در حدود دو دهه اخیر هنر دیجیتال به یکی از بخشهای بسیار جذاب و پرطرفدار هنر تبدیل شده است. بر خلاف شاخههای مرسوم در هنر کلاسیک که احتیاج به فضای مناسب، وسایل مختلف و هزینههای مداوم دارد، هنر دیجیتال اجازه میدهد تا هنرمند با کمک فناوری بسیار مستقلتر و کم هزینهتر کار کند. برای نقاشی دیجیتال تنها با یک کامپیوتر مناسب و یک تبلت گرافیکی و قلم نوری میتوان به خلاقیتی بدون مرز دست پیدا کرد و امکاناتی برای تبلور این خلاقیت داشت که هیچ نقاش یا تصویرسازی در گذشته تصور آن را هم نمیکرد. علاوه بر این، افزایش مداوم فرصتهای شغلی به دلیل شکوفایی استودیوهای تبلیغات و بازاریابی، تولید انیمیشن و ساخت بازیهای ویدئویی، بسیاری را به انتخاب هنر دیجیتال و نقاشی دیجیتال به عنوان مسیر شغلی زندگیشان سوق داده است تا به این ترتیب هم کاری خلاقانه و سراسر شور و هیجان داشته باشند و هم آن را با علایق و روح هنری خودشان پیوند بزنند. اکنون به خاطر فضای ایجاد شده توسط انواع هوش مصنوعی مولد، برخی با بدبینی به ادامه این روند نگاه میکنند و آینده هنر دیجیتال را تیره و تار میبینند بسیاری از شواهد نشان از رشد اقبال به این رشته دارد مثلا آمار جهانی رشد و فروش قلم نوری که ابزار اصلی کار نقاشان دیجیتال است رشد مداومی را نشان میدهد. اگر میخواهید به تازگی هنر دیجیتال را شروع کنید شاید این شک و تردیدها شما را هم فرا گرفته باشد و شاید اصلا ندانید نقاشی دیجیتال دقیقا چیست و هوش مصنوعی چه میزان میتواند روی آن تاثیر گذار باشد. بنابر این با ما همراه باشید تا نگاهی به این موضوعات بیاندازیم.
هنر و نقاشی دیجیتال
در معنای کلی، هنری که با کمک فناوری ساخته شود هنر دیجیتال میگویند. این شاخه هنر بسیار وسیع است. چون تقریبا کل هنر کلاسیک، در دنیای دیجیتال مترادف خودش را دارد. به علاوه بسیاری از تبلورهای نوین هنر با کمک فناوری به وجود آمده است که تا قبل از این، به هیچ وجه امکان پذیر نبود. نقاشی دیجیتال بخشی از این دنیای وسیع محسوب میشود که در آن هنرمند از فناوری برای ارائه آثار طراحی و نقاشی خودش استفاده میکند. ویژگی این دنیا انعطافپذیری در خلق آثار و برابر گونه بودن آن است. یعنی همه افراد در نقاشی دیجیتال، تقریبا از سطح یکسانی از ابزارها برای خلق و انتشار آثار استفاده میکنند و به تلاش و توانایی خودشان بستگی دارد که چه میزان پیشرفت نمایند. در دنیای نقاشی دیجیتال تنها به یک کامپیوتر و یک تبلت گرافیکی و نرم افزار مناسب نیاز دارید تا به استعدادهای خود در هنر مجال شکوفا شدن بدهید.
نقاشی دیجیتال برای چه افرادی مناسب است؟
نقاشی دیجیتال برای هر فردی که به طراحی و نقاشی علاقمند است و میخواهد به سادگی و بدون دردسرهای سر و کله زدن با وسایل و ابزار گوناگون فیزیکی، رنگها، حلالها، انواع کاغذها و سایر وسایل و ابزار، خلاقیت خود را در قالب جادوی تصاویر جاری کند مناسب است. لازم نیست به آن حتما به عنوان یک شغل نگاه کنید، میتواند تنها یک سرگرمی جذاب برایتان باشد که برای ساعاتی بتوانید به آن پناه ببرید و به آرامش برسید.
در کنار این دیدگاه کلی، نقاشی دیجیتال برای کسانی که میخواهند کاری هنری داشته باشند، وابسته به ساعات کاری روتین نباشند، بتوانند برای خودشان کار کنند، امکان کار در خانه و دور از محیط کار را داشته باشند میتواند گزینه بسیار جذابی باشد.
آیا با گسترش هوش مصنوعی جایی برای نقاشی دیجیتال باقی میماند؟
واقعیت این است که هوش مصنوعی جایگاه خودش را دارد و آفرینش انسانی هم جایگاه خودش را. اتفاقی که در حال حاضر در خصوص هوش مصنوعی و تهدید آن برای دنیای هنر به طور عام و نقاشی دیجیتال به طور خاص از آن یاد میشود تقریبا ۳ دهه پیش هم مطرح بود. آن زمان هنرمندان کلاسیک پا به عرصه گذاشتن هنر دیجیتال را تهدیدی برای ماهیت هنر میپنداشتند. همچنین این تصور وجود داشت که چون به کمک فناوری میتوان کارهای هنری را بسیار سریعتر انجام داد، به این ترتیب به هنرمندان کمتری در بخش صنعتی هنر نیاز خواهد بود. ولی واقعیت کمی بعدتر خودش را نشان دارد: اینکه ابزارهای دیجیتال صرفا تبدیل به کمکی برای بروز خلاقیت شدند و همچنین عرصههای جدیدی که فناوری گشود کمک نمود تا زمینههای فعالیت جدیدی شکل بگیرد و اتفاقا نیاز بازار کار افزایش پیدا نماید (مثل ساخت انیمیشنها و بازیهای ویدئویی که همه ما با آنها آشناییم) . هوش مصنوعی میتواند برخی از بخشهای خاص بازار مانند کارهایی که روتین و تکراری هستند یا نیاز به تقلید و مشابه سازی دارند و نظایر آنها را در اختیار بگیرد، ولی تا زمانی که هوش مصنوعی به مرحله موسوم به Super AI (که در آن تواناییهایی فراتر از مغز انسان خواهد داشت و میتواند به طور خودکار چیزهای مختلف را یاد بگیرد و خود را ارتقا بدهد و نوعی خودآگاهی داشته باشد) نرسیده باشد نمیتواند جایگزینی برای انسان باشد. مثلا نمیتوان از سطوح فعلی هوش مصنوعی انتظار داشت سبک هنری جدیدی را به صورت خودآگاه خلق کنند. در عوض هوش مصنوعی میتواند کمک بسیار خوبی برای یک هنرمند باشد. احتمالا آنچه که در شرایط فعلی شاهدش خواهیم بود تبدیل بخش بزرگی از هنر به همکاری مشترک انسان و هوش مصنوعی است. بنابر این به جای آنکه نگران هوش مصنوعی باشید کافی است آن را فرا بگیرید و به جعبه ابزار مهارتهای خود اضافه کنید. همینطور مهارتهای مهم در نقاشی و طراحی دیجیتال را در خود بهبود دهید.
نقاشی دیجیتال را از کجا شروع کنیم؟
برای شروع اگر کامپیوتر یا نوتبوک دارید یک تبلت گرافیکی (در اصطلاح عام به این وسایل قلم نوری میگویند) تهیه کنید. انواع مدلهای تبلت گرافیکی در سطوح قیمتی و برندهای مختلف وجود دارند که معتبرترین و معروفترین آنها وکام، هویون و ایکس پی_پن هستند. کمی در خصوص نرم افزارهای گوناگون نقاشی دیجیتال بررسی کنید و یک نرمافزار را انتخاب نمایید. نرمافزارهایی مانند Adobe Photoshop، Corel Draw، Corel Painter، ArtRage، Adobe Illustrator از جمله نرمافزارهای هستند که در این حیطه استفاده میشوند. شما باید شروع به یادگیری و تمرین دو چیز نمایید. اول تکنیکهای نقاشی. به خاطر داشته باشید که هرچند از ابزار دیجیتال استفاده میکنید ولی در نهایت شما یک نقاشی میکشید و تنها ماهیت ابزار شما تغییر پیدا کرده است، بنابر این لازم است همانند هر نقاش و تصویرسازی، مهارت دست خود در کشیدن خطوط و ترسیم اشیا و جانداران تقویت کنید. مورد دومی که باید یاد بگیرید، نرمافزاری است که در آن به کار میپردازید. نرمافزارها ابزار و امکانات بسیاری را به وجود میآورند که کمک میکنند شما هم سریعتر کار نمایید و هم به طیف ابزارهای مختلفی برای خلق اثر دسترسی داشته باشید. اگر تکنیکها و ظرایف و ترفندهای نرمافزار را فرا بگیرید آنگاه میتوانید کاری بسیار جذابتر بیافرینید.
چیز دیگری که باید به یاد داشته باشید اهمیت صبوری و ممارست است. خبرگی در هر کاری نیاز به این دو عامل دارد و در هنر نقش آنها بسیار پررنگتر هم. اگر واقعا به این حوزه علاقمند هستید بنابر این با اعتماد به نفس آن را شروع نمایید و از مسیری که در پیش دارید لذت ببرید.
