قارچ ناخن؛ علت ایجاد، علائم، درمان پزشکی و خانگی آن

بیشتر افراد تصور می‌کنند که هرگونه تغییر در انگشتان پا و دست نشانه‌ی ابتلا به قارچ ناخن است. قارچ ناخن در اصطلاح علمی با عنوان «اونیکومایکوزیس» یا «تینه‌آ» شناخته می‌شود. عفونت قارچی ناخن می‌تواند به‌دلیل رعایت نکردن بهداشت ایجاد شود یا از شخص دیگری به فرد سرایت کند. براساس آمار، بیش از ۱۰ درصد از افراد بزرگسال در کشورهای غربی به قارچ ناخن مبتلا هستند. این میزان در افراد بالای ۶۰ سال به ۲۰ درصد می‌رسد. قارچ ناخن در انگشتان پا بسیار شایع‌تر از انگشتان دست است. فراموش نکنید که بروز هرگونه مشکل یا تغییر غیرعادی در ظاهر ناخن‌ها دلیل بر وجود قارچ نیست. دلایل متعددی برای بروز مشکل و تغییر ظاهر ناخن‌ها وجود دارد. همراه ما باشید، در این مطلب هر آنچه را که درباره‌ی قارچ ناخن باید بدانید، برای‌تان نوشته‌ایم.

حتما بخوانید:

• ۱۳ مشکل سلامتی که از روی ماهک ناخن قابل تشخیص است
• علت لکه سفید روی ناخن و روش‌های از بین بردن آن
• علت در گوشت فرو رفتن ناخن و درمان آن

چه مشکلاتی با قارچ ناخن اشتباه گرفته می‌شوند؟

۱. رگه‌رگه شدن ناخن‌ها

ممکن است که این موضوع برای شما عادی به نظر برسد و در بسیاری از افراد نیز دیده شود. خط‌خط شدن ناخن‌ها در زمان بارداری شدیدتر می‌شود. این شیارهای عمیق در مرکز ناخن بر اثر ناخن‌ جویدن نیز ایجاد می‌شوند. در برخی موارد نیز شیمی‌درمانی می‌تواند موجب پیدایش این شیارها شود.

۲. پیری ناخن

با بالا رفتن سن، ناخن‌ها شکننده و دارای شیار می‌شوند و ممکن است که نوک ناخن‌ها لایه‌لایه شود. برای پیشگیری از وقوع پیری ناخن، بهتر است که مراقبت‌های لازم را از ناخن‌هایتان به عمل آورید و ضمن رعایت نظافت از قرار دادن زیاد ناخن‌ها در آب بپرهیزید.

۳. زردی یا سفیدی ناخن‌ها

این مشکل می‌تواند در اثر «اونیکولیسیز» یعنی جدا شدن ناخن از بستر خود رخ دهد. تغییر رنگ ناخن نیز به دلیل ورود هوا به زیر ناخن‌هاست. برای رفع زردی یا سفیدی ناخن باید ناخن‌ها را کوتاه کنید و به هیچ عنوان زیر آنها را تمیز نکنید. برای اینکه رنگ بد آنها مشخص نباشد باید از لاک استفاده کنید، برای بهبودی ۲ تا ۳ ماه صبر نمایید. اگر این زردی و سفیدی ادامه پیدا کند، احتمال ابتلا به قارچ ناخن وجود دارد.

۴. قرمزی یا سیاهی ناخن‌ها

قرمزی یا سیاه شدن ناخن پا و دست، بر اثر هِماتوم یا جمع شدن خون در زیر ناخن‌ها به وجود می‌آید که خود ناشی از ضرب‌دیدگی ناگهانی هستند؛ مثل زمانی که به‌طور ناگهانی با چکش روی انگشت خود بکوبید. با رشد ناخن‌ها، این نواحی تغییر رنگ می‌دهند و از بین می‌روند. اگر زیر ناخن‌تان لکه‌ای سیاه می‌بینید که در اثر تروما یا همان ضربه‌ی ناگهانی ایحاد نشده است، باید به متخصص پوست مراجعه کنید و اگر این لکه در ناحیه‌ی پا ایجاد شده بود، حتما با یک متخصص پا ملاقات کنید تا وضعیت را از نظر ابتلا به ملانوما بررسی کند. ملانوما نوعی سرطان پوست است که با سلول‌های رنگدانه‌ای در ارتباط است. یک آزمایش بیوپسی ساده می‌تواند بدخیم یا خوش‌خیم بودن این موضوع را مشخص کند.

۵. سبز شدن ناخن‌ها

سبزی ناخن می‌تواند به‌خاطر وجود باکتری «سودومونا» باشد. این باکتری، در زیر ناخنی که تا حدودی از گوشت جدا شده است رشد می‌کند و باعث ایجاد بوی بدی (بوی پا و دست) می‌شود. برای درمان این وضعیت باید هر ۴ هفته ناخن‌ها را کوتاه کنید و زیر آنها را تمیز نکنید. اگر از رنگ سبز ناخن ناراحت هستید بهتر است از لاک استفاده کنید. باید ۲ تا ۳ ماه صبر کنید و منتظر رفع این مشکل باشید. توصیه مؤکد برای رفع این مشکل این است که دست‌تان را از آب دور نگه دارید و حتی با وجود دستکش هم نگذارید که دست‌ها به مدت طولانی در آب بمانند. بعد از استحمام نیز ناخن‌ها را خشک کنید. اگر مشکل‌تان حل نشد، باید به پزشک مراجعه کنید و داروهای تجویزشده از سوی او را مصرف نمایید.

۶. وجود حفره در ناخن‌ها

باکتری «پسوریازیس» می‌تواند عامل ایجاد حفره در ناخن‌ها باشد. سایر مشکلات پوستی نیز می‌توانند پوست زیرین ناخن (ناحیه‌ای که ناخن از آنجا شروع به رویش می‌کند) را تحت تأثیر قرار دهند. پسوریازیس می‌تواند باعث تغییر رنگ ناخن‌ها از رنگ طبیعی‌شان به قهوه‌ای مایل به زرد شود.

۷. تورم و قرمزی پوست اطراف ناخن

این مشکل «پارونیشیا» یا عقربک نامیده می‌شود و نوعی عفونت ناخن در پوشش شاخی ناخن (کوتیکول) است. اگر عفونت حاد باشد (شروع و پیشروی سریعی داشته باشد)، معمولا علت آن میکروبی است. معمولا قرار دادن انگشت در آب گرم جواب می‌دهد، اما برای تخلیه‌ی چرک ناخن باید به پزشک مراجعه کرد. پارونیشیای مزمن زمانی رخ می‌دهد که کوتیکول ناخن طی مدت طولانی ملتهب یا دارای سوزش باشد. گاهی اوقات، عفونت قارچی از تخریب پوست استفاده و بافت اطراف ناخن را نیز مبتلا می‌کند. درمان این عارضه با دور و خشک نگه داشتن پوست آغاز می‌گردد. اگر مشکل رفع نشود باید حتما به پزشک مراجعه شود. معمولا برای درمان این مشکل آنتی بیوتیک تجویز نمی‌شود، اما شاید در موارد شدیدتر مصرف آنها لازم شود.

۸. ترومای مزمن ناخن

آسیب دیدن دائمی ناخن‌ها در اثر ضرباتی که ورزش یا ابزارهای کاری ایجاد می‌کنند، حالتی مانند قارچ ناخن به وجود می‌آورد. برخی از کفش‌های تنگ نیز می‌توانند موجب آزردگی ناخن‌ها شوند. اگر این ضربات و فشارها ادامه داشته باشند و به‌صورت مزمن به ناخن‌ها آسیب وارد کنند، احتمال تغییر شکل ناخن وجود خواهد داشت.

علت قارچ ناخن چیست؟

در افراد سالم و عادی، عفونت قارچی ناخن بیشتر به‌خاطر تعریق و رطوبت ایجاد می‌شود. یکی از مکان‌های اصلی انتقال و ایجاد قارچ، دوش‌های همگانی در استخرها یا باشگاه‌های ورزشی هستند. مراجعه به سالن‌های زیبایی برای رسیدگی به ناخن‌ها نیز عامل دیگری برای ابتلا به قارچ ناخن است. اگر در این مراکز، از وسایل بهداشتی استفاده نشود، امکان انتقال و ایجاد قارچ وجود خواهد داشت. زندگی کردن با شخصی که این مشکل را دارد نیز می‌تواند باعث انتقال قارچ شود.

بنابر مشاهدات، ورزشکاران بیشتر از افراد دیگر در معرض ابتلا به قارچ ناخن هستند، چرا که کفش‌های تنگی می‌پوشند و جوراب‌شان به پاهایشان می‌چسبد و ناخن‌هایشان نیز در حین تمرین متحمل ضربات زیادی می‌شوند. به همین خاطر وجود قارچ ناخن در این افراد شایع است. ضمن اینکه ضربات مزمن نیز می‌توانند عاملی برای ضعیف شدن ناخن‌ها باشند و آنها را در معرض خطر عفونت قارچی قرار بدهند.

سن بالا و ابتلا به برخی از بیماری‌ها نیز احتمال ابتلا به قارچ ناخن را افزایش می‌دهد. منظور از بیماری‌ها، مشکلاتی هستند که سیستم ایمنی بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهند و درنتیجه احتمال عفونت قارچی را افزایش می‌دهند. برای نمونه می‌توان به ایدز، انواع دیابت‌ (دیابت نوع ۱، دیابت نوع ۲ و …)، سرطان، پسوریازیس و… اشاره کرد. مصرف داروهای سرکوب‌کننده‌ی سیستم ایمنی مانند استروئیدها نیز می‌تواند تأثیر مشابهی داشته باشد و باعث عفونت قارچی شود.

آیا قارچ ناخن مسری است؟

با وجود اینکه معمولا قارچ ناخن از مکان‌های خاصی به فرد منتقل می‌شود، اما چندان مسری نیست. قارچ ناخن، آن‌قدر رایج است که ابتلا به آن در بیش از یک فرد در خانواده امری تصادفی و عجیب به نظر نمی‌رسد و تنها درصورتی از فردی به فرد دیگر سرایت پیدا می‌کند که تماس فیزیکی مرتب و نزدیکی ایجاد شده باشد.

علائم قارچ ناخن

در بیشتر اوقات، قارچ ناخن پیش از آنکه درد و ناراحتی به همراه داشته باشد، از نظر ظاهری ناراحت‌کننده است. البته در برخی از افراد درد و ناراحتی نیز وجود دارد. این درد و ناراحتی با پوشیدن کفش، انجام فعالیت و گرفتن ناخن‌ها به‌شکل اشتباه تشدید می‌شود. برخی از انواع قارچ‌‌ها، ناخن را تحت تأثیر قرار می‌دهند. یکی از شایع‌ترین قارچ‌ها، «تریکوفیتون روبروم» نام دارد. این نوع از قارچ، گرایش زیادی به عفونی کردن پوست دارد و با عنوان «درماتوفیت» شناخته می‌شود و به روش‌های زیر تکثیر می‌یابد:

۱. قارچ از نوک ناخن شروع می‌شود و تمام آن را فرا می‌گیرد

به این حالت اونیکومیکوز انتهایی زیر ناخن می‌گویند. این نوع از قارچ شایع‌ترین نوع عفونت است و در ۹۰ درصد از موارد، افراد درگیر با این مشکل، مبتلا به این نوع از قارچ هستند.

اونیکومیکوز بیشتر در انگشتان پا دیده می‌شود و انگشت بزرگ پا معمولا اولین انگشتی است که قارچ در آن مشاهده می‌شود. عوامل خطر این نوع از قارچ ناخن عبارت است از سالخوردگی، شنا کردن، ابتلا به سندرم پای ورزشکار، پسوریازیس، انواع دیابت‌، وجود قارچ در اعضای خانواده یا داشتن سیستم ایمنی سرکوب‌شده. این قارچ معمولا با تغییر رنگ در گوشه‌ی ناخن بزرگ پا شروع می‌شود و به‌آرامی به سمت ریشه‌ی ناخن می‌رود. درنهایت نیز ناخن‌های پا، شکننده و ورقه‌ورقه می‌شوند. گاهی‌اوقات نیز ممکن است که شاهد نشانه‌هایی از سندرم پای ورزشکار در ناحیه‌ی بین انگشتان یا پوسته شدن کف پا باشید. این حالت اغلب در کنار اونیکومیکوز ایجاد می‌شود که علت اصلی ایجاد آن «تی. روبروم» است.

۲. قارچ از پایه‌ی ناخن شروع می‌شود و تمام آن را فرا می‌گیرد

به این نوع از قارچ ناخن، اونیکومیکوزِ ابتداییِ زیر ناخن گفته می‌شود. از میان انواع قارچ‌ها، این نوع کم‌ترین شیوع را دارد و تنها در ۳ درصد از موارد دیده می‌شود. این نوع از قارچ مشابه با مورد قبلی است، ولی تفاوت آن با قارچ مذبور در این است که از پایه‌ی ناخن شروع می‌شود و به‌آرامی به سمت نوک ناخن کشیده می‌شود. این قارچ ناخن همیشه در کسانی دیده می‌شود که سیستم‌ایمنی بدن‌شان ضعیف است. برخلاف مورد قبل، در این مورد قارچ به‌ندرت زیر نوک ناخن دیده می‌شود. علت عمده‌ی ایجاد این نوع از قارچ نیز «تی.روبروم» و قارچ‌های غیردرماتوفیتی هستند.

۳. عفونت قارچی اونیکومیکوز

عامل این عفونت قارچ کاندیداست و سایر قارچ‌هایی که در بالا عنوان شدند (تریکوفیتون) در ایجاد آن نقشی ندارند. این قارچ بیشتر در ناخن انگشتان دست دیده می‌شود. افراد مبتلا ممکن است دچار پارونیشیا (عفونت ریشه‌ی ناخن) نیز بشوند. کاندیدا باعث زردی، قهوه‌ای شدن، سفیدی یا سفت و شکننده شدن ناخن‌ها می‌شود. برخی از افراد مبتلا به این قارچ ناخن، در دهان‌شان نیز عفونت قارچی مشابهی را تجربه می‌کنند یا مبتلا به پارونیشیای مزمن هستند که با همین نوع از قارچ ایجاد می‌شود.

۴. اونیکومیکوز سفید سطحی

در این وضعیت، پزشک می‌تواند ماده‌‌ی پودری سفید رنگی را از روی سطح ناخن بردارد. این مشکل بیشتر در نواحی گرمسیری رخ می‌دهد. نام قارچ در این مورد «تریکوفیتون منتاگروفیتس» است.

تشخیص قارچ ناخن چگونه است؟

معاینه‌ی فیزیکی صرف روش مناسبی برای تشخیص قارچ ناخن نیست. شرایط و مشکلات گوناگونی می‌توانند مشابه با قارچ ناخن به نظر برسند. پس کار پزشکان در تشخیص کمی دشوار است. درواقع، مطالعات نشان می‌دهند که تنها ۵۰ تا ۶۰ درصد از موارد تغییر غیرعادی ناخن‌ها در اثر قارچ ایجاد می‌شوند. بنابراین، همواره برای تشخیص صحیح به معاینات آزمایشگاهی نیاز است.

نمونه‌ای از ناخن، با ایجاد سوراخ یا برداشتن قسمتی از آن برای بررسی بیشتر به آزمایشگاه فرستاده می‌شود. در آزمایشگاه نمونه‌ بررسی‌ و کشت می‌شود و به وسیله‌ی واکنش زنجیره‌ای پلی‌مراز (PCR) مورد آزمایش قرار می‌گیرد. این کار برای تشخیص ژنتیک ارگانیسم‌ها صورت می‌پذیرد. نمونه‌برداری و کشت برای مشخص کردن نتیجه‌ی آزمایش، حدود ۶ هفته طول می‌کشد. اما PCR تنها یک روز زمان می‌برد. البته هزینه‌ی این آزمایش بالاست و از همین رو، کم‌تر انجام می‌شود.

اگر نتیجه‌ی آزمایش بیوپسی منفی باشد و نشانه‌های مشکوکی مانند ناصافی سطح ناخن، تغییر رنگ، سفت شدن و شکنندگی دیده شود، باید آزمایش مجددی برای کسب اطمینان درمورد وجود قارچ یا عدم وجود آن انجام شود.

بسیاری از داروهای درمان قارچ ناخن، دارای عوارض جانبی هستند. بنابراین درانتخاب نوع درمان‌تان دقت کافی داشته باشید.

چه کسانی باید تحت درمان قرار بگیرند؟

درمان دارویی اونیکومیکوز برای بیمارانی توصیه می‌شود که به دلیل تغییر در ناخن‌شان درد و ناراحتی را تجربه می‌کنند. بیمارانی با عوامل خطر ابتلا به عفونت جدی‌تری مانند انواع دیابت یا بیماران دارای سابقه‌ی عفونت بافتی در نزدیکی ناخن‌های مبتلا به قارچ نیز می‌توانند از درمان دارویی استفاده کنند. یکی دیگر از دلایل درمان قارچ ناخن، شکل و ظاهر نامناسب آن است.

متخصص درمان قارچ ناخن کیست؟

پزشکان متعددی می‌توانند به درمان قارچ ناخن بپردازند. پزشک عمومی، متخصص پوست یا متخصص پا نیز می‌توانند این مشکل را حل کنند. هر یک از این پزشکان قادر به تشخیص قارچ ناخن و تجویز داروهای مناسب برای رفع عفونت هستند. ممکن است که برای درمان، متخصص پا یا پوست بخشی از ناخن یا لایه‌‌ی بالایی آن را بردارند.

درمان قارچ ناخن به چه شکل صورت می‌گیرد؟

سوهان کشیدن، کوتاه کردن و مراقبت از ناخن‌ها تا حد زیادی به کاهش میزان گسترش قارچ ناخن کمک می‌کنند و از این رو به‌شدت توصیه می‌شوند. ضمن اینکه با این مراقبت‌ها، درد ناشی از فشار بر ناخن‌های ضخیم‌شده نیز کاسته خواهد شد. پمادها و داروهای موضعی معمولا تأثیر کم‌تری نسبت به داروهای خوراکی داشته‌اند. علت این است که ناخن سفت‌تر از آن است که بتواند داروهای موضعی را جذب کند و تحت تأثیر قرار بگیرد. ضمن اینکه پیگیری این روش درمانی تا حدودی سخت است. زیرا معمولا برای دریافت نتایج مثبت باید چنین درمانی را به مدت بیش از ۱ سال و به‌طور مرتب انجام داد. البته یکی از مزایای استفاده از درمان‌های موضعی، عدم وجود عوارض جانبی و تداخل مصرف با داروهای دیگر است.

داروهای موضعی برای درمان قارچ ناخن به قرار زیر هستند:

۱. محلول موضعی سیکلوپیروکس (پنلاک) ۸ درصد

نوعی محلول پزشکی است که برای درمان قارچ ناخن استفاده می‌شود. این محلول برای افرادی با سیستم ایمنی سالم و نوعی از قارچ مناسب است که با ماهک ناخن ارتباطی ندارد. داروی نام‌برده تنها در ۷ درصد از موارد جوابگو است. برای کسب نتیجه‌ی مطلوب باید روزی یک مرتبه و به مدت یک سال از این محلول استفاده شود. برای پاک کردن محلول باید هفته‌ای یک‌بار از الکل استفاده شود. شواهد حاکی از آن است که استفاده از محلول ضدقارچ حاوی آمورولفین از بازگشت عفونت پس از درمان جلوگیری به عمل می‌آورد و درصد موفقیت این محلول در کنترل عود عفونت ۷۰ درصد است.

۲. افینوکونازول (جوبلیا)

افینوکونازول (جوبلیا) نیز دارویی است که در سال ۲۰۱۴ به تأیید رسید. این دارو نیز به‌صورت موضعی روی پوست استفاده می‌شود. این دارو برای درمان ۲ نوع از شایع‌ترین قارچ‌های ناخن پا یعنی تریکوفیتون روبروم و تریکوفیتون منتاگروفیتس استفاده می‌شود. این داروی موضعی باید روزی یک بار و به مدت ۴۸ هفته استفاده شود. رایج‌ترین عارضه‌ی جانبی این دارو، شکل ناخوشایند ناخن‌ها، درماتیت و درد موضعی است.

۳. تاوابورول (کریدین)

تاوابورول (کریدین) داروی جدید دیگری برای درمان قارچ ناخن پاست. این دارو نیز مشابه با افینوکونازول عمل می‌کند و باید به‌طور روزانه در طول ۴۸ هفته استفاده شود. عوارض جانبی آن نیز مانند جوبلیاست.

داروهای خوراکی برای درمان قارچ ناخن

داروهای خوراکی برای درمان قارچ ناخن معمولا در ۵۰ تا ۷۵ درصد موارد مؤثر هستند و برای پدیدار شدن نتایج این درمان‌ها ۹ تا ۱۲ ماه زمان لازم است. این مدت، زمان لازم برای رشد ناخن‌هاست. حتی در خلال درمان نیز احتمال عود قارچ در ۲۰ تا ۵۰ درصد از موارد وجود دارد. اخیرا درمان‌های خوراکی رفع قارچ ناخن به سایر روش‌ها ترجیح داده می‌شوند، زیرا مدت زمان کم‌تری برای اثرگذاری نیاز دارند و بهتر از سایر روش‌ها، مشکل را درمان می‌کنند. از بین داروهای خوراکی مؤثر در درمان قارچ ناخن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱. گریزئوفولوین (فولویسین، گریفولوین، گریس‌پِگ)

این دارو برای سالیان متمادی به عنوان درمان خوراکی رفع قارچ ناخن مورد استفاده بوده است. گرچه مصرف این دارو خطری ندارد اما برای رفع قارچ ناخن پا، چندان مؤثر نیست. عدم ارائه‌ی نتایج مؤثر باعث شده است تا جایگزین‌های دیگری برای این دارو پیشنهاد شود.

۲. تربینافین (لامیزیل)

این دارو باید به‌طور روزانه مصرف شود، مصرف آن برای درمان قارچ ناخن پا به مدت ۱۲ و برای درمان قارچ ناخن دست تا ۶ هفته به طول می‌انجامد. این دارو مؤثر، بی‌خطر و دارای عوارض جانبی بسیار کمی است. هرچند که باید در افراد مبتلا بیماری های کبدی با احتیاط مورد استفاده قرار گیرد.

۳. ایتراکونازول (اسپرانوکس)

این دارو به‌صورت مقطعی و پله‌ای تجویز می‌شود. مثلا یک هفته در هر ماه و به مدت ۲ یا ۳ ماه. به عبارت دیگر در طول ۲ یا ۳ ماه، ماهیانه به مدت یک هفته از این دارو استفاده می‌شود. البته باید توجه کنید که مصرف این دارو با برخی از داروهای آسم، آنتی‌بیوتیک‌هایی مانند آریترومایسین و… تداخل دارد. ایتراکونازول برای درمان قارچ کاندیدا و عفونت‌های قارچی غیردرماتوفیتی استفاده می‌شود.

۴. فلوکونازول (دیفلوکان)

مصرف فلوکونازول به شکل یک بار در هفته در طول چندین ماه است. اگر عملکرد کبد بیمار مشکل دارد یا داروهای خاص دیگری مصرف می‌کند، حتما باید در استفاده از این دارو دقت کند. این دارو اثربخشی اسپورانوکس و لامیزیل را ندارد و باید در بیماران مبتلا به مشکلات کبدی با احتیاط استفاده شود.

• پزشک می‌تواند با آزمایش خون ساده‌ای از وجود مشکلات و بیماری‌های کبدی مطمئن شود.

روش‌های درمان خلاقانه‌ی دیگری نیز وجود دارند که همچنان در حال بررسی و آزموده شدن هستند:

• لیزرتراپی یا درمان فوتودینامیک که از عوامل فعال نوری برای درمان ناخن استفاده می‌کند. درواقع در این روش نوری درخشان با طول موجی مشخص و مناسب به ناخن‌ها تابانده می‌شود.
• استفاده از جریان الکتریکی برای جذب داروهای موضعی ضد قارچ در ناخن‌ها که به آن یونتوفورزیس نیز گفته می‌شود.
• استفاده از محلولی که محیط ناخن را برای رشد قارچ نامناسب می‌سازد: اگر این روش عملی شود، قارچ ناخن با روشی ارزان درمان خواهد شد.

روشی دیگر که قطعا به مداوای قارچ ناخن منتهی خواهد شد، جراحی است. در این عمل ناخن برداشته می‌شود. هرچند که این روش به‌طور مقطعی پاسخ می‌دهد و امکان عود مجدد قارچ وجود خواهد داشت. ضمنا امکان استفاده از داروهای موضعی و خوراکی نیز در کنار جراحی وجود دارد. اگر قارچ ناخن در اثر ضربه یا عفونت ایجاد شده باشد، جراحی به‌شکل بهتری این مشکل را درمان خواهد کرد.

درمان خانگی قارچ ناخن چیست؟

با جست‌وجو در اینترنت، با انبوهی از درمان‌های خانگی روبه‌رو خواهید شد. سرکه یکی از درمان‌های خانگی معروف است. برخی از افراد نیز از انواع روغن‌ها مانند روغن درخت چای بهره می‌برند. روغن نارگیل، روغن های معطر و برگ درخت سرو نیز برای رفع قارچ ناخن توصیه می‌شوند. البته تأثیر درمان‌های خانگی قطعی نیست و درمورد آنها شبهاتی وجود دارد. استفاده از هیدروژن-پراکسید و سفیدکننده نیز چندان توصیه نمی‌شود، چرا که پشتوانه‌ی علمی ندارند و ممکن است که باعث ناراحتی‌های پوستی شوند. کوتاه کردن ناخن‌های سفت و شکننده‌ی مبتلا به قارچ کمی دشوار است. استفاده از کِرِم اوره می‌تواند به نرم شدن ناخن‌ها و آسان‌تر شدن فرایند کوتاهی آنها کمک کند. استفاده از این کرم نیازی به نسخه ندارد.

آیا درمان قارچ ناخن با داروهای بدون نسخه امکان‌پذیر است؟

داروهای بدون نسخه، همانطور که از نام‌شان برمی‌آید، نیازی به تجویز پزشکی ندارند. گرچه داروهای بدون نسخه (OTC) برای درمان قارچ ناخن بسیار معدود هستند، اما همان تعداد اندک نیز به تأیید سازمان جهانی غذا و دارو نرسیده‌اند. بیشتر این داروها برای قارچ پوستی مفیدند تا درمان قارچ ناخن‌. برخی از این داروها حاوی موادی چون آندِسلنیک اسید یا پروپیلن گلیکول هستند که مانع از رشد قارچ‌ها می‌شوند، اما از آنجا که میزان نفوذشان در ناخن اندک است، چندان اثربخش عمل نمی‌کنند.

آیا داروهای درمان قارچ، سمی هستند؟

داروهای جدید در افرادی که مشکلات کبدی ندارند، ناراحتی‌های کبدی ایجاد نمی‌کنند. آزمایش خون برای مصرف داروهایی مانند فلوکونازول (دیفلوکان) که یک بار در هفته مصرف می‌شوند، ضرورتی ندارد؛ با این وجود افرادی که دوره‌های طولانی‌تری از این داروها استفاده می‌کنند، باید قبل و در حین درمان با این داروها، عملکرد کبدشان را بررسی کنند. توجه به عوارض جانبی و درمیان گذاشتن آنها با پزشک و دقت کردن به عدم وجود تداخل میان این دارو و سایر داروهای مصرفی بسیار ضروری است.

هزینه‌ی داروهای قارچ ناخن چقدر است؟

یکی از ملاحظات درمانی، هزینه است. برخی داروهای جدید درمان قارچ گران هستند و شرکت‌های بیمه نیز این داروها را در دسته‌ی داروهای آرایشی قرار می‌دهند، به همین دلیل تا زمانی که مورد مصرف آنها برای رفع درد و ناراحتی شناخته نشود، تحت پوشش بیمه قرار نمی‌گیرند. البته داروهایی نظیر تربینافین و فلوکونازول ارزان هستند و به عنوان داروهای ژنریک به فروش می‌رسند.

برای پیشگیری از قارچ ناخن چه کنیم؟

قارچ‌ها در همه جا هستند، پس نمی‌توان دقیقا مشخص کرد که از کجا به آنها دچار می‌شویم. البته با علم به این موضوع که قارچ بیشتر در نواحی خیس و عرق‌کرده‌ای مانند بین انگشتان پا ایجاد می‌شود، می‌توان از مکان‌ها و شرایطی که برای رشد قارچ مناسب هستند، دوری کرد؛ مثلا دوش‌ها، استخر و کمدهای دردار باشگاه‌ می‌توانند منابع تولید و ایجاد قارچ باشند. البته هیچ شاهدی بر این ادعا وجود ندارد و از نظر علمی ثابت نشده است. لاک و ناخن‌های آکریلیکی نیز مانع از تنفس ناخن می‌شوند و احتمال بروز عفونت‌های قارچی را مهیا می‌سازند.

قارچ همه جا وجود دارد: هوا، خاک، گرد و غبار و… . اقدامات بهداشتی مانند استفاده از جوراب‌هایی که ناحیه‌ی انگشتان‌شان تفکیک شده است یا پوشیدن دم‌پایی لاانگشتی می‌توانند کمی به پیشگیری از قارچ کمک کنند. رعایت بهداشت در مکان‌های ورزشی عمومی و پرهیز از تماس با سطوح آلوده، عدم استفاده از کفش‌های تنگ و دوری از شرایطی که مانع تنفس پا می‌شوند نیز می‌تواند مفید باشد. شستن روزانه‌ی پا و خشک کردن بین انگشتان نیز در پیشگیری از ابتلا به قارچ مؤثر است. یادتان باشد قارچ‌هایی که توسط پوشش بدن حیوانات خانگی مانند سگ و گربه حمل می‌شوند، اغلب موجب ابتلا به قارچ ناخن نمی‌شوند. پوشیدن جوراب سفید نیز تأثیری در عدم ابتلا به قارچ ناخن ندارد.

درمان قارچ ناخن چقدر طول می‌کشد؟

درمان قارچ سخت و زمان‌بر است و ممکن است بیش از ۱۸ ماه به طول بینجامد. در ۴۰ تا ۷۰ درصد از موارد نیز قارچ عود می‌کند. پرهیز از قرار گرفتن در معرض عوامل ایجاد قارچ تا حد زیادی از ابتلا به آن جلوگیری به عمل می‌آورد. افرادی با بیماری‌های دیگر که آنها را بیشتر در معرض ابتلا به قارچ قرار می‌دهد، کار سخت‌تری برای مدیریت این بحران در پیش دارند.

برای جلوگیری از عود مجدد قارچ ناخن چه کنیم؟

«تینا پدیس» که به قارچ پای ورزشکار مشهور است، امکان بازگشت زیادی دارد. بنابراین رسیدگی به این موقعیت از اهمیت زیادی برخوردار است. برای مبارزه با قارچ می‌توان از داروهای بدون نسخه‌ای مانند کلوتریمازول (لوتریمین) یا تربینافین‌ (لامیزیل) استفاده کرد. این داروها، کرم‌هایی هستند که مستقیما روی پوست زده می‌شوند. نظافت پا و کفش‌ها و استفاده از U.V (اشعه‌ی فرابنفش) برای ضدعفونی کردن کفش‌ها نیز می‌توانند برای جلوگیری از عود مجدد قارچ مفید باشند.

قارچ ناخن تنها در ۵۰ تا ۶۰ درصد از موارد ظاهر پا را تحت تأثیر قرار می‌دهد و تشخیص قارچ از سایر عواملی که باعث تغییر رنگ و شکل ناخن می‌شوند، حتی برای پزشکان نیز دشوار است. درمان قارچ ناخن معمولا از سوی فرد پیگیری نمی‌شود. اما به دلایل زیر برخی از افراد مراحل درمانی را دنبال می‌کنند:

• ابتلا به انواع دیابت
• سابقه‌ی عفونت پا (سلولیت یا عفونت بافتی)
• وجود درد و ناراحتی در ناخن
• ناراحتی از ظاهر ناجور ناخن‌ها

شکست در درمان قارچ و عود آن نیز بسیار شایع است. پس بهترین کار پیشگیری و مراقبت از ناخن‌هاست. اقدامات زیر در این راه مفید هستند:

• کوتاه نگه داشتن ناخن‌ها و بازی نکردن با گوشه‌های ناخن درهنگام پوسته شدن و بریدگی.
• تمیز نگه داشتن پاها و خشک کردن آنها
• استفاده از جوراب خشک و پرهیز از پوشیدن جوراب‌های تنگ
• تعویض کفش‌های ورزشی
• پرهیز از نگه داشتن طولانی‌مدت دست‌ها در آب و عدم استفاده از شوینده‌های قوی
• درمان قارچ پای ورزشکار در صورت وقوع