تصمیم‌گیری برای رهاکردن شغل همیشه ترسناک است. شاید کمبود فرصت‌ها مانع پیشرفت شماست یا اینکه از مدیریت ناامید شده‌اید. حتی ممکن است احساس کنید که مدیر شرکت تصمیم گرفته است شما را اخراج کند. دلیل نگرانی شما هرچه باشد، باید بدانید که تنها نیستید. ۵۶درصد از کارگران در سراسر جهان نگران امنیت شغلی خودند. آینده نامشخص است و احتمالا به این فکر می‌کنید که استعفا بهتر است یا اخراج‌شدن. برای پاسخ‌دادن به این سؤال، باید مزایا و معایب هریک را بررسی کنید. اصلا از کجا باید بفهمید که کارفرما درصدد اخراج شماست؟
نشانههای کارفرمایی که درصدد اخراج شماست
وقتی هر روز زمان بسیاری را با یک فرد بگذرانید، حتی کوچک‌ترین تغییر در رفتار او را هم متوجه خواهید شد. نشانههای محسوس و نامحسوسی وجود دارند حاکی از تصمیم رئیستان برای اخراج شما. ممکن است روزی موفقیت‌های شما را جشن بگیرد و فردای آن روز حتی به پیام‌هایتان هم پاسخی ندهد.
آشنایی با نشانههای کارفرمایی که درصدد اخراج کارکنان است، به شما کمک می‌کند که در این موقعیت بهترین واکنش را داشته باشید. می‌توانید برای این شرایط خود را آماده کنید. این احتمال هم وجود دارد که رئیس درصدد اخراج شما نباشد و فقط دچار اختلال اضطراب فراگیر یا سندرم خودویرانگری شده باشید.
در کل کارفرمایی که می‌خواهد استعفا بدهید یا شما را اخراج کند، ۷ نشانه مهم دارد.
۱. رئیس شما را بیش از حد زیر نظر می‌گیرد
در این حالت، رئیس شما را زیر ذره‌بین گذاشته و مراقب تمام حرکات شماست. این کار اغلب به این دلیل انجام می‌شود که کارفرما به کارمند اعتماد ندارد و فکر می‌کند که او نمی‌تواند وظایفش را به‌درستی انجام دهد. مدیریت ذره‌بینی سبب می‌شود که شما به توانایی‌های خود شک کنید و اعتمادبه‌نفس خود را از دست بدهید.
به این فکر کنید که رئیستان پیش از این هر چند وقت پیشرفت کارهایتان را بررسی می‌کرد. آیا به‌تازگی این میزان ۲ یا ۳ برابر شده است؟ زمانی که با شما تماس می‌گیرد، سؤالات کلی می‌پرسد یا ایرادهای بنی‌اسرائیلی می‌گیرد؟
۲. حجم کاری شما کم شده است
ماه قبل حجم کار به اندازه‌ای بود که وقت سر خاراندن نداشتید، اما حالا وظایفتان به نصف آن میزان رسیده‌اند؟ سلب مسئولیت‌ها از شما در محل کار ممکن است به این معنا باشد که تیم کاری برای اخراجتان آماده می‌شود. اگر به‌تازگی متوجه شده‌اید که سایر همکاران وظایف و مسئولیت‌های شما را بر عهده می‌گیرند، باید این امر را زنگ خطر تلقی کنید و احتمالا نشانه این است که مقامات بالاتر در حال بررسی این مسئله هستند که آیا وجود شما در شرکت ضروری است یا می‌توانند برای صرفه‌جویی در هزینه‌ها شما را اخراج کنند.
۳. از جلسات مهم کاری کنار گذاشته می‌شوید
آیا مدیر فراموش کرده است که شما را به جلسه‌ای دعوت کند یا اینکه شما را از آن جلسه مهم حذف کرده‌اند؟ دعوت‌نشدن به جلسات یا گفت‌وگوهای مهم کاری می‌تواند نشانه این باشد که رئیس به شما نیازی ندارد. این مسئله نشان می‌دهد که او برای نظر یا ایده‌های شما درباره پروژه‌ها و کارهای آینده ارزشی قائل نیست.
۴. شما را نادیده می‌گیرند
همکارانتان در پروژه‌های مشترک پیشرفت می‌کنند و محیط کاری همیشه برای آنها جذاب است، اما به شما کم‌محلی می‌شود؟ در این شرایط احتمالا تیم کاری می‌دانند که شما در آینده نزدیک اخراج می‌شوید.
به مکالمات خود با رئیس توجه کنید و به این دقت کنید که او چقدر با شما معاشرت می‌کند و گرم گفت‌وگو می‌شود. ناکامی در جلب‌توجه رئیس وقتی سرش شلوغ است با نادیده‌گرفتن شما از جانب او تفاوت دارد.
۵. تلاش‌هایتان دیده نمی‌شوند
موفقیت‌های شما باید دیده و تشویق شوند. با اینکه نباید هنگام انجام به‌موقع وظایف انتظار جشنی باشکوه را داشته باشید، قدردانی از تلاش‌های کارکنان هم سبب افزایش انگیزه آنها می‌شود. این کار باعث می‌شود که به توانایی‌هایتان احساس خوبی پیدا کنید. در صورتی که رئیس تلاش‌های شما را نادیده بگیرد، احتمالا این احساس به شما دست می‌دهد که او قدردان تلاش و کوشش شما نیست یا به مشارکت‌تان در پروژه‌ها اهمیتی نمی‌دهد.
آیا در موارد مشابه از همکارانتان تقدیر می‌شود؟ اگر پاسخ به این سؤال مثبت است، نه‌تنها تبعیض را نشان می‌دهد، بلکه نشانه آن است که رئیس برای دستاوردهای شغلی شما ارزشی قائل نیست.
۶. اوضاع مالی شرکت روبه‌راه نیست
به درآمدهای ۳ماهه کارفرمای خود توجه کنید. اگر با مسائلی مثل رکود، عملکرد ضعیف منجر به کاهش میزان سود، اقداماتی برای صرفه‌جویی در هزینه‌ها و عدم استخدام کارمندان جدید روبه‌رو شدید، احتمال اینکه در آینده نزدیک اخراج شوید وجود دارد.
۷. مدیران ارشد کنار می‌روند
معمولا مدیران ارشد زودتر از سایر کارکنان از تغییرات مهم مطلع می‌شوند. به رفت‌وآمد آنها توجه کنید. اگر به نظر می‌رسد که بیش از حد معمول تعدیل می‌شوند، ممکن است نشانه‌ای از وجود مشکل در شرکت باشد. در این صورت، زنگ خطر اخراج‌ها به صدا درآمده است.
در واکنش به گزینه اخراج‌شدن چه باید کرد؟
ممکن است متوجه نشانههای هشداردهنده شده باشید. حالا زمان آن فرارسیده است که درباره تحت‌فشاربودن برای خروج از شرکت صحبت کنید. ممکن است به سؤال‌کردن از رئیس درباره وضعیت شغلی خود احساس ناخوشایند یا حتی حس شرم داشته باشید. بنابراین بهتر است پیش از گفت‌وگو با او، آنچه را می‌خواهید بگویید، جایی بنویسید. می‌توانید این کار را در آینه یا روبه‌روی دوستانتان تمرین کنید.
به‌دست‌گرفتن ابتکار عمل در شروع مکالمه با رئیس یا برنامه‌ریزی برای اقدامات پس از ترک شغل نشان می‌دهد که شما به بهبود احوال خود اهمیت می‌دهید. به‌علاوه، با آگاهی به گام‌های بعدی، اعتمادبه‌نفس بیشتری خواهید داشت.
ممکن است مطمئن شده باشید که رئیس قصد دارد شما را تحت‌فشار بگذارد، اما بخواهید شغلتان را حفظ کنید. در چنین شرایطی باید به ۳ نکته توجه کنید:
- با کارفرما درباره نگرانی‌هایتان صحبت کنید و نظر او را بشنوید.
- به کارهای اخیر خود فکر کنید و اهدافی را برای بهبود عملکرد خود در نظر بگیرید.
- برای آگاهی بیشتر، در حوزه کاری خود مطالعه کنید و در کلاس‌هایی شرکت کنید که به افزایش مهارت شغلی شما کمک می‌کنند.
از سوی دیگر، ممکن است تلاش رئیس برای بیرون‌راندن شما از شرکت تیر خلاص باشد. احتمال دارد که خودتان قبلا به فکر ترک کار بوده باشید. در این صورت، برای یافتن شغل جدید باید به ۳ نکته توجه کنید:
- سایر موقعیت‌های شغلی را بررسی کنید تا به گزینه‌ای برسید که پیشرفت حرفه‌ای شما را تضمین می‌کند.
- خودتان را بابت اتفاقی که می‌افتد سرزنش نکنید، بلکه آن را تجربه‌ای مفید در نظر بگیرید.
- برای مشاوره شغلی سراغ اعضای شبکه کسب‌وکار خود بروید.
استعفا بهتر است یا اخراج‌شدن؟
اگر متوجه شده‌اید که رئیس شرکت دیگر به شما نیازی ندارد، ۲ گزینه پیش رو دارید: استعفا بدهید یا منتظر اخراج‌شدن بمانید. تصمیم‌گیری درباره این مسئله کاملا به خودتان بستگی دارد و نمی‌توان برای آن دستورالعملی کلی داد. هریک از این گزینه‌ها مزایا و معایب خاص خود را دارند که باید آنها را با توجه به شرایط خود بسنجید.
مزیت‌های ترک کار در مقایسه با اخراج‌شدن
۱. کنترل ماجرا در دستان شماست
احتمالا در مصاحبه‌های شغلی از شما سؤال می‌شود که «چرا استعفا داده‌اید؟» اگر با شرایط خود ترک کار کرده باشید، می‌توانید راحت و مطمئن به این سؤال پاسخ بدهید، اما اخراج‌شدن پاسخ به این سؤال را ناخوشایند و دشوار می‌کند.
باید راهی بیابید تا با کارفرمایان آینده درباره اخراج‌شدن صادق باشید و در عین حال تجربه کاری خود را مثبت نشان دهید. اذعان کنید که شرایط کاری مناسب نبوده است و منتظر شروعی تازه هستید.
۲. برای شروعی دوباره آماده می‌شوید
هیچ دلیلی برای استعفای فوری نیست مگر اینکه سلامت روانتان در خطر باشد. پیش از استعفا می‌توانید با آرامش برای ترک کار برنامه‌ریزی کنید. رزومه خود را تقویت کنید و مسئله را به دوستانتان اطلاع بدهید. اگر لازم است، چند روزی استراحت و تجدید قوا کنید. با کارفرمایان دیگر برای استخدام مذاکره کنید تا زمینه برای شروع شغل جدید فراهم شود.
۳. ممکن است در این شرایط مزایایی دریافت کنید
ممکن است با توجه به دلیل استعفا گزینه‌های قابل‌مذاکره‌ای مثل دریافت مزایای بازنشستگی یا کمک به جابه‌جایی شغلی داشته باشید. بهتر است در این باره با وکیل یا کارشناس حقوقی باتجربه مشورت کنید تا از شرایط پیش روی خود و قانون ترک کار مطلع شوید.
۴. برای دریافت معرفی‌نامه کاری شانس بیشتری دارید
صرف‌نظر از احساسی که به مدیر دارید، بهتر است که با شرایط خوب استعفا بدهید. توصیه مدیر می‌تواند پیداکردن شغل را برای شما دشوار یا آسان کند. سعی کنید خروج از محل کار تا حد امکان برای تیم خوشایند و بدون دردسر شود.
در استعفانامه کارهایی مانند مستندسازی گردش کار، تکمیل پروژه‌های مهم و آموزش نیروهای جایگزین برای بهبود فرایند خروج از شرکت را پیشنهاد بدهید. همچنین می‌توانید برای همکاران یا مشتریان ایمیل خداحافظی بفرستید. این اقدامات باعث می‌شوند که حرفه‌ای‌تر به نظر برسید.
مزایای اخراج‌شدن در مقایسه با استعفا
۱. ممکن است مزایایی شامل حالتان شود
اگر اخراج شده‌اید یا شغل خود را بدون هیچ قصوری از دست داده‌اید، ممکن است شامل مزایایی مثل بیمه بیکاری شوید. در این صورت، باید بتوانید اخراج نادرست کارفرمای سابق را اثبات کنید. مشورت‌کردن با وکیلی باتجربه در زمینه حقوق کار سبب می‌شود تا با حقوق خود آشنا شوید. در این صورت، مطمئن می‌شوید که کارفرما با شما منصفانه رفتار می‌کند.
۲. با شما کامل تسویه حساب می‌شود
صرف‌نظر از اینکه شرایط اخراج شما چه بوده است، حق دریافت کامل دستمزد خود را دارید. این دستمزد باید تا آخرین روز محاسبه و به شما پرداخت شود. اگر کارفرما حقوق شما را کامل نپردازد، ممکن است زمینه برای اقدام قانونی فراهم شود. برای اینکه در این خصوص اطلاعات بیشتری کسب کنید، بهتر است با وکیل یا کارشناس حقوقی آگاه به حقوق کار مشورت کنید. او می‌تواند بر اساس شرایط محل کارتان به شما کمک کند.
شما بگویید
ترک شغل همیشه دلهر‌ه‌آور است. پس نفس عمیق بکشید. اگر در این فکر هستید که استعفا بهتر است یا اخراج‌شدن، شما به کمی مراقبت از خود و آرامش نیاز دارید. خواه‌ناخواه این احتمال وجود دارد که دچار ناامیدی از آینده شغلی شوید. احتمالا نگران ازدست‌رفتن دوستی‌هایی باشید که در محل کار ایجاد شده‌اند. بنابراین بهتر است اطلاعات تماس خود را در اختیار چنین همکارانی بگذارید. همه‌چیز را برای خروجی خوشایند آماده کنید.
آیا شما تابه‌حال با چنین شرایطی روبه‌رو شده‌اید؟ به‌نظر شما در این شرایط، استعفا بهتر است یا اخراج‌شدن؟ شما چطور با این شرایط کنار می‌آیید؟
چگونه در سازمان خود پله‌های ترقی را به‌سرعت طی کنیم.
