طرز برخورد با افراد عصبی؛ چند نکتهای که تنش را از شما دور میکند
بیشترِ مردم فکر میکنند قهرکردن و بدخلقی فقط مختص بچههای کوچک است که نمیتوانند احساساتشان را کنترل یا بیان کنند. ولی آدمبزرگها هم میتوانند عصبی شوند، طوری که ویژگیهای عصبانیت آنها درست مانند قهر بچهها باشد. خوشبختانه بیشترِ بزرگترها انسانهایی منطقیاند که میتوانند فکر کنند و خشم خود را کنترل کنند. ولی برقراری ارتباط با فردی عصبی کمی فرق میکند. در ادامه روشهایی پیشنهاد میکنیم که با بهکارگیری آنها میتوانید طرز برخورد با افراد عصبی را فرا بگیرید.
۱. تأیید احساسات
۱. آرامش خود را حفظ کنید
اگر شما هم عصبی شوید یا حالت تدافعی بگیرید، خشم او را تشدید میکنید، ولی اگر خونسرد و منطقی باشید احتمال اینکه طرف مقابل هم آرام شود، بیشتر میشود.
۲. این را بپذیرید که نمیتوانید دیگری را کنترل کنید
یکی از قسمتهای بسیار سختِ ارتباط با انسانی دیگر، بهخصوص دوست صمیمی یا یکی از اعضای خانواده، قبولکردن این است که نمیتوانید افکار یا رفتارهای او را عوض کنید. البته میتوانید به او پیشنهاد کمک بدهید، ولی نمیتوانید کنترلش کنید.
۳. از او بپرسید چه چیزی ناراحتش کرده است
بزرگسالانی که مبتلا به بهانهگیری و خشم هستند، قادر به برقراری ارتباط مؤثر با دیگران نیستند. بنابراین شما باید پیشقدم شوید و از او بپرسید چه چیزی ناراحتش کرده است. آرام باشید و به او فرصت بدهید خودش را خالی کند. یادتان نرود که مصرّ و صبور باشید.
مثلا میتوانید بگویید: «میدونم گفته بودی که همهچی روبهراهه، ولی از روی رفتارت میتونم حدس بزنم که تو از چیزی ناراحتی. لطفا راجعبهش با من حرف بزن تا اگر کمکی از دستم برمیاد، برات انجام بدم. اگه الان نمیتونی درموردش صحبت کنی، لطفا هروقت حوصلهاش رو داشتی، بیا پیشم. من همیشه آمادهی شنیدن حرفاتم.»
۴. احساسات طرف مقابل را تأیید کنید
باید به طرف مقابلتان این اطمینان را بدهید که داشتن چنین احساساتی طبیعی است. این بسیار مهم است، حتی اگر روش ابراز احساساتش را قبول نداشته باشید. تأیید احساساتی مانند خشم یکی از بخشهای طبیعی زندگی است که میتواند به مردم کمک کند با احساساتشان سالمتر برخورد کنند.
مثلا میتوانید بگویید: «انگار از این شرایط عصبانیای و البته عصبانیتت هم کاملا طبیعیه. بهنظرت میتونیم درموردش با هم حرف بزنیم و یه فکری بکنیم تا احساس بهتری پیدا کنی؟»
۲. رابطه را به سمت مثبت پیش بردن
۱. بابت اشتباهتان معذرت بخواهید
اگر حس میکنید کار اشتباهی نکردهاید، میتوانید بابت این معذرت بخواهید که باعث شدید طرف مقابلتان احساس بدی پیدا کند.
مثلا اگر اشتباهی کردید، میتوانید بگویید: «خیلی متأسفم که بهطور تصادفی یه فایل ویروسی رو توی کامپیوترت دانلود کردم. میدونم که بابت این کار چقدر ناراحتی و هر کاری از دستم بربیاد برای تعمیر یا تعویض کامپیوترت انجام میدم.»
یا اگر کار اشتباهی مرتکب نشدهاید ولی همچنان طرف مقابلتان ناراحت است، میتوانید بگویید: «خیلی متأسفم از اینکه با سلیقهی خودم اتاق نشیمن رو رنگ کردم. من نمیدونستم اینقدر برات مهمه. از این به بعد سعی میکنم حتما نظر تو رو هم بپرسم.»
۲. از کلمهی «ما» استفاده کنید
استفاده از کلمات «من» و «تو» شما را از طرف مقابلتان جدا میکند و این جدایی باعث میشود او حالت دفاعی بیشتری بگیرد یا عصبیتر شود. استفاده از کلمهی «ما» اینطور القا میکند که شما هر دو در یک تیم هستید و تاحدی از خشم او کم میکند.
مثلا این جمله ممکن است باعث افزایش خشم شود: «تو نباید از خرابشدن کامپیوترت ناراحت باشی. کامپیوتر منم خراب شد و من بدون ناراحتی رفتم عوضش کردم. تو هم باید همین کارو بکنی.» میتوانید همین جمله را به این شکل بگویید: «برای حل این مشکل چیکار میتونیم بکنیم؟ بهنظرت بهتره کامپیوتر رو ببریم برای تعمیر یا بهتره جدیدش رو بخریم؟ میتونیم با همفکری بهترین راه رو پیدا کنیم.»
۳. سعی کنید لحن صدایتان طبیعی و مثبت باشد. وقتی با فردی عصبی حرف میزنید، نباید اینطور بهنظر برسد که دارید دلسوزی میکنید یا خودتان را برتر از او میدانید. اگر فکر کند نگاه بالابهپایین به او دارید، ممکن است عصبانیتر شود یا دیگر به حرف شما گوش ندهد. یادتان باشد طعنهآمیز هم حرف نزنید. تن صدای خود را ثابت نگه دارید تا طبیعی بهنظر برسید.
۴. در صورت امکان به واقعیتها بچسبید و منطقی حرف بزنید
از احساسی صحبتکردن یا حرفزدن بهنحوی که طرف مقابل آن را «سرزنش و ملامت» تلقی کند، خودداری کنید و درمورد واقعیتهایی حرف بزنید که او را ناراحت کرده است. تأکید روی واقعیتها باعث فروکشکردن عصبانیت فرد نمیشود، ولی اوضاع را بدتر هم نمیکند.
مثلا گفتن این جمله ممکن است فرد را عصبیتر کند: «متأسفم که کامپیوتر خراب شد، ولی تو هم روی لینک اشتباهی کلیک کردی. پس همهش هم تقصیر من نبود.» درعوض، گفتن این جمله عصبانیتش را کمتر شعلهور میکند: «من روی اون لینک کلیک کردم و کامپیوتر خراب شد. کاریه که شده و نمیشه تغییرش داد. حالا باید با هم یه فکری بکنیم. میتونیم با هم کامپیوتر رو بدیم تعمیر کنن یا اینکه میتونیم یه جدیدش رو بخریم.»
۵. از منطقی فکرکردن حمایت کنید
متقاعدکردن فردی عصبی برای منطقی فکرکردن، کار سادهای نیست، ولی اگر بتوانید این کار را بکنید، احتمالا بر عصبانیتش غلبه خواهد کرد.
این روش برای همه جواب نمیدهد، ولی اگر کمک کنید کسی بفهمد که عصبیشدن مشکلی را حل نمیکند، ممکن است همین شروعی برای منطقی فکرکردنِ او هم باشد. شاید بگویید: «میدونم که حالا عصبانیای و البته حق هم داری که عصبانی باشی. بیا با هم حرف بزنیم و ببینیم چه راههایی برای حل این مشکل داریم و با هم اوضاع رو بهتر کنیم.» حتما احساساتش را تأیید کنید تا حرفهایتان را حمل بر «خودبزرگبینی» نکند و فکر نکند نمیتوانید درکش کنید. بعد از تأیید احساساتش میتوانید تشویقش کنید منطقی فکر کند.
۳. تغییر وضعیت
۱. به شخص مقابل فضا و زمان بدهید
کسی که بهشدت عصبانی است، ممکن است نخواهد گفتوگویی منطقی با شما داشته باشد. گاهی بهترین کار این است که به او فرصت بدهید آرام شود تا بعدا بتواند با شما حرف بزند. اگر این شخص کسی است که با شما زندگی میکند، میتوانید در این لحظات به اتاق دیگری با حتی بیرون خانه بروید و سرتان را گرم کنید.
۲. به طرف مقابل پیشنهاد کنید فضایش را عوض کند
خیلیها وقتی عصبانیاند، از پیشنهاد تغییر فضا استقبال میکنند. رفتن از فضای بسته به فضای بیرون میتواند خیلی کمک کند و خلقوخوی فرد را بهتر کند.
میتوانید خیلی رک به او بگویید: «تو ناراحتی. بیا بریم قدم بزنیم و یه کم درموردش حرف بزنیم» یا اینکه بهطور غیرمستقیم حرف بزنید و بگویید: «من باید برم بیرون و یه چیزی بخرم. دوست داری تو هم بیای یه هوایی بخوری؟»
۳. تشویقش کنید نفس عمیق بکشد یا مدیتیشن کند
یکی از راههای بسیار خوب برای مقابله با خشم یا احساسات شدیدِ دیگر، این است که آرام بنشینید و نفس عمیق بکشید. ترکیب تنفس عمیق با تمرینات مدیتیشن، مانند تصور مکانی شاد یا تصور احساسات منفیای که دارند از بدن خارج میشوند، میتواند تأثیر این کار را چند برابر کند.
اگر فرد بخواهد، میتوانید راهنماییاش کنید یا حتی خود شما هم با او همراهی کنید. بهعنوانمثال، برای مدیتیشن به این تمرین دقت کنید:
- در جای راحتی بنشینید و پاهایتان را روی زمین قرار دهید و دستهایتان را هم روی پاهای خود بگذارید. چشمانتان را ببندید.
- نفس عمیقی بکشید و با هر بازدم، شکم خود را از هوا پر کنید. تصور کنید همانطور که هوا وارد بدنتان میشود، چراغی هم در گوشهی ذهنتان روشن میشود.
- بهآرامی و کاملا هوشیارانه هوا را بیرون دهید. با هر بازدم احساسات منفی را بهصورت رنگهای تیره و کدری تصور کنید که از بدنتان خارج میشود و تنها روشنایی باقی میماند.
- ۱۰ تا ۲۰ بار به همین ترتیب دم و بازدم داشته باشید یا تا وقتی این تمرین را ادامه دهید که احساس آرامش و راحتی کنید.
۴. برای مشکل راهحل پیشنهاد دهید
اگر فرد عصبی نمیتواند بر احساساتش مسلط شود و منطقی فکر کند، به او چند راهحل پیشنهاد دهید. اگر فرد در ابتدا راهحلهای پیشنهادیتان را رد کرد، زیاد تعجب نکنید. ممکن است برای آرامشدن و تحلیل گفتهتان نیاز به زمان داشته باشد. احتمالا بعدا با حال بهتر پیش شما میآید و میگوید که یکی از راهحلهایتان را بهکار گرفته است.
۵. از فرد مقابل بپرسید برای آرامشدنش به چه چیزی نیاز دارد
اگر واقعا نمیدانید چطور به او کمک کنید، میتوانید از خودش بپرسید. شاید در جواب بگوید که تنها نیاز به زمان دارد یا نیاز به آغوش یا پیادهروی دارد.
۶. مباحث حساس را در زمان دیگری مطرح کنید
اگر با کسی مکالمهای داشتید که باعث عصبانیتش شده است، بهتر است ادامهی بحث را فعلا رها کنید و برای زمان دیگری بگذارید. به طرف مقابلتان فرصت بدهید بر خشم اولیهاش غلبه کند و بعد که آرام و منطقی شد، دوباره با او صحبت کنید.
برگرفته از: wikihow
مامانم به شدت عصبی ومضطرب بخاطر هرچیزی نگران میشه و یا عصبانی میشه داد و فریاد راه میندازه هر چقدرم سعی میکنم به حرفاش گوش بدم تا اروم تر بشه باز درخواست و انتظاراتش غیر منطقی تر میشه اصن نمیدونم دیگه چیکار کنم
سلام منم مامانم عصبانی به خاطر نمره های درسیم مامانا سخت آروم میشن نمی دونستم چی کار کنم که خوب بشه مامان منم وقتی عصبانی داد میزنه و آدم میترسه هعی
مثل من گیر آدم روانی و دیوونه نیوفتادید، عمرم و جوونیم هدر رفت و تبدیل به یه آدم افسرده بدبخت شدم، کاش مشکل فقط عصبی بودن بود