سکته گوش؛ همهچیز درباره کر شدن ناگهانی گوش
ممکن است سالهای سال با شنوایی طبیعی زندگی کرده باشید و ناگهان یک روز که از خواب بیدار میشوید، متوجه شوید یکی از گوشهایتان نمیشنود. یا ممکن است اختلال شنوایی خفیف داشته باشید و طی چند روز شنواییتان را کاملا از دست بدهید. این مسئله که ناشنوایی در بخش حسیعصبی (گوش داخلی) یا سکته گوش ناگهانی نامیده میشود، معمولا در یک گوش و در موارد نادر در هر دو گوش اتفاق میافتد. این اتفاق شاید شما را نگران کند و دنبال راه تشخیص و درمان سکته گوش باشید. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این عارضه تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
سکته گوش چیست؟
سکته گوش بهعلت اشکال در اندامهای حسی گوش داخلی ایجاد میشود. افرادی که دچار ناشنوایی ناگهانی میشوند، معمولا ابتدای صبح و بعد از بیدارشدن از خواب متوجه میشوند که شنوایی خود را از دست دادهاند. سایر افراد زمانی متوجه سکته گوش میشوند که از گوششان برای کارهایی مثل پاسخدادن به تلفن استفاده میکنند. بعضی افراد درست قبل از ازدستدادن شنوایی، صدای انفجار بلندی را میشوند.
خوشبختانه بیشتر موارد سکته گوش موقتی و درمانشدنیاند. البته گاهی افراد مبتلا به پزشک مراجعه نمیکنند، زیرا تصور میکنند که شنوایی آنها بهعلت حساسیت، عفونت سینوس، جرم گوش یا سایر بیماریهای شایع کاهش پیدا کرده است. به یاد داشته باشید که علائم سکته گوش ناگهانی نوعی اورژانس پزشکی است و باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. در نیمی از افراد مبتلا به سکته گوش معمولا یکیدو هفته بعد از سکته گوش تمام یا بخشی از شنوایی خودبهخود برمیگردد، اما تأخیر در تشخیص و درمان ممکن است اثر درمان را کاهش دهد. درمان بهموقع حداقل احتمال بهبودی بخشی از شنوایی را افرایش میدهد.
شیوع سکته گوش
کارشناسان تخمین میزنند که سالانه از هر ۵۰۰۰ نفر ۱ تا ۶ دچار این عارضه میشوند. از آنجایی که این بیماری معمولا بدون تشخیص رها میشود، تعداد موارد جدید هرسال بیشتر میشود. سکته گوش ممکن است در هر سنی اتفاق بیفتد، اما بیشتر در بزرگسالان و در اواخر ۴۰سالگی و اوایل ۵۰سالگی دیده میشود.
علت سکته گوش
بیش از ۹۰درصد موارد سکته گوش بدون علت مشخص است و سکته گوش حدود ۱۰درصد از افراد علت مشخص دارد. عوامل مختلفی ممکن است در بروز این بیماری نقش داشته باشند، از جمله:
- عفونتهای ویروسی و باکتریایی مثل بیماری لیم یا مننژیت باکتریایی؛
- آسیب به سر؛
- بیماری خودایمنی مثل سندروم کوگان؛
- مصرف داروهای خاص برای درمان سرطان یا عفونتهای شدید؛
- مشکلات جریان خون؛
- اختلالات عصبی مثل میگرن و مالتیپل اسکلروزیس؛
- باروتروما یا عدم تعادل فشار بین گوش داخلی و گوش بیرونی؛
- تومور روی عصب متصلکننده گوش به مغز؛
- اختلالات گوش داخلی مثل بیماری منییر.
بیشتر این موارد با علائمی همراهاند که تشخیص را راحت میکنند. مورد دیگری که باید در نظر گرفت، این است که کاهش شنوایی در یک گوش اتفاق افتاده است یا هر دو گوش. مثلا اگر کاهش شنوایی در یک گوش باشد، احتمال وجود تومور روی عصب شنوایی را باید رد کرد. بیماری خودایمنی هم ممکن است بر شنوایی یک یا هر دو گوش اثر بگذارد.
علائم سکته گوش
افراد مبتلا به سکته گوش ناگهانی معمولا چند علامت دارند، از جمله:
- احساس پربودن گوش؛
- سرگیجه؛
- سکته گوش شبانه (معمولا بعد از بیدارشدن متوجه موضوع میشوند)؛
- تعادل نداشتن؛
- زنگزدن یا وزوز گوش.
تشخیص سکته گوش
برای بررسی دقیقتر گوش باید به متخصص شنوایی یا متخصص گوشوحلقوبینی مراجعه کنید. اگر علائم سکته گوش ناگهانی دارید، پزشک باید سایر عوامل زمینهساز کاهش شنوایی مثل انسداد گوش ناشی از مایع یا جرم گوش را رد کند. برای تشخیص سکته گوش ناگهانی بدون علت، پزشک باید طی چند روز بعد از شروع علائم آزمایش ادیومتری تون خالص انجام دهد تا هرگونه کاهش شنوایی حسیعصبی را بررسی کند.
تست شنواییسنجی دو مؤلفه دسیبل یا حجم صدا و فرکانس یا همان بلندی و کمی صدا را در نظر میگیرد. در واقع با شنواییسنجی تون خالص پزشک متوجه میشود که بلندی زیر و بم صدا چقدر باید باشد تا شما آن را بشنوید. یکی از نشانههای احتمالی سکته گوش ازدستدادن حداقل ۳۰ دسیبل در ۳ فرکانس متصل طی ۷۲ ساعت است. این کاهش شنوایی مثل این است که شما یک مکالمه را بهصورت پچپچ یا زمزمه بشنوید. از طرفی ممکن است تغییرات ناگهانی و ظریف دیگری در شنوایی ایجاد شوند که تشخیصشان تستهای دیگری نیاز دارد.
اگر بیماری شما تشخیص داده شود، احتمالا پزشک برای تشخیص علت زمینهای آن آزمایشهای اضافی تجویز میکند، از جمله:
- آزمایش خون؛
- ام.آر.آی (MRI)؛
- آزمایشهای تعادل.
درمان سکته گوش
بیشتر افراد مبتلا به سکته گوش سریع معمولا یکیدو هفته بعد از این اتفاق همه یا بخشی از شنوایی خود را به دست میآورند. درمان سکته گوش ناگهانی با توجه به تشخیص پزشک انجام میشود. رایجترین درمان بیماری، بهخصوص زمانی که علت آن مشخص نیست، استفاده از کورتیکواستروئیدهاست. استروئیدها میتوانند هر اختلالی را درمان کنند و معمولا در کاهش التهاب، کاهش ورم و کمک به بدن برای مبارزه با بیماری نقش دارند. در گذشته استروئیدها بهصورت قرص استفاده میشدند، اما تزریق استروئید به گوش میانی هم بهاندازه مصرف خوراکی آن مؤثر است؛ دارو بهسمت گوش داخلی حرکت میکند و برای افرادی مفید است که نمیتوانند استروئید خوراکی مصرف کنند یا از عوارض جانبی دارو پرهیز میکنند. استروئیدها برای اثربخشی بهتر باید هرچه زودتر و حتی قبل از رسیدن نتیجه آزمایش مصرف شوند. درمانی که بیشتر از ۲ تا ۴ هفته به تأخیر بیفتد، ممکن است با کاهش شنوایی دائمی همراه شود.
اگر پزشک علت زمینهای بیماری را تشخیص دهد، ممکن است درمانهای اضافی تجویز کند. مثلا اگر علت سکته گوش عفونت باشد، ممکن است پزشک آنتیبیوتیک تجویز کند. اگر داروهای دریافتی برای گوش مضر بوده باشند، ممکن است پزشک آن دارو را تغییر هد. اگر بیماری خودایمنی موجب حمله سیستم ایمنی به گوش داخلی شده باشد، ممکن است پزشک برای سرکوب ایمنی دارو تجویز کند.
سکته گوش و نوروم آکوستیک
ازدستدادن ناگهانی شنوایی معمولا با التهاب حلزون گوش مرتبط است، اما در موارد نادر ممکن است نشانه نوروم آکوستیک باشد که شوانوم دهلیزی هم نامیده میشود. نوروم آکوستیک نوعی تومور خوشخیم است که در عصب دهلیزی ایجاد میشود. این تومور خوشخیم معمولا در اسکن امآرآی و بعد از تجربه تغییر یا برهمخوردن تقارن شنوایی در بیمار تشخیص داده میشود.
بعد از تشخیص نورومای آکوستیک، پزشک با استفاده از اسکن امآرآی تومور و رشد آن را بررسی میکند. این تومور سالانه ۱ تا ۲ میلیمتر رشد میکند و ممکن است به عصب گوش داخلی فشار وارد کند و رسوبات پروتئینی را به گوش داخلی بریزد. این مسئله شاید موجب کاهش شنوایی و سرگیجه شود. بیشتر بیماران ازدستدادن پیشرونده شنوایی را تجربه میکنند و باید هرگونه تغییر در شنوایی را در طول زمان بررسی کنند.
درمان نوروم آکوستیک
چند روش برای درمان نوروم آکوستیک وجود دارد، از جمله:
- مشاهده رشد تومور: همه نورومهای آکوستیک رشد نمیکنند، بنابراین به درمان نیاز ندارند. اگر تومور رشد کند، در طول زمان مشکل ایجاد میکند. حتی اگر تومور رشد نکند، ممکن است روی شنوایی اثر بگذارد.
- استفاده از تشعشعات استروتاکتیک: تشعشعات استروتاکتیک در بیشتر موارد رشد تومور را متوقف میکند. این روش معمولا برای تومورهای کوچک و زمانی استفاده میشود که بیمار بهدلیل مشکلات دیگر نمیتواند جراحی کند. هرچند این روش برای کاهش رشد تومور مؤثر است، احتمال دارد که تشعشعات در طول زمان با افزایش خطر ازدستدادن شنوایی مرتبط باشند.
- برداشتن تومور با میکروسرجری: جراحی برداشتن تومور احتمال حفظ شنوایی را افزایش میدهد، اما عوامل مختلف مثل اندازه و موقعیت تومور ممکن است بر نتیجه و دوره درمان هر فرد اثر بگذارند. سابقه سکته گوش یا کاهش شنوایی هم میتواند در حفظ شنوایی بعد از جراحی نقش داشته باشد.
شما بگویید
شما چقدر با سکته گوش آشنایی دارید؟ آیا این عارضه را تجربه کردهاید؟ در صورت تمایل، میتوانید تجربه و نظرتان را در قسمت ارسال دیدگاه برایمان بنویسید و این مطلب را از طریق شبکههای اجتماعی با دوستانتان به اشتراک بگذارید.