دوست واقعی یکی از ارزشمندترین دارایی‌های انسان است. طبق پژوهش‌ها، داشتن دوستان واقعی و صمیمی برای سلامت روان ما مفید است و استرس و اضطرابمان را کاهش می‌دهد. البته برخی دوستان هم دوستان قلابی‌اند. در این مقاله، نشانه‌های دوستان قلابی و نحوه برخورد با آنها را می‌گوییم. با ما همراه باشید.
نشانه‌های دوست قلابی
۱. رابطه یک‌طرفه است
معمولا رابطه با دوست قلابی نوعی رابطه یک‌طرفه است. دوست قلابی فقط زمانی کنار شماست که به نفعش باشد و به شما نیاز داشته باشد، نه زمانی که شما به بودنش نیاز دارید. گفت‌وگوهای شما هم فقط درباره او، زندگی و احوالاتش است و علاقه زیادی به شنیدن درباره شما ندارد.
۲. غیرقابل‌اعتماد است
دوست قلابی معمولا به قول‌ها و وعده‌هایی که می‌دهد، وفا نمی‌کند و قطعا نمی‌توانید روی او حساب کنید. ممکن است این فرد کلامی بیان کند که کنار شماست، اما موقع عمل‌کردن که برسد، بی‌هوا غیبش می‌زند.
۳. احترام شما را نگه نمی‌دارد
دوست قلابی ممکن است پیش رویتان یک جور رفتار کند و پشت‌سرتان از شما بدگویی کند. حتی ممکن است حرف‌ها و رازهای شما را پیش دیگران برملا و شایعاتی درباره شما پخش کند. دوست قلابی شما کسی است که حرمت نگه نمی‌دارد و در حضور دیگران به شما توهین یا شما را تحقیر می‌کند.
۴. حسود است
حسادت یکی دیگر از نشانه‌های دوستان قلابی است. دوستان واقعی از دیدن موفقیت‌های شما خوشحال می‌شوند، اما دوستان قلابی این‌طور نیستند. این افراد از موفقیت‌ها و دستاوردهای شما احساس خطر می‌کنند و به‌جای شادشدن و جشن‌گرفتن دستاوردهایتان، ممکن است سعی کنند آنها را کم‌اهمیت جلوه دهند.
۵. دوستی شما مشروط است
دوست قلابی تا زمانی کنار شماست که از بودن کنارتان منفعتی عایدش شود. فرقی نمی‌کند این منفعت چه موقعیت اجتماعی باشد و چه مالی، این فرد به‌محض رسیدن به هدف نهایی‌اش کم‌کم ارتباطش را با شما قطع می‌کند. دوست قلابی ممکن است برای رسیدن به هدفش از بودن کنار شما، هر کاری اعم از دادن احساس گناه به شما یا باج‌گیری عاطفی انجام دهد.
۶. حدومرزها را رعایت نمی‌کند
هر فردی برای خودش حریم خصوصی و حدومرزهایی دارد. دوست قلابی حدومرزهای شما را به رسمیت نمی‌شناسد و خیلی وقت‌ها از آنها فراتر می‌رود یا به‌کل آنها را نادیده می‌گیرد. احترام به حریم خصوصی شما برای دوست قلابی‌تان اهمیتی ندارد.
چه عواملی باعث می‌شوند افراد دوست قلابی باشند؟
۱. خودمحوری
فرد خودمحور فقط به نیازها و خواسته‌های خودش توجه می‌کند. این فرد دیگران را نردبانی می‌کنند برای رسیدن به اهداف خود بدون اینکه کمترین توجهی به نیازها و خواسته‌های طرف مقابل داشته باشند. نوع تربیت این افراد به‌گونه‌ای بوده است که همیشه به خودشان بیش از هرکس دیگری بها می‌دهند.
۲. ناامنی
طبق پژوهش‌های محققان، افرادی که عزت‌نفس پایین دارند یا احساس بی‌کفایتی می‌کنند، از دوستی قلابی به‌عنوان روشی برای افزایش ارزش خود استفاده می‌کنند. این افراد برای اینکه احساس بهتری داشته باشند، مدام به‌دنبال توجه و تأیید دیگران‌اند.
۳. خودشیفتگی
افراد خودشیفته بیشتر از دیگران به ایجاد دوستی‌های قلابی علاقه‌مندند. این افراد می‌خواهند با برقراری رابطه‌های قلابی به دیگران فخرفروشی و خودنمایی کنند. برای افراد خودشیفته نیازها و خواسته‌های طرف مقابل اهمیتی ندارد و بیشتر به فکر رفع‌کردن نیازها و رسیدن به اهداف خودشان‌اند.
۴. روان‌پریشی
به‌گفته کارشناسان، افرادی که تمایلات روان‌پریشانه دارند، بیشتر از دیگران مایل به برقراری روابط قلابی‌اند. روان‌پریشی این افراد با رفتارهایی مانند فقدان همدلی و بی‌توجهی به حقوق و احساسات دیگران مشخص می‌شود.
۵. آسیب‌های دوران کودکی
تجربیات ناگوار و آسیب‌های دوران کودکی بر تمام قسمت‌های زندگی بزرگ‌سالی تأثیر دارند، حتی بر برقراری ارتباط دوستانه!
انواع دوست قلابی
- رفیق نیمه‌راه: افرادی که فقط در اوقات خوشی کنارتان‌اند و با سخت‌شدن شرایط تنهایتان می‌گذارند.
- فرصت‌طلب: افراد فرصت‌طلب همیشه به‌دنبال چیزی هستند که منفعتی برایشان داشته باشد. وقتی منفعتشان در دوستی با شما باشد، کنارتان خواهند ماند و زمانی که شما به آنها نیاز داشته باشید، ناپدید خواهند شد.
- چاپلوس: افراد چاپلوس مدام با توصیف‌های اغراق‌آمیز در حال تحسین‌کردن شما هستند، اما نیت آنها واقعی نیست. آنها از این طریق می‌خواهند شما را وادار به انجام کارهای مدنظرشان کنند.
- رقیب: دستاوردهای شما برای رقبایتان تهدید محسوب می‌شوند. آنها با دوستی‌های قلابی می‌خواهند دستاوردهای شما را کم‌اهمیت جلوه دهند، تلاش‌هایتان را تضعیف و به نحوی احساس برتری کنند.
- شایعه‌پراکن: این افراد در دنیای شایعات زندگی می‌کنند. آنها ممکن است با دروغ و شایعه‌پراکنی درباره شما به اعتبار و روابطتان آسیب بزنند.
- مصرف‌کننده: این افراد از سخاوت و مهربانی شما سوءاستفاده می‌کنند و از منابع مالی و غیرمالی شما بدون قدردانی بهره می‌برند.
- جویای اعتبار: جویندگان اعتبار برای تقویت عزت‌نفس خود به توجه، تأیید و تمجید شما نیاز دارند.
دوستی قلابی چه آسیبی به ما می‌زند؟
احساساتی که ممکن است درنتیجه داشتن یک دوست قلابی دچارشان شوید، عبارت‌اند از:
- ناامیدی: معمولا زمانی که دوست قلابی‌تان به شما اهمیت ندهد، دچار ناامیدی و ناراحتی خواهید شد.
- خیانت: وقتی متوجه شوید دوست‌تان پشت‌سر شما حرف می‌زند، اطلاعات شخصی شما را با دیگران به اشتراک می‌گذارد یا درباره شما شایعاتی پخش می‌کند، احساس ناراحتی و قربانی خیانت شدن خواهید کرد.
- عصبانیت و رنجش: ممکن است از نظرات و اعمال دوستان قلابی‌تان عصبانی یا ناراحت شوید.
- شک به خود: دوستان قلابی ممکن است با بی‌اعتبارکردن شما باعث شوند به خودتان شک کنید.
- کاهش عزت‌نفس: دوستی‌های ساختگی باعث می‌شوند احساس بی‌ارزشی کنید و بر عزت‌نفس شما اثر منفی می‌گذارند.
- بدبینی: تجربه دوستی قلابی می‌تواند شما را به سایر روابط بدبین کند. ممکن است بیش از حد محتاط شوید و از ترس اینکه دوباره آسیب ببینید، به‌راحتی به دیگران اعتماد نکنید.
با دوست قلابی چطور رفتار کنیم؟
شناخت دوست قلابی راحت نیست، بااین‌حال توجه به این نکات در ارتباط با دوست قلابی مفید است:
- به غریزه خود اعتماد کنید: به ندای قلبتان گوش کنید. اگر احساس می‌کنید مشکلی در رابطه با دوست‌تان وجود دارد، شهود خود را نادیده نگیرید.
- دوست‌تان را در جریان نیازهایتان قرار دهید: نیازها و خواسته‌هایتان از این رابطه را به‌وضوح برای دوست‌تان بگویید و به او فرصتی بدهید تا ببینید چقدر به خواسته‌هایتان بها می‌دهد.
- درباره چیزهایی که آزارتان می‌دهند، با دوست‌تان صحبت کنید: اگر مشکلی در رابطه با این فرد دارید و چیزی آزارتان می‌دهد، درباره‌اش با او صحبت کنید و واکنش او را ارزیابی کنید.
- حدومرز تعیین کنید: حدومرزهایتان را به دوست‌تان تذکر بدهید و بخواهید به آنها پایبند باشد.
- ارتباط با او را محدود کنید: اگر دوست قلابی با بی‌احترامی یا توهین به شما ناراحت‌تان کرده است، ارتباطتان را محدود و کم‌کم قطع کنید. شادی و رفاه خودتان را در اولویت قرار دهید.
- احساسات‌تان را با دوستی واقعی در میان بگذارید: درباره احساسات‌تان با دوستان قابل‌اعتماد یا اعضای خانواده صحبت کنید. صحبت‌کردن درباره دغدغه‌های ذهنی و احساسات کمی از بار سنگین آنها می‌کاهد.
- خودمراقبتی را تمرین کنید: کارهایی را انجام دهید که از آنها لذت می‌برید. روی چیزهایی تمرکز کنید که به شما احساس خوبی به خودتان و زندگی‌تان می‌دهند.
- روابط با دوستان واقعی را تقویت کنید: وقت‌تان را با دوستانی بگذرانید که واقعا به شما اهمیت می‌دهند.
چطور دوست واقعی پیدا کنیم؟
اقدامات مفید برای پیداکردن دوست واقعی عبارت‌اند از:
- خودتان باشید: دوستی‌های واقعی و اصیل مبتنی بر ارتباطات واقعی‌اند. با خودتان صادق باشید و بگذارید دیگران شما را همان‌طوری که هستید، بشناسند.
به دنبال افرادی با ارزش‌های مشابه باشید: با افرادی ارتباط برقرار کنید که ارزش‌ها و باورهایشان مشابه خودتان است. - به رابطه‌تان زمان بدهید: اجازه دهید دوستی به‌آرامی شکل بگیرد و روند طبیعی خودش را طی کند. الگوهای رفتاری معمولا در طول زمان ظاهر می‌شوند.
- مطمئن شوید رابطه‌تان دوطرفه است: دوستی‌های واقعی رابطه‌های دوطرفه‌اند و هر دو طرف به یک اندازه در آن سهیم‌اند.
- کیفیت را بر کمیت اولویت دهید: به‌جای تلاش برای داشتن دوستان زیاد، دوستی‌های پایدار و واقعی ایجاد کنید.
- مراقب زنگ‌های خطر باشید: مراقب زنگ‌های خطری مانند چاپلوسی بیش از حد، پخش شایعات و سوءاستفاده مداوم از مهربانی خود باشید.
شما بگویید
به‌نظر شما، دوست قلابی چه نشانه‌های دیگری دارد؟ تابه‌حال در دام این‌گونه دوستی‌ها گرفتار شده‌اید؟ لطفا نظرات و تجربیات ارزشمندتان را با ما و کاربران عزیزمان در میان بگذارید.
