حد میتواند مهار علائم را دشوار کند. همچنین مطالعات دیگری از طریق مراقبان این بیماران انجام گرفت که اکثر آنها حاکی از نتایجی نگرانکننده در خصوص ابتلای این بیماران به افسردگی و اضطراب بودند. افرادی که تنها زندگی میکردند یا در این دوره از حمایتهای خانواده برخوردار نبودند، مدت زمان بیشتری بستری شدند و دوره درمانشان بیشتر طول کشید.
همه اینها حاکی از نقش تعیینکننده کیفیت زندگی فرد مبتلا به اسکیزوفرنی در درمان بیماری است. ازمی ویجون وانگ که خودش هم دچار این بیماری است، در کتاب «زندگی با روانگسیختگی» تجربیات خود درباره چگونگی افزایش کیفیت زندگی این بیماران را در اختیار مخاطب قرار میدهد. مثلا توجه به امور سادهای مثل لباسپوشیدن میتواند نقش پررنگی در بهبود بیماری داشته باشد. این کتاب با تکیه بر تجربیات افراد مبتلا به اسکیزوفرنی نگاشته شده است و میتواند نقش مهمی در بهبود عملکرد این بیماران و نحوه برخورد اطرافیان داشته باشد.
زندگی با شخص روانگسیخته
در «کتاب زندگی با روانگسیختگی»، ازمی ویجون وانگ که به اسکیزوفرنی مبتلاست، از تجربیات خود و همسرش میگوید. انتشارات پندار تابان این کتاب را چاپ کرده است. همانطور که در قسمت قبل نیز گفتیم، داشتن مراقبان حمایتگر میتواند نقش بسیار تعیینکنندهای در رسیدن به استقلال و زندگی بهتر این بیماران داشته باشد. البته ممکن است حمایت برای افراد مختلف مبتلا به اسکیزوفرنی معنای متفاوتی داشته باشد. حمایت برای برخی ممکن است بهمعنی کمک چشمگیر عزیزان برای اتمام مدرسه و یافتن کار باشد. برخی هم ممکن است برای حفظ روابط و تعیین اهداف خود نیاز به حمایت داشته باشند. در این قسمت، چند روش اصلی برای حمایت از بیماران اسکیزوفرنی را نوشتهایم که برخی از آنها کاملا در کتاب «زندگی با روانگسیختگی» شرح داده شدهاند.
- اولین قدم برای حمایت از این بیماران، تشویق آنها به برقراری ارتباط منظم با پزشک است. دلایل متعددی وجود دارند که ممکن است باعث شوند فرد مبتلا به اسکیزوفرنی در قرارملاقاتهای پزشکی شرکت نکند. مثلا برخی ممکن است باور نکنند که بیمارند یا به کمک پزشکی نیاز دارند. این مسئله بهخوبی نشانگر اهمیت وجود فردی حمایتگر در کنار این افراد است.
- نظارت بر مصرف منظم داروها یکی از وظایف مراقبان این افراد است. برخی از داروهای تجویزشده ممکن است عوارضی مانند خستگی، سرگیجه، گرفتگی عضلات و افزایش وزن داشته باشند که ممکن است باعث شود افراد مصرف داروهای خود را قطع کنند، پس لازم است مصرف داروها به این بیماران یادآوری شود.
- هنگامی که افراد مبتلا به اسکیزوفرنی علائمی مانند شنیدن صداها را تجربه میکنند، ممکن است با استفاده از الکل و مواد مخدر دنبال تسکین باشند که بهسرعت به آنها کمک میکند احساس متفاوتی داشته باشند. اما این مواد در طول زمان ممکن است باعث تشدید علائمشان شود. پاککردن خانه از این مواد میتواند به افراد مبتلا به این بیماری کمک کند.
علاوه بر این موارد، برطرفکردن نیازهای عاطفی بیمار نیز میتواند نقش بسیار مؤثری در مهار بیماری و بهبود آن داشته باشد. کتاب «زندگی با روانگسیختگی» منبعی مناسب برای شناخت و درک بهتر بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی است. در این کتاب همچنین یاد میگیرید که چگونه با این افراد بهطور سالم زندگی کرده و روند درمانشان را کوتاهتر کنید.
خرید کتاب زندگی با روانگسیختگی
منابع:
Researchgate
joniandfriends
ipsocontext
everydayhealth