۷ عنوان از کتاب های معرفی شده توسط مهران مدیری در کتاب باز

برنامه کتاب باز از بهترین و تخصصی‌ترین برنامه‌های تلویزیون در حوزه کتاب است که در بخشی از آن، مجری با مهمانی درباره کتاب صحبت می‌کند. مهران مدیری مهمان آخرین قسمت فصل چهارم کتاب‌باز بود. این مقاله به کتاب های معرفی شده توسط مهران مدیری در کتاب‌باز اختصاص دارد. با ما همراه باشید.

۱. مرگ ایوان ایلیچ

نویسنده: لئو تولستوی
مترجم: صالح حسینی
انتشارات: نیلوفر
تعدا صفحه: ۱۵۲

همان‌طور که از عنوان کتاب هم پیداست، داستان درباره روزهای پایانی زندگی مردی به‌نام ایوان ایلیچ است. در همان ابتدای کتاب نویسنده می‌گوید که ایوان ایلیچ، شخصیت اصلی داستان، مرده است. این شروع متفاوت و غافل‌گیرکننده از نکات جالب‌توجه کتاب است.

لئو تولستوی با داستان زندگی ایوان ایلیچ گوشه‌ای از باورهای خود درباره چگونه زیستن و معنای زندگی را به مخاطب نشان می‌دهد. «مرگ ایوان ایلیچ» روایتی خواندنی و کوتاه درباره زندگی است. اگر تاکنون آثار تولستوی را نخوانده‌اید، این کتاب انتخاب مناسبی برای شروع مطالعه آثار اوست.

در جایی که خیال می‌کردم دارم بالا می‌روم، تو نگو از تپه دارم پایین می‌آیم. راستی راستی هم چنین بود. به لحاظ افکار عمومی بالا می‌رفتم، اما به همان نسبت زندگی از من کناره می‌گرفت. حالا دیگر کار از کار گذشته است و چیزی جز مرگ وجود ندارد. نکند راستی راستی کل زندگی‌ام غلط بوده باشد؟

۲. هملت

بی‌شک نام ویلیام شکسپیر، نمایشنامه‌نویس و شاعر معروف انگلیسی، را شنیده‌اید. «هملت» یکی از معروف‌ترین نمایشنامه‌های اوست. هملت نام شاهزاده‌ای دانمارکی است که در این کتاب داستان زندگی او را می‌خوانیم. کتاب از لحاظ پرداخت روان‌شناسانه شخصیت‌ها، به‌ویژه شخصیت اصلی، بی‌نظیر است. شکسپیر آرام‌آرام ما را با هملت و اطرافیانش آشنا می‌کند و سیر تغییرات زندگی او و ابعاد پنهان شخصیتش را به ما نشان می‌دهد. اگر به‌ نمایشنامه‌خوانی علاقه دارید، بی‌شک «هملت» تجربه خاصی برایتان خواهد بود.

خوشا به حال کسانی که خون و خردشان چنان درست به هم پیوند خورده است که دیگر چون «نی» نیستند که سر انگشتان بخت هر نوایی که بخواهد از ایشان بیرون بکشد.

۳. جانِ شیفته

«جانِ شیفته» یکی دیگر از کتاب های معرفی شده توسط مهران مدیری در کتاب باز است. کتاب داستان زندگی زنی به‌نام آنت ریوی است. او نماینده زنان موفق و مستقل در فرانسه قرن بیستم است. رومن رولان با روایت زندگی او قصد دارد ضمن به‌تصویرکشیدن وضعیت اجتماعی و فرهنگی فرانسه در قرن بیستم، قشری از زنان آن روزگار را به مخاطب معرفی کند که طالب استقلال بیشتر و رهایی از بند سنت‌ها بوده‌اند. زندگی پر فراز و فرود آنت درس‌های زیادی دارد و مخاطب را وادار به تفکر می‌کند. اشاره به رویدادهای تاریخی فرانسه در قرن بیستم از دیگر جذابیت‌های کتاب است.

بورژواهایی عبوس که از ملک و دارایی خود با لذتی خشن بهره‌برداری می‌کردند. اینجا دیگر حرف از سوسیالیسم نبود. از همه «اصول جاودانی» آنها به «اعلامیه حقوق مالکان» استناد جسته می‌شد. دست‌اندازی بدان کار سرسری نبود.

۴. آناکارنینا

آناکارنینا زنی زیباست که برای تحقق خواسته‌های شخصی‌اش دست به هنجارشکنی می‌زند. ابتدا به‌ نظر می‌رسد سختی کار آنا فقط عبور از خط‌قرمزهاست، اما در ادامه می‌بینیم که همه‌چیز مطابق انتظارش پیش نمی‌رود.

تولستوی در این کتاب با روایت داستان آنا قدرت شخصیت‌پردازی و داستان‌گویی فوق‌العاده‌اش را به رخ می‌کشد. آنچه در «آناکارنینا» رخ می‌دهد و آنچه شخصیت اصلی داستان از سر می‌گذراند برای مخاطب تجربه‌ای عجیب‌وغریب نیست، چراکه با گذشت ۲ قرن از زمان داستان، همچنان دغدغه‌ها و چالش‌هایی مشابه در دنیای ما دیده می‌شوند. همین ویژگی، جذابیت و نزدیکی مخاطب به داستان را دوچندان کرده است.

در زندگی وضعی نیست که انسان نتواند به آن خو بگیرد، به‌ویژه هنگامی که ببیند همه اطرافیانش آن را پذیرفته‌اند.

۵. رودین

«رودین» داستانی با شخصیت‌پردازی عالی از تورگنیف، یکی از نویسندگان معروف روس است. نام کتاب از نام شخصیت اصلی آن گرفته شده است. رودین فردی تحصیل‌کرده و باهوش است که در بحث‌کردن رقیب ندارد. رودین مصداق ضرب‌المثل عالم بی‌عمل است. نویسنده به‌زیبایی زوایای پنهان شخصیت او را برای ما آشکار می‌کند. خواندن این کتاب می‌تواند تلنگری باشد برای بسیاری از ما که در همه یا بخش‌هایی از زندگی به‌رغم توانایی‌مان، از بی‌عملی رنج می‌بریم.

صفیر چکاوک‌ها از بالا شنیده می‌شد. زن جوانی که او را الکساندرا پاولووتالیپینا می‌نامیدند از ملک شخصی خودش که حدود یک مایل از این دهکده فاصله داشت می‌آمد. او بیوه‌زنی بود که فرزندی نداشت، خیلی هم ثروتمند بود و با برادرش سرگی پاولیچ والینتسف که سرگرد بازنشسته‌ای بود زندگی می‌کرد. برادرش متأهل نبود و ملک خواهرش را اداره می‌کرد.

۶. پدران و پسران

کتاب «پدران و پسران» از آثار معروف و خواندنی تورگنیف است. داستان در خانواده‌ای روس جریان دارد و قرار است شاهد تفاوت دو نسل در رابطه پدر و پسر این خانواده باشیم. خانواده نیکلای پترویچ کیرسانف در واقع نمونه‌ای از جامعه اجتماعی و سیاسی روسیه است. هدف نویسنده نشان‌دادن تفاوت نسل‌ها و باورهای گروه‌های مختلف سیاسی است. خواندن «پدران و پسران» ضمن همراه‌کردن شما با داستانی ملموس و ساده شما را وامی‌دارد بیشتر به مسئله تفاوت و اختلاف نسل‌ها و قشرهای مختلف جامعه توجه و فکر کنید.

هنگامی که اسب‌ها به راه افتادند و زنگوله‌ها به‌ صدا درآمد و چرخ‌های کالسکه به گردش افتاد، هنگامی که بدرقه‌کردن مسافران با چشم دیگر معنی نداشت و گردوخاک راه خوابید، تیموفئیچ لرزان و قوزکنان به خانه رفت، هنگامی که والدین پیر در خانه‌ای که گویی ناگهان فرتوت و فشرده شده بود تنها ماندند.

۷. چشم‌هایش

«چشم‌هایش» یکی از متفاوت‌ترین رمان‌های فارسی معاصر و معروف‌ترین اثر بزرگ علوی است. داستان ترکیبی از دو ژانر عاشقانه و معمایی است و همین ترکیب باعث جذابیت دوچندان کتاب شده است. داستان در سال‌های پایانی حکومت رضاشاه روایت می‌شود و درباره نقاش معروف ایرانی، استاد ماکان است. او مبارز سیاسی هم هست و علیه حکومت رضاشاه فعالیت زیرزمینی دارد. در میان تابلوهای او تصویری از چشمان یک زن وجود دارد. این تابلو متفاوت‌ترین اثر استاد است. سال‌ها پس از کشیدن این تابلو، شخصی در پی کشف راز این اثر خاص پرده از ابعاد تازه‌ای از زندگی استاد برمی‌دارد.

شاید همین دردی که امروز تحمل می‌کنی راه نجات تو باشد. برای اینکه هنرمند بشوی، باید حتما انسان باشی.

شما بگویید

از کتاب های معرفی شده توسط مهران مدیری در برنامه کتاب باز کدام‌ها را خوانده‌اید؟ لطفا نظر خود درباره کتاب‌های معرفی‌شده و این قسمت از کتاب‌باز را برایمان بنویسید. برای شنیدن صحبت‌های مهران مدیری در برنامه کتاب‌باز می‌توانید به پادکست رسمی برنامه کتاب‌باز مراجعه کنید.