حتی اگر پیگیر اخبار کرونا هم نباشید، احتمالا این روزها درباره ورود سویه‌های جدید ویروس کرونا به ایران و احتمال موج هشتم شیوع چیزهایی شنیده‌اید. شاید از خودتان بپرسید خبر شیوع مجدد ویروس کرونا چقدر صحت دارد یا قدرت سرایت آن چقدر است. پیشنهاد می‌کنیم برای اطلاع از آخرین اخبار کرونا در ایران و جهان تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
سویه‌های جدید امیکرون در ایران و جهان
اولین نشانه‌های امیکرون در آذرماه سال ۱۴۰۰ (نوامبر ۲۰۲۱) در بوتسوانا و آفریقای جنوبی مشاهده شدند و در اواخر آذرماه ۱۴۰۰، شیوع ویروس امیکرون در کشورهای دیگر از جمله ایران تأیید شد. در مقاله‌ای که به‌تازگی در مجله «سِل» (Cell) منتشر شده است، سویه‌های جدید کرونا که در واقع زیرمجموعه‌های ویروس امیکرون هستند، معرفی شده‌اند مثل:
- بی.کیو (BQ)؛
- ایکس.بی.۱ (۱.XB)؛
- بی.کیو.۱.۱ (۱.۱.BQ)؛
- ایکس.بی.بی (XBB)؛
- ایکس.بی.بی.۱ (۱.XBB).
هرچند واکسن از ایجاد بیماری شدید و بستری‌شدن در بیمارستان جلوگیری می‌کند، این ویروس‌ها می‌توانند موجی از عفونت را ایجاد کنند. در واقع سویه‌های جدید کرونا ایمنی‌گریزترین گونه‌های کووید-۱۹ هستند. حتی افرادی که واکسینه شده بودند یا عفونت‌های پیشرفت‌کننده با واریانت‌های دیگر امیکرون را از سر گذرانده بودند هم واکنش ایمنی ضعیف‌تری به این زیرسویه‌ها نشان داده‌اند.
سویه‌های جدید کرونا مثل BQ و XBB به‌دلیل فرار از آنتی‌بادی می‌توانند به‌راحتی شیوع پیدا کنند. به‌طوری که تاکنون در آمریکا ۷۲درصد عفونت جدید گزارش شده است. به‌گفته پدرام پاک‌آیین، سخنگوی وزارت بهداشت، ۳ مورد ابتلا به زیرسویه‌های جدید اومیکرون در ایران مشاهده شده است که ۲ مورد زیرسویه 1.BQ و یکی زیرسویه XBB بوده است.
قدرت انتقال سویه‌های جدید امیکرون
یکی از مهم‌ترین سؤالات درباره ویروس امیکرون قدرت سرایت آن است. به‌گفته سازمان کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها قدرت سرایت امیکرون از ویروس سارس یا کرونای دلتا بیشتر است. همچنین سویه‌های جدید امیکرون مثل BQ قدرت سرایت بیشتری دارند.
شاید از خودتان بپرسید آیا امیکرون و سویه‌های جدید آن سبب بیماری شدیدتری می‌شوند؟ در جواب باید بگوییم اطلاعات ما درباره این زیرسویه‌ها کامل نیست، اما کارشناسان انتظار دارند که مصونیت ایجادشده به‌وسیله واکسن، از میزان بیماری‌زایی این سویه‌ها کم کند. مثلا هرچند تعداد افراد مبتلا به امیکرون زیاد بود، تعداد افراد بستری یا فوت‌شده ناشی از ابتلا به امیکرون کمتر از ویروس‌های قبلی بود. البته ایجاد علائم شدید به عوامل مختلفی مثل واکسیناسیون، سن و سابقه عفونت قبلی بستگی دارد.
میزان تأثیر واکسن بر امیکرون
امیکرون برخلاف دلتا و سایر انواع ویروس کرونا، جهش‌های فراوانی داشته است. این ویروس ۲۶ جهش منحصربه‌فرد داشته است و بیش از ۳۰ جهش مربوط به پروتئین اسپایک آن بوده‌اند که سبب فرار ویروس از سیستم ایمنی بدن می‌شود. در سویه‌های جدید کرونا، از جمله XBB، تغییرات بزرگی رخ داده‌اند و در مقایسه با سویه‌های قبلی ۴۹ برابر به خنثی‌سازی آنتی‌بادی مقاومت‌تر هستند. البته خوشبختانه در حال حاضر، XBB عفونت زیادی را ایجاد نکرده است و بیشتر عفونت‌ها ناشی از سویه BQ هستند.
مقایسه افرادی که ۳ یا ۴ مرحله واکسن اصلی دریافت کردند با افرادی که بعد از ۳ مرحله واکسن اصلی، ۱ مرحله بوستر امیکرون زدند نشان داد افرادی که بوستر امیکرون دریافت کرده‌اند آنتی‌بادی بیشتری علیه زیرسویه‌های جدید امیکرون دارند. همچنین سازمان غذا و داروی آمریکا تزریق واکسن بوستر دوگانه فایزر و مدرنا را برای افراد بالای ۶ ماه مجاز اعلام کرده است. دوگانه به این معنی است که تزریق در برابر ۲ سویه ویروس محافظت ایجاد می‌کند. این بوستر برای محافظت در برابر ویروس سارس-کووید-۲ و سویه امیکرون طراحی شده است.
آنتی‌بادی‌های بی‌اثر
داروهای آنتی‌بادی مثل اووشلد (Evusheld ) و ببتلوویماب (bebtelovimab) که در بعضی کشورها قبل از شروع علائم کرونا تزریق می‌شدند، در مقابل زیرسویه‌های جدید کرونا کاملا غیرفعال‌اند.
اووشلد نوعی آنتی بادی کوکتل است و برای پیشگیری از ابتلای افرادی استفاده می‌شد که سیستم ایمنی ضعیف داشتند و واکسن کرونا برای آنها کم‌اثر بود. ببتلوویماب هم برای جلوگیری از پیشرفت بیماری افرادی استفاده می‌شد که عضو پیوندی داشتند یا نمی‌توانستند از سایر درمان‌ها بهره ببرند. بنابراین ممکن است زیرسویه‌های جدید کرونا برای این گروه از افراد مشکلاتی ایجاد کند.
کرونا یا آنفولانزا؟
به‌گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا (CDC) میزان بیماری‌های شبه‌آنفولانزا که ممکن است بیماری‌هایی مثل ویروس‌های تنفسی و کرونا باشند، افزایش یافته است. انجام اقدامات پیشگیرانه در دوره همه‌گیری کرونا مثل استفاده از ماسک، شستن مرتب دست‌ها و دوری از تجمعات بزرگ نه‌تنها از انتشار کووید که از انتشار بیماری‌های مشابه آنفولانزا جلوگیری می‌کرد. در نتیجه آمار افراد مبتلا به آنفولانزا کاهش یافت و در ۲ سال گذشته آنفولانزا مسئله مهمی محسوب نمی‌شد. اما کنار گذاشتن ماسک، تغییر رفتارهای اجتماعی و بی‌میلی به واکسیناسیون علیه کرونا نقش مهمی در افزایش مجدد آنفولانزا داشت.
پیشگیری از کرونا
با توجه به افزایش آمار آنفولانزا و گسترش زیرسویه‌های جدید کرونا، اقدامات پیشگیرانه می‌تواند از شما و اطرافیانتان محافظت کند از جمله:
- دریافت واکسن آنفولانزا و کرونا؛
- پرهیز از تماس دست آلوده با چشم، دهان، بینی و صورت؛
- شستن درست و مرتب دست‌ها؛
- استفاده از ماسک؛
- پوشاندن دهان هنگام سرفه یا عطسه؛
- رعایت فاصله با افراد مریض.
همچنین دریافت واکسن آنفولانزا برای افراد بالای ۶۵ سال، زیر ۵ سال، خانم‌های باردار و افراد دچار نقص ایمنی مهم است. حتی دریافت واکسن آنفولانزا در افراد بیمار می‌تواند از عوارض جانبی جلوگیری کند.
آخرین اخبار کرونا در ایران
بر اساس آخرین اخبار کرونا اعلام‌شده توسط وزارت بهداشت، در ۱۶ دی‌ماه ۱۴۰۱، ۵ فوتی و ۱۷ ابتلای جدید به کرونا داشته‌ایم. به همین دلیل وزیر بهداشت، بهرام عین‌اللهی، به همه افرادی که ۶ ماه از آخرین تزریق واکسن کرونای آنها گذشته است پیشنهاد کرده است که حتما دوز یادآور کرونا را تزریق کنند. همچنین بنا بر صحبت‌های معاون وزیر بهداشت، دکتر کریمی، با توجه به اینکه از ابتدای دی چند مورد ابتلا به سویه‌های جدید ویروس کرونا در تهران و تبریز گزارش شده است، در صورت افزایش آمار ابتلایان احتمال ایجاد موج هشتم ویروس کرونا در ایران وجود خواهد داشت.
شما بگویید
آیا شما یا اطرافیانتان به سویه‌های جدیدی کرونا مبتلا شده‌اید؟ چه علائمی داشتید؟ در صورت تمایل، می‌توانید تجربه و نظرتان را در قسمت ارسال دیدگاه بنویسید و برای اطلاع بیشتر دوستانتان از آخرین اخبار کرونا این مطلب را از طریق شبکه‌های اجتماعی به اشتراک بگذارید.
منابع دیگر: verywellhealth
