محیط کاری جای رقابت است. البته بسیاری از افراد از این عبارت سوءاستفاده می‌کنند که خود را بالا بکشند. زیرآب‌زدن، گزارش دروغین و دزدیدن ایده همکاران از این دسته سوءاستفاده‌ها به شمار می‌روند و محیط کاری را متشنج می‌کنند. مهم نحوه مواجهه با چنین مشکلاتی است. بدیهی است راحت‌ترین راه مواجهه با همکاری که ایده شما را به نام خود زده، برخورد با عصبانیت و رسواکردنش در جمع است، اما چنین کاری قطعا اشتباه است. این کار نه‌تنها وجهه شما در محیط کارتان را خراب می‌کند، بلکه فرصتی برای توضیح به طرف مقابل نمی‌دهد. در ادامه، راهکارهای روبه‌روشدن با همکاری را بررسی می‌کنیم که ایده‌تان را دزدیده است.
۱. عصبانیت خود را مهار کنید
به‌احتمال زیاد اولین واکنشتان در مواجهه با دزدیده‌شدن ایده‌تان عصبانیت است. باید بدانید که عصبانی‌‌شدن حق شماست، اما باید راه مهار آن را بیابید. پیش از اینکه دست به حرکتی بزنید، سعی کنید به احساساتی که در آن لحظه به شما دست داده است فکر کنید و آنها را بپذیرید. حداقل ۱ روز به خودتان فرصت بدهید تا عصبانیت‌تان بخوابد و بتوانید بهتر فکر کنید. هیچگاه هنگام عصبانیت دست به کاری نزنید.
۲. به دلیل کار او فکر کنید
شاید عجیب باشد، ولی در چنین موقعیتی بهتر است به دلسوزی روی بیاورید! سعی کنید فکر کنید چه دلیلی باعث شده است که همکارتان دست به چنین کاری بزند. شاید در شرف اخراج‌شدن بوده و به این ایده احتیاج داشته است و شاید هم والدینش از کودکی او را با دروغ همنشین کرده‌اند. با پرسیدن این سؤالات درنهایت به این نتیجه می‌رسید که مردم کارهایی انجام می‌دهند که ما دلیل آنها را نمی‌دانیم یا نمی‌فهمیم و در این حالت فقط باید به فکر کارهای خودمان باشیم.
۳. شرایط را بسنجید و بهترین راه‌حل را بیابید
درباره دلسوزی حرف زدیم، اما این دلیل نمی‌شود که به‌راحتی از مشکل پیش‌آمده گذر کنید و هیچ کاری انجام ندهید. برعکس، باید مطابق شرایط خود در محیط کار سراغ بهترین راه‌حل بروید. پیش از انجام هر کاری، شرایط را بسنجید و از خود سؤالاتی بپرسید. آیا بهتر است مشکل را به رئیس خود اطلاع دهید؟ اگر مشکل را مستقیما با همکار خود در میان بگذارید چه واکنشی خواهید دید؟ برای پاسخ به این سؤال‌ها شرایط کاری خود و جایگاه خود در محیط کار را فراموش نکنید. درنهایت می‌توانید برای انتخاب بهترین راه‌حل با همکاری صمیمی مشورت کنید که کاملا به او اعتماد دارید. در ادامه، بعضی از راه‌حل‌های رایج را بیان کرده‌ایم.
۱. با همکارتان روبه‌رو شوید
هیچگاه در محیط عمومی چنین مسئله‌ای را مطرح نکنید، بلکه همکار خود را گوشه‌ای بکشید و با او خصوصی صحبت کنید. درنهایت ممکن است متوجه شوید اشتباه می‌کرده‌اید و همکارتان قصد دزدیدن ایده‌تان را نداشته یا ایده‌ای مشابه در سر می‌پرورانده است. سعی کنید به‌جای تهمت‌زدن، از سؤال‌کردن استفاده کنید. مثلا بگویید «وقتی توی جلسه درباره پروژه حرف می‌زدی، متوجه شدم نگفتی ما و همه‌اش گفتی من. چرا این‌طوری گفتی؟»
۲. دنبال انتقام نباشید
اگر کار اشتباه همکارتان را به‌قصد تلافی تکرار کنید، مطمئن باشید نتیجه خوبی نمی‌گیرید. پس از رویارویی با همکارتان و گوشزدکردن کاری که با شما کرده است، کنار بکشید و سعی کنید فکر این ماجرا را از سرتان بیرون کنید. اگر همکار خاطی عذرخواهی کرد، معذرت‌خواهی او را بپذیرید و مسئله را تمام‌شده بپندارید، اما اگر اشتباهش را نپذیرفت، دوباره راهی پیدا کنید تا به او اخطار بدهید و به کار اشتباهش آگاهش کنید.
۳. به مسئول مربوطه گزارش بدهید
بهتر است این راه‌حل آخرین راه چاره شما باشد. اگر هیچ راهکاری فایده نداشت و همچنان همکارتان روی کار اشتباهش پافشاری می‌کرد، می‌توانید ماجرا را به رئیس یا مسئول مربوطه گزارش دهید و بگویید که صاحب ایده شما بوده‌اید و مدارکی ارائه دهید.
۴. ببخشید و گذر کنید
درست است که شخصی ایده شما را دزدیده است، اما دنیا به آخر نرسیده و شما فرصت جبران‌کردن و اثبات خود را خواهید داشت. این را در نظر داشته باشید که افرادی که ایده دیگران را می‌دزدند، از مهارت‌های خود مطمئن نیستند و روزی دستشان رو می‌شود.
۴. بر آنچه از دست‌تان برمی‌آید تمرکز کنید
شما نمی‌توانید کنترلی روی کارهای همکارانتان داشته باشید، پس بهتر است زمان و توان خود را صرف کارهایی کنید که از دست خودتان برمی‌آیند. مثلا اگر دوباره ایده جدیدی به ذهنتان خطور کرد، این بار چه‌کار می‌کنید؟ آیا از مشکل پیشین درس گرفته‌اید؟ این چند راهکار را برای جلوگیری از دزدیده‌شدن ایده‌هایتان در نظر بگیرید:
- ایده‌های خود را در جمع مطرح کنید. در این صورت کسی نمی‌تواند ایده شما را بدزدد، چون دیگران شاهد خواهند بود.
- پیش از عملی‌کردن ایده‌تان، درباره آن با رئیس خود صحبت کنید.
- از ایده‌هایتان گزارشی تهیه کنید و آن را به مستندات کاری خود اضافه کنید. مثلا بنویسید «این ایده ساعت ۱۳:۳۴ در تاریخ ۱۶ مرداد به ذهنم رسید و آن را در جلسه ۱۷ مرداد مطرح کردم.» در این صورت اگر مشکلی برایتان پیش آمد، می‌توانید با مدرک حرف خود را اثبات کنید.
- اگر ایده‌تان را با کسی به اشتراک گذاشتید، در اسرع وقت آن را با رئیس یا مسئول مربوطه مطرح کنید یا حتی با ایمیل آنها را از ایده خود مطلع کنید.
- از مطرح‌کردن کارهای خود نهراسید. بسیاری از افراد به دلایل مختلف و کمبود اعتمادبه‌نفس، زحماتشان را پنهان می‌کنند، اما چنین کاری اشتباه است. ارزش کار خود را بالا ببرید و آن را پیش همه مطرح کنید.
- گاهی اوقات بد نیست ایده‌های خود را داوطلبانه با دیگران شریک شوید. مثلا اگر تیمی تشکیل داده‌اید، می‌توانید در جلسه کاری هنگام مطرح‌کردن ایده، آن را به‌نام اعضای تیمتان هم بزنید.
۵. وقار خود را حفظ کنید
آدم هیچگاه از آینده خود خبر ندارد. ممکن است سال‌ها مجبور به کارکردن در یک شرکت باشید و هر روز با اشخاصی یکسان سروکله بزنید. بدیهی است بی‌احترامی به همکارتان به کار شما و وجهه‌تان آسیب می‌زند. اعتمادکردن و ایجاد ارتباط نقش مهمی در رشد شغلی دارند. ممکن است پس از دزدیده‌شدن ایده‌تان، اعتماد خود را به همه از دست بدهید. بدانید چنین مسئله‌ای طبیعی است، ولی تلاش کنید به این فکر کنید که انسان‌های مورداعتماد زیادی وجود دارند که قرار نیست به شما خیانت کنند.
اگر بتوانید از موقعیت سختی همچون دزدیده‌شدن ایده‌تان به‌خوبی گذر کنید، به نمونه‌ای برای دیگران تبدیل می‌شوید و جایگاه ویژه‌ای در محل کار خود پیدا می‌کنید. بنابراین تلاش کنید تصویر خوبی از خود در ذهن دیگران باقی بگذارید.
شما بگویید
ناخوشایند است که همکار یا دوست ما ایده‌مان را بدزدد. این اتفاق سبب بروز احساسات منفی مختلفی می‌شود. روشن است رویارویی منطقی با چنین مسئله‌ای کار راحتی نیست، اما ممکن است منجر به فرصتی بهتر و رشد فردی شما شود.
آیا تجربه دزدیده‌شدن ایده‌هایتان در محیط کار را داشته‌اید؟ شما از کدام‌یک از راهکارهای بیان‌شده برای رویارویی با این مشکل استفاده می‌کنید؟
چگونه در سازمان خود پله‌های ترقی را به‌سرعت طی کنیم.
