معروف ترین کتاب های شکسپیر؛ از هملت تا هیاهوی بسیار برای هیچ

چه به‌تازگی با ویلیام شکسپیر آشنا شده باشید و چه عاشق ادبیات انگلیسی باشید، ممکن است ندانید که خواندن آثار او را از کجا شروع کنید. در این مقاله، محبوب‌ترین و معروف ترین کتاب های شکسپیر را معرفی می‌کنیم تا راحت‌تر بتوانید کتاب دلخواهتان انتخاب کنید. پس تا پایان مقاله با ما همراه باشید.

زندگی‌نامه ویلیام شکسپیر

۱. تولد و خانواده

ویلیام شکسپیر، یکی از بزرگ‌ترین و مشهورترین نویسندگان انگلیسی‌زبان، ۲۳ آوریل سال ۱۵۶۴ در شهر استراتفورد به دنیا آمد. پدر او جان شکسپیر، یکی از شخصیت‌های عالی‌رتبه محلی، و مادرش مری آردن، دختر زمین‌داری ثروتمند، بود. درباره تحصیلات شکسپیر اطلاعات دقیقی در دست نیست، اما احتمالا او هم مانند بسیاری از هم‌سالان خود در آن زمان، به مدرسه کینگز نیو رفت. او در مدرسه مشهور استراتفورد زبان‌های لاتین و یونانی، الهیات و هنر سخنوری آموخت و به‌روش مسیحیان کاتولیک تربیت شد.

از دوران کودکی و جوانی شکسپیر هم اطلاعات دقیقی در دست نیست. بااین‌حال، احتمالا او هم مانند بسیاری از مردم شهر استراتفورد در دهه‌های ۱۵۶۰ و ۱۵۷۰، در کودکی نمایش‌هایی از گروه‌های تئاتر خیابانی را دیده بود که تا این اندازه به نمایشنامه‌نویسی و تئاتر علاقه‌مند شد.

ویلیام در ۱۸سالگی با زنی به‌نام آن هاتاوی ازدواج کرد. ثمره این ازدواج ۳ فرزند بود؛ سوزانا (فرزند اول) و همنت و جودیت که دوقلو بودند.

۲. سابقه حرفه‌ای

شکسپیر در طول سال‌های ۱۵۸۵ تا ۱۵۹۲ به‌عنوان بازیگر، نویسنده و یکی از مالکان گروه تئاتر «مردان لرد چمبرلین» که بعدها به «مردان پادشاه» معروف شد، فعالیت می‌کرد. آن سال‌ها دوران طلایی شکسپیر بودند. در همان دوران طلایی، او بارها همراه با گروه تئاتر مردان لرد چمبرلین برای ملکه الیزابت تئاتر اجرا کرد و به شهرتی جهانی رسید.

وی در طول آن سال‌ها چنان موفق بود که توانست دومین خانه بزرگ استراتفورد در آن زمان را بخرد. بااین‌حال، دوران موفقیت شکسپیر با حادثه‌ای غم‌انگیز همراه بود؛ در سال ۱۵۹۶، پسر ۱۱ساله او (همنت) درگذشت.

۳. مرگ شکسپیر

در سال ۱۶۱۳، حادثه‌ای دیگر زندگی شکسپیر را دگرگون کرد. «سالن تئاتر گلوب» که امروزه «سالن تئاتر شکسپیرز گلوب» نامیده می‌شود، در آتش سوخت و ویران شد. در همان سال، شکسپیر برای همیشه با دنیای تئاتر لندن خداحافظی کرد و به زادگاهش بازگشت. ۳ سال پس از این اتفاق، او درگذشت و در کلیسای تثلیث مقدس، یعنی جایی که ۵۲ سال پیش در آن غسل تعمید داده شده بود، به خاک سپرده شد.

کتاب‌ های شکسپیر

به شکسپیر لقب «شاعر ملی انگلستان» و «باردِ آوون» (به‌معنی شاعر شهر آوون) داده‌اند. او در طول عمرش حدود ۳۹ نمایشنامه، ۱۵۴ غزل، ۲ منظومه بلند و چندین بیت شعر دیگر نوشت. همه نمایشنامه‌های او به زبان‌های زنده دنیا ترجمه شده‌اند و در دنیای تئاتر طرف‌داران بسیاری دارند.

اگرچه درباره زندگی و گاه‌شمار آثار او اطلاعات دقیقی در دست نیست، احتمالا او تا سال ۱۵۹۲ میلادی ۱۱ نمایشنامه از جمله «رومئو و ژولیت»، «ریچارد سوم» و «رؤیای نیمه‌شب تابستان» را نوشته است. نمایشنامه‌های او موفقیت‌آمیز بودند به‌ طوری‌ که اولین اجرای بخش اول نمایشنامه «هنری پنجم» بیشترین رکورد فروش در زمان اجرا را کسب کرد.

اولین نمایشنامه‌های شکسپیر بیشتر به‌سبک کمدی و تاریخی بودند. تا سال ۱۶۰۸ هم تراژدی‌هایی نوشت که مهم‌ترین آنها «هملت»، «اتللو»، «شاه لیر» و «مکبث» همگی جزو بهترین آثار ادبیات انگلیسی محسوب می‌شوند. او در اواخر عمر نمایشنامه‌های تراژیک‌کمدی می‌نوشت و با بسیاری از نمایشنامه‌نویس‌های آن زمان همکاری می‌کرد.

بسیاری از نمایشنامه‌های شکسپیر در زمان حیات او منتشر شدند، اما در سال ۱۶۲۳ دو دوست هنرپیشه او، جان همینگز و هنری کاندل، مجموعه نمایشنامه‌های او را در کتابی به‌نام «فولیوی یکم» منتشر کردند. بسیاری از نمایشنامه‌ها و آثار شکسپیر پس از مرگش شهرتی جهانی یافتند و همچنان محبوب‌اند.

۱. هملت

«هملت»، یکی از پرطرف‌دارترین نمایشنامه‌های دنیا و از محبوب‌ترین کتاب های شکسپیر، داستان شاهزاده دانمارکی را روایت می‌کند که روح پدرش را می‌بیند. روح پدر در این ملاقات به او می‌گوید برادرش که حالا با مادر هملت ازدواج کرده، قاتل واقعی اوست. اما آیا روح پدر راست می‌گوید؟ هملت که دچار شک‌وتردید شده است، برای بررسی این اتهام خود را به دیوانگی می‌زند و نقشه می‌کشد تا از عمویش انتقامی بی‌رحمانه بگیرد. بااین‌حال، جنون ظاهری هملت گناهکار و بی‌گناه را به یک اندازه ویران و نابود می‌کند.

۲. شاه لیر

شاه لیر کهن‌سال تصمیم می‌گیرد قلمروی خود را میان ۳ دخترش تقسیم کند. معیاری که برای این کار انتخاب می‌کند هم این است که دختران نشان بدهند پدر را چقدر دوست دارند. کوردلیا، جوان‌ترین و دوست‌داشتنی‌ترین دختر شاه، در این بازی شرکت نمی‌کند. دختران دیگر، یعنی ریگان شرور و گونریل، برای به‌دست‌آوردن قلمرو با یکدیگر وارد رقابت می‌شوند. آنها درنهایت با حرص و طمع خود پدر را دچار بحرانی می‌کنند که او را تا مرز جنون پیش می‌برد.

۳. مکبث

۳ جادوگر به مکبث، ژنرال اسکاتلندی، می‌گویند که او در آینده پادشاه این کشور می‌شود. او به‌تشویق همسرش، پادشاه را می‌کُشد و به‌جای او بر تخت می‌نشیند. رسیدن به پادشاهی به کشتار مکبث پایان نمی‌دهد و او بر اثر بدگمانی افراد بیشتری را به قتل می‌رساند. این قتل‌ها آغازگر جنگی داخلی می‌شوند. همه می‌خواهند مکبث را سرنگون کنند و این‌طور به نظر می‌رسد که قتل و کشتار به‌ این زودی تمام نخواهد شد.

۴. اتللو

ایاگو از اینکه تلاش‌هایش برای ارتقای شغلی نادیده گرفته می‌شوند به‌شدت عصبانی است و تصمیم گرفته تا از ژنرال بالادست خود، یعنی اتللو، انتقام بگیرد. ایاگو اتللو را طوری فریب می‌دهد که تصور می‌کند همسرش دزدمونا به او خیانت کرده است. سرانجام حسادت اتللو سبب می‌شود که او ابتدا دزدمونا و بعد خود را بکشد.

۵. هنری پنجم

ماجرای «هنری پنجم»، یکی دیگر از کتابهای شکسپیر، در اوایل قرن پانزدهم میلادی اتفاق می‌افتد. پادشاه جدیدی بر تخت سلطنت نشسته است که باید بر انگلیسی‌های ناراضی حکومت کند. همه هنری پنجم جوان را به سال‌های سرکشی‌اش در نوجوانی می‌شناسند. بااین‌حال، او در طول سال‌های حکومت به رهبری نیرومند و تأثیرگذار تبدیل می‌شود. هنری پنجم جنگی را با فرانسه به‌ راه می‌اندازد که در نبرد مشهور آژینکورت با پیروزی فرانسوی‌ها به اوج خود می‌رسد. این اثر از جمله کتاب های ویلیام شکسپیر است که در آن جنگ و دیپلماسی بسیار باشکوه بررسی می‌شوند.

۶. طوفان

در یکی دیگر از مشهورترین کتاب های شکسپیر، نیروی جادو و ماوراءالطبیعه با ماجرایی درباره سیاست، قدرت و طبیعت انسان آمیخته می‌شود. پروسپرو مدت‌هاست که از ایتالیا تبعید شده است و همراه دخترش، میراندا، در جزیره‌ای دورافتاده زندگی می‌کند. او از قدرت جادویی خود استفاده می‌کند تا طوفانی خطرناک به راه بیندازد و دشمنان قسم‌خورده خود از جمله برادرش آنتونیو را غرق کند. درنهایت چه اتفاقی می‌افتد؟ برای رسیدن به پاسخ این سؤال و خواندن پایان این ماجرا باید با شکسپیر همراه شوید.

۷. تاجر ونیزی

در این نمایشنامه ماجرای آنتونیو، تاجری یهودی‌ستیز، را می‌خوانید. او از شایلوک یهودی وام می‌گیرد تا به دوستش برای خواستگاری از پورتیا کمک کند. آنتونیو درنهایت نمی‌تواند قرض شایلوک را ادا کند. او نیز در عوض یک پوند از گوشت آنتونیو را می‌خواهد. پورتیا که حالا همسر دوست آنتونیو شده است، وکیل او می‌شود و او را از مهلکه نجات می‌دهد.

۸. شب دوازدهم

ویولا که از برادر دوقلوی خود سباستین جدا شده است، لباس پسرانه می‌پوشد و برای دوک اورسینو کار می‌کند. ویولا به اورسینو دل‌ باخته اما او عاشق کنتس اولیویاست. سرانجام اورسینو از ویولا می‌خواهد که به‌جای او به خواستگاری اولیویا برود، اما اولیویا به ویولا دل می‌بندد. در این میان، سباستین از راه می‌رسد و ماجرا پیچیده‌تر می‌شود. برای اینکه پایان این ماجرای عاشقانه پیچیده را بدانید، باید سراغ کتاب «شب دوازدهم» بروید که یکی دیگر از کتاب های شکسپیر است.

۹. رومئو و ژولیت

یکی دیگر از کتاب های معروف شکسپیر که بسیاری از نویسندگان در طول دوران مختلف از آن تقلید یا اقتباس کرده‌اند، «رومئو و ژولیت» است. ماجرای این نمایشنامه در قرن چهاردهم و شهر ورونا اتفاق می‌افتد. این شهر بر اثر دشمنی‌ها و نزاع‌های گروهی از هم پاشیده است. بااین‌حال، ۲ جوان به نام‌های رومئو و ژولیت در همین شهر عاشق یکدیگر می‌شوند. خانواده‌های این ۲ جوان دشمنان قسم‌خورده یکدیگرند و عاشقان جوان درگیر آتش دشمنی و انتقام خانواده‌های خود می‌شوند. داستان رومئو و ژولیت آمیزه‌ای از اشتیاق، خشونت، کمدی و تراژدی است و هر خواننده‌ای را مدت‌ها درگیر خود می‌کند.

۱۰. غزل‌های شکسپیر

غزلیات شکسپیر بزرگ‌ترین نمایش عشق در ادبیات انگلیسی به شمار می‌رود. شکسپیر در این اشعار تأملات خود درباره عشق، اشتیاق، حسادت، خیانت و شیفتگی را به زیباترین و تکان‌دهنده‌ترین شکل ممکن بیان کرده است.

۱۱. هیاهوی بسیار برای هیچ

احتمالا این کتاب پخته‌ترین اثر کمدی شکسپیر است. «هیاهوی بسیار برای هیچ» ماجرای رابطه میان بئاتریس و بندیک را روایت می‌کند. آنها همیشه با شوخ‌طبعی با یکدیگر دعوا می‌کنند، اما آیا این‌همه جنجال می‌تواند احساسات واقعی آنها به یکدیگر را پنهان کند؟ برای رسیدن به پاسخ این سؤال، باید این کتاب را تا پایان بخوانید.

۱۲. هرطور میل شماست

قهرمان داستان «هرطور میل شماست» یعنی رزالیند به همراه دخترعمویش به جنگل آردن می‌گریزد. رزالیند در این جنگل باری دیگر معشوق خود یعنی اورلاندو را ملاقات می‌کند. او در ابتدا روبه‌روی معشوق با لباس پسری چوپان ظاهر می‌شود، اما در پایان اتفاقات به‌گونه‌ای دیگر رقم می‌خورند.

بسیاری از نقل‌قول‌هایی که امروزه جملات شکسپیر نامیده می‌شوند، در واقع مونولوگ‌های یکی از شخصیت‌های این داستان (ژاک) هستند. یکی از مشهورترین این مونولوگ‌ها با این جمله معروف شروع می‌شود:

جهان یکسره صحنه نمایش است.

سخن پایانی

کتاب های شکسپیر فقط به این فهرست ختم نمی‌شوند. برخی از کتاب‌های دیگر او که شهرتی جهانی دارند، عبارت‌اند از:

• «رؤیای نیمه‌شب تابستان»؛
• «ریچارد سوم»؛
• «تلاش بیهوده برای عشق»؛
• «دو نجیب‌زاده ورونا»؛
• «کوریولانوس»؛
• «رام‌کردن زن سرکش»؛
• «کمدی اشتباهات»؛
• «حکایت زمستانی»؛
• «پریکلس شاهزاده تایر».

تمام این آثار با مضامینی همچون عشق، انتقام، حسادت و طنز، خواننده را تا پایان سر جای خود میخکوب می‌کنند.

شما بگویید

شما تابه‌حال کدام‌یک از کتاب های شکسپیر را خوانده‌اید؟ با کدام اثر او بیش از همه ارتباط برقرار کرده‌اید؟ به‌نظر شما جذاب‌ترین کتاب این نویسنده بزرگ انگلیسی کدام است؟