نورالژی عصب سه قلو (Trigeminal Neuralgia) یکی از دردناک‌ترین اختلالات عصبی در دنیا می‌باشد که می‌تواند زندگی روزمره فرد را به‌طور جدی تحت تاثیر قرار دهد. این بیماری با حملات ناگهانی و بسیار شدیدی از درد در ناحیه صورت همراه است که حتی ساده‌ترین کارها مانند مسواک زدن، غذا خوردن یا صحبت کردن را به کابوسی طاقت‌فرسا تبدیل می‌کند. بنابراین در این مطلب، ضمن معرفی علائم و دلایل بروز این بیماری، بهترین متخصص درمان آن را به شما معرفی می‌کنیم.
عصب سه قلو چیست؟
عصب سه قلو (Trigeminal Nerve) که به‌عنوان عصب پنجم جمجمه‌ای (Cranial Nerve V) نیز شناخته می‌شود، یکی از مهم‌ترین اعصاب در ناحیه سر و صورت است. این عصب، وظیفه انتقال حس از بخش‌های مختلف صورت، دندان‌ها، دهان، سینوس‌ها و قسمت‌هایی از پوست سر به مغز را برعهده دارد. عصب سه قلو از هسته‌های مغزی منشا می‌گیرد. این عصب به‌صورت زوج (دوتایی) است که هرکدام یک سمت صورت (چپ و راست) را پوشش می‌دهند. همچنین هرکدام از آن‌ها پس از خروج از ساقه مغز، به سه شاخه اصلی تقسیم می‌شوند و بخش‌های خاصی از صورت را عصب‌دهی می‌کنند. سلامت این عصب برای احساس طبیعی و عملکرد طبیعی ناحیه صورت اهمیت حیاتی دارد و هرگونه آسیب یا اختلال در آن، می‌تواند باعث بروز دردهای طاقت‌فرسا و اختلالات حسی شود.
سه شاخه اصلی عصب سه قلو شامل شاخه چشمی (Ophthalmic Nerve)، شاخه فکی فوقانی (Maxillary Nerve) و شاخه فکی تحتانی (Mandibular Nerve) است. شاخه چشمی، حس پیشانی، پلک فوقانی و بخش فوقانی بینی را منتقل می‌کند. شاخه فکی فوقانی مسئول دریافت حس از گونه‌ها، پلک تحتانی، بخش فوقانی دهان و دندان‌های بالا است. شاخه فکی تحتانی نیز وظیفه انتقال حس از فک پایین، دندان‌های پایینی، لب تحتانی و بخش‌هایی از گوش را برعهده دارد. به همین دلیل، زمانی که اختلالی مانند نورالژی در این عصب رخ می‌دهد، درد در ناحیه توزیع یکی یا چند شاخه با شدت بالا احساس می‌شود.
نورالژی عصب سه قلو چه علائمی دارد؟
بیماری نورالژی عصب سه قلو نوعی درد عصبی (Neuropathic Pain) است که با ماهیتی خاص و بسیار شدید شناخته می‌شود. این درد معمولا به‌صورت ناگهانی و بدون هشدار قبلی ظاهر شده و اغلب با توصیف‌هایی مانند شوک الکتریکی، درد خنجرمانند یا سوزش و تیرکشیدن توسط بیماران معرفی می‌شود. درد معمولا در یک سمت صورت حس می‌شود و در موارد نادری، هر دو طرف را درگیر می‌کند. در بیشتر بیماران، تنها یکی از شاخه‌های عصب سه قلو یا نهایتا دو شاخه از آن درگیر شده و نواحی مربوط به آن‌ها را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. حملات درد می‌تواند از چند ثانیه تا چند دقیقه طول بکشد و این حملات ممکن است در طول روز چندین بار یا حتی در هر ساعت تکرار شود.
نکته قابل توجه در مورد نورالژی عصب سه قلو، وجود دوره‌های خاموشی درد (Remission) است که در آن‌ها بیمار ممکن است برای هفته‌ها یا ماه‌ها از درد در امان باشد، اما در ادامه، بیماری دوباره عود (Relapse) می‌کند. همچنین وجود نقاط ماشه‌ای (Trigger Points) در صورت که تحریک آن‌ها مانند لمس سبک پوست، مسواک زدن، صحبت کردن، جویدن، اصلاح صورت یا قرار گرفتن در معرض باد سرد می‌تواند حمله درد را آغاز کند، از ویژگی‌های مهم این بیماری است. این وضعیت سبب می‌شود بیماران حتی از انجام کارهای ساده روزمره هم هراس داشته باشند.
علل بروز نورالژی عصب سه قلو
علت اصلی بروز نورالژی عصب سه قلو معمولا فشردگی (Compression) عصب توسط یک رگ خونی در مجاورت آن است که به‌مرور باعث آسیب به پوشش محافظ عصب (Myelin Sheath) می‌شود. این آسیب، بروز پیام‌های عصبی غیرطبیعی و در نتیجه ایجاد درد را در پی دارد. البته در برخی موارد، بیماری‌های زمینه‌ای و عوامل ثانویه نیز می‌توانند در بروز این مشکل نقش داشته باشند.
دلایل دیگر نورالژی عصب سه قلو شامل موارد زیر هستند:
- تومورهای فشاری بر روی عصب در ناحیه پایه جمجمه
- بیماری‌های دمیلینه‌کننده (Demyelinating Diseases) مانند مالتیپل اسکلروزیس (MS)
- ضربه به ناحیه صورت یا جراحی‌های دندانی
- عفونت‌های ویروسی مثل تبخال (Herpes Zoster)
- اختلالات عروقی مادرزادی
دکتر محسن القاسی؛ متخصص معتبر درمان نورالژی عصب سه قلو
دکتر محسن القاسی، متخصص مغز و اعصاب و فوق‌تخصص دردهای عصبی، یکی از شناخته‌شده‌ترین پزشکان در زمینه تشخیص و درمان نورالژی عصب سه قلو در کشور است. ایشان با بیش از ۱۵ سال سابقه تخصصی و بهره‌گیری از روش‌های نوین تشخیصی و درمانی، موفق شده‌اند رضایت بیماران بسیاری را در درمان این بیماری دردناک جلب کنند. دکتر القاسی علاوه‌بر تخصص بالینی در زمینه بیماری‌های اعصاب، در درمان دردهای مزمن و مقاوم به درمان نیز تجربه ویژه‌ای دارند که این موضوع، ایشان را به انتخاب اول بیماران مبتلا به نورالژی عصب سه قلو تبدیل کرده است.
تشخیص نورالژی تری ژیمینال توسط دکتر القاسی
دکتر محسن القاسی در فرآیند تشخیص نورالژی عصب سه قلو، ابتدا به شرح حال دقیق بیمار و تحلیل ویژگی‌های درد توجه ویژه دارد. ایشان با پرسش در مورد ماهیت درد، مدت زمان حملات، دفعات بروز و عوامل تحریک‌کننده، سعی در شناسایی الگوی خاص نورالژی می‌کنند. در گام بعدی، معاینه دقیق نواحی حسی صورت، شناسایی نقاط ماشه‌ای و بررسی شاخه‌های مختلف عصب سه قلو انجام می‌شود.
برای تشخیص دقیق‌تر، دکتر القاسی از روش‌های تصویربرداری پیشرفته مانند MRI با تکنیک FIESTA یا MRI Angiography بهره می‌برد که به‌خوبی می‌تواند محل فشردگی عصب و علت آن (مانند تماس یک رگ خونی با عصب) را مشخص کند. در صورت لزوم، سایر آزمایش‌ها و تست‌های تخصصی مغز و اعصاب نیز به تشخیص افتراقی کمک می‌کنند تا سایر علل دردهای مشابه، مانند تومورها یا بیماری‌های دمیلینه‌کننده، رد شوند.
راهکارهای درمان دارویی و جراحی با خدمات دکتر القاسی
دکتر محسن القاسی با توجه به شدت علائم و وضعیت بیمار، درمان‌های دارویی را به‌عنوان خط اول درمان در نظر می‌گیرد. داروهایی مانند کاربامازپین (Carbamazepine)، اکسی‌کاربامازپین (Oxcarbazepine) و در مواردی گاباپنتین (Gabapentin) و پرگابالین (Pregabalin)، از داروهای موثر در کنترل حملات درد هستند. ایشان همواره با در نظر گرفتن حداقل عوارض جانبی و بیشترین اثربخشی، برنامه دارویی را تنظیم و در صورت لزوم، داروها را با دقت تعدیل می‌کنند.
در بیمارانی که به درمان دارویی پاسخ مناسبی نمی‌دهند یا دچار عوارض جدی دارویی می‌شوند، دکتر القاسی از روش‌های کم تهاجمی مانند تزریق گلیسرول، رادیوفرکوئنسی (Radiofrequency Rhizotomy) و بلوک عصبی (Nerve Block) بهره می‌برد. این روش‌ها معمولا به‌صورت سرپایی و با حداقل دوره نقاهت انجام می‌شوند و در کنترل دردهای مقاوم بسیار موثر هستند.
در موارد خاص که فشردگی عصب به‌وضوح در MRI مشخص شده و درد شدید و غیرقابل‌کنترل است، دکتر القاسی عمل جراحی کاهش فشار عصب (Microvascular Decompression) را پیشنهاد می‌دهد. این جراحی توسط خود ایشان انجام می‌شود و طی آن، عامل فشاری از روی عصب برداشته می‌شود. دکتر القاسی با همکاری متخصصان حاذق و نظارت کامل بر مراحل درمان و مراقبت‌های پس از عمل، روند درمان را به‌شکلی اصولی مدیریت می‌کند.
با خدمات دکتر القاسی با درمان نورالژی عصب سه قلو یک قدم فاصله است
اگر شما یا یکی از عزیزانتان به نورالژی عصب سه قلو مبتلا هستید و این درد طاقت‌فرسا، کیفیت زندگی‌تان را کاهش داده، دکتر محسن القاسی می‌تواند در مسیر تشخیص و درمان موثر، همراه قابل اعتمادی برای شما باشد. خدمات تخصصی ایشان، از تشخیص دقیق تا درمان دارویی، روش‌های کم‌تهاجمی و جراحی، امکان کنترل و حتی درمان کامل این بیماری را فراهم می‌کند. برای رزرو نوبت و مشاوره تخصصی با مطب دکتر القاسی تماس بگیرید و یک قدم موثر برای بازگشت به زندگی بدون درد بردارید.