همه ما بارها و بارها کلمه فوم را شنیده‌ایم و به طرق مختلف، هرچند خانگی و کوچک، از آن استفاده کرده‌ایم. این ماده عایق حرارت، رطوبت، سرما و صداست و با توجه به تنوع ابعاد و برش‌های آن، خرید عمده فوم در صنایع مختلف بسیار رایج شده است و روزبه‌روز هم محبوبیتش بیشتر می‌شود. در ادامه همراه ما باشید تا مفصل درباره نحوه تولید فوم ورقه‌ای و رولی صحبت کنیم.
فوم چیست؟
فوم (Foam) یکی از مواد اولیه پرکاربرد در بسیاری از صنایع از جمله صنعت خودروسازی، پزشکی، بسته‌بندی، ساختمان‌سازی و تولید کیف و کفش است. این ماده در اصل با پراکندن حباب‌های ریز هوا در بستری مایع یا جامد تولید می‌شود و با توجه به چگالی، خاصیت ارتجاعی و نوع برشی که خورده است، در صنایع مختلف کاربرد دارد. فوم ورقه‌ای و رولی دو نوع از پرمصرف‌ترین انواع فوم در بازارند که تکنولوژی ساخت مشابه و نحوه برش متفاوت دارند.
معرفی فوم ورقه‌ای
صنعت کفاشی اولین مصرف‌کننده ورق فوم در ایران بود. به‌مرور با گسترش استفاده از ورق فوم در صنعت کیف و کفش، زمینه واردات ماشین‌آلات تولید ورق فوم فراهم شد و پس از گذشت چند سال، انواع مختلف ورق فوم تولید و روانه بازار شدند.
براق‌بودن و شفافیت زیاد، قابلیت برگشت‌پذیری، منتقل‌نکردن گرما و سرما (عایق)، استحکام کششی زیاد، انعطاف‌پذیری زیاد، مقاومت در برابر سایش، جذب رطوبت، جذب شوک و مواد شیمیایی از ویژگی‌های بی‌نظیر ورق فوم‌اند. همین ویژگی‌ها رفته‌رفته زمینه استفاده از این نوع فوم در صنایع دیگر را فراهم کردند.
ابعاد فوم ورقه‌ای
با استفاده از قالب‌های مختلف می‌توان ورقه‌های فوم با ابعاد گوناگون تولید کرد. معمولا ورقه فوم با ابعاد ۱۵۰ در ۲۳۰ سانتی‌متر متر در بازار پرکاربردترین است، چراکه عموما کمترین میزان دورریز را دارد و از سایر ابعاد ورق فوم مقرون‌به‌صرفه‌تر است. البته بسته به کاربرد و نوع ورق فوم، می‌توانید صفحاتی با عرض ۷۰ تا ۲۱۵ سانتی‌متر و طول ۱۰۰ تا ۳۷۵ سانتی‌متر را با ضخامت ۲ تا ۵٫۵ سانتی‌متر تهیه کنید. فوم‌ها با ابعاد مشخص از قبل برش می‌خورند و وارد بازار میشوند.
نحوه تولید فوم ورقه‌ای
تولید فوم فرایندی کاملا صنعتی و پر از ریزه‌کاری است که به مواد اولیه، فرمولاسیون خاص و ماشین‌آلات منحصر‌به‌فرد نیاز دارد. گاهی اوقات فوم‌ها به‌شیوه تزریق گاز، گاهی به‌شیوه پخت و گاهی هم به‌روش فوم سرد تولید میشوند و درصد مواد اولیه بسته به نوع فوم تولیدی متفاوت خواهد بود.
- بعد از انتخاب فرمولاسیون دقیق برای ترکیب مواد خام پلاستیکی و مواد افزودنی، کل مواد اولیه در ظرف دستگاه میکسر قرار می‌گیرند تا در مدت‌زمان، دما و فشار مشخص با هم مخلوط شوند. ماده‌ای چسبناک به‌عنوان خروجی مرحله اول از دستگاه میکسر بیرون می‌آید.
- در مرحله بعد، این ماده چسبناک در دستگاه اکسترودر قرار می‌گیرد تا با عبور از لای غلتک‌های فلزی به‌شکل ورقه‌های مسطح دربیاید. سرعت این غلتک‌ها از قبل تنظیم می‌شود تا فشار لازم برای تولید ورقه‌های چگال فوم را اعمال کنند.
- در مرحله آخر، ورقه‌های مسطح فوم برای قالب‌گیری وارد ماشین ولکانیزاسیون میشوند. دما و فشار اعمال‌شده در این مرحله چگالی، انعطاف‌پذیری و کیفیت فوم را تعیین میکند و فومی متناسب با ابعاد قالب به دست می‌آید.
معرفی فوم رول
فوم رول به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین انواع فوم‌های EVA از ورق فوم در ضخامت‌های مختلف ساخته و رول‌شده روانه بازار می‌شود. این نوع فوم انعطاف‌پذیری خوبی دارد و به‌سبب کشش سطحی عالی، مقاومت در برابر پارگی و عایق‌بودن، به‌وفور در صنایعی مانند ساختمان‌سازی و بسته‌بندی به کار می‌رود. فوم رول به آب و رطوبت اجازه نفوذ نمی‌دهد و به‌عنوان درزگیر (برای کاهش سروصدا یا صرفه‌جویی در مصرف انرژی) بسیار پرکاربرد است.
ابعاد فوم رول
پرکاربردترین فوم رول‌ها با ضخامت ۱ تا ۱۰ میلی‌متر تولید و روانه بازار میشوند. ضخامت فوم رول ساده و آج‌دار ۱ تا ۱۰ میلی‌متر، عرض آن ۱۵۰ سانتی‌متر و طول آن ۲۵ تا ۱۰۰ متر است. فوم رول پارکتی نیز با ضخامت ۱٫۵ تا ۲ میلی‌متر، عرض ۱۵۰ سانتی‌متر و طول ۵۰ متر تولید و روانه بازار می‌شود.
نحوه تولید فوم رول
ماده اولیه فوم رول، لایه‌های ورقه‌ای فوم EVA با ضخامت دلخواه است. با توجه به طول مدنظر فوم رول، چندین ورقه فوم توسط دستگاه جوش یا آپارات به هم می‌چسبند تا جام رول شکل بگیرد. در مرحله بعد این جام رول پشت دستگاه برش قرار می‌گیرد. در مرحله اول و دوم برش، رول صابونی و جی بی با ضخامت‌های متفاوت تولید، جمع‌آوری و کنار گذاشته می‌شود. اکنون نوبت برش اصلی و تولید فوم رول است.
بار دیگر ضخامت فوم روی دستگاه تنظیم و برش آغاز می‌شود. دو غلتک چرخان ورقه‌های بریده‌شده فوم را جلوی دستگاه برش جمع می‌کنند و پس از آنکه دور برش به پایان رسید، جام رول بسته‌بندی خواهد شد. این مراحل تا زمانی ادامه پیدا می‌کنند که ضخامت فوم باقی‌مانده در دستگاه کمتر از ضخامت فوم رول باشد. در این حالت فوم باقی‌مانده روی جام رول به‌عنوان فوم صابونی لایه آخر برش می‌خورد و جمع‌آوری می‌شود.
مواد خام لازم برای تولید فوم
مواد اولیه فوم‌های ورقه‌ای و رولی EVA ترکیب اتیلن و وینیل استات است. برای تولید این محصولات از ذرات پلاستیکی وینیل استات با درصد وزنی ۱۰ تا ۴۰درصد و البته مواد پلی‌اتیلن استفاده می‌شود. همچنین در فرایند قالب‌گیری با تغییر میزان افزودنی‌های کف‌کننده و کاتالیزور، درجه سختی، چگالی و انعطاف‌پذیری فوم را تغییر می‌دهند.
سایر مواد لازم برای تولید فوم عبارت‌اند از:
- پودر تالک؛
- پرکننده کربنات کلسیم؛
- عامل روان‌کننده اسید استئاریک؛
- عامل اتصال عرضی DCP؛
- عامل کف‌کننده AC؛
- پروموتر فوم اکسید روی؛
- مستربچ رنگی برای تولید فوم به رنگ‌های مختلف؛
- افزودنی‌های ضدحریق برای افزایش عایق حرارتی فوم؛
- عامل ضدالکتریسیته برای تولید فوم ضدالکتریسیته ساکن.
ویژگی فوم‌های EVA
- انعطاف‌پذیری باورنکردنی: فوم EVA را می‌توان سفت و سخت یا نرم و ارتجاعی تولید کرد.
- ضریب اصطکاک زیاد: امکان تولید فوم‌های آج‌دار با ضریب اصطکاک زیاد وجود دارد تا به‌راحتی روی هر سطحی نلغزند.
- تحمل دمای کم: فوم EVA در دمای بسیار کم (تا ۷۰- درجه سانتی‌گراد) انعطاف‌پذیر می‌ماند.
- مقاومت در برابر ضربه و فشار: این فوم‌ها به‌راحتی نمی‌شکنند و ترک نمی‌خورند.
- مقاومت در برابر اشعه UVA: تقریبا در سخت‌ترین شرایط زیست‌محیطی سالم می‌مانند.
- فاقد گوگرد و بوی بد: استفاده از این فوم‌ها به‌عنوان تشک و زیرانداز باعث سردرد نمی‌شود.
- مقاومت شیمیایی زیاد: فوم EVA در برابر مواد اسیدی و قلیایی رقیق، روغن‌ها، هیدروکربن‌های آلیفاتیک و انواع الکل‌ها بسیار مقاوم است.
- قابلیت جذب ضربه و ارتعاش: این فوم شکننده‌ترین محموله‌ها را سالم به مقصد می‌رساند.
- جذب رطوبت کم: نه‌تنها روی آب شناور می‌ماند، بلکه در صورت استفاده به‌عنوان لایه محافظ، از محتویات خود در برابر نفوذ آب و رطوبت محافظت میکند.
کلام آخر
برای تهیه باکیفیت‌ترین انواع فوم ورقه‌ای و رولی در ابعاد و رنگ‌های مختلف به وب‌سایت شرکت تولیدی و صنعتی فومیران به‌نشانی www.foamiran.com مراجعه کنید. این شرکت پیشرو در تولید لایه ورق و رول فوم، بیش از ۲۰ سال سابقه درخشان در زمینه تولید محصولات پایه و فراوری‌شده دارد. محصولات متنوع و باکیفیت این تولیدکننده از مرغوب‌ترین مواد اولیه و با با تکیه بر تجربه و دانش نیروهای متخصص به دست می‌آیند تا به بهترین شکل ممکن نیاز بازارهای داخلی و جهانی را برآورده سازند.
شما تجربه استفاده از فوم ورقه‌ای یا رولی را دارید؟ نظرات و تجربیات خود را با ما و همراهان ما در میان بگذارید.
