آشنایی با ۱۵ مورد از خوراکیهایی که بعد از اتمام تاریخ انقضا هم قابلمصرف هستند!
به رعایت تاریخ انقضا مواد خوراکی حساسیت نشان میدهید؟ تنها نیستید! خیلی از افراد نسبت به تاریخ انقضای درج شده روی محصولات خوراکی، حساس هستند. اگر بخواهیم خیلی ساده بگوییم، تاریخ انقضایی که روی محصولات نوشته میشود، در حقیقت بازهای زمانی است که کیفیت و تازگی محصول در آن، در بالاترین حد ممکن قرار دارد. با این حال، برخی از این تاریخها گاه میتوانند گمراهکننده باشند. خیلی از مواد غذایی، حتی بعد از تاریخ انقضای درجشده نیز تازه و قابلمصرف هستند.
حال اگر شما نیز از جمله همان افراد حساس نسبت به تاریخ انقضای محصولات هستید، بد نیست که بدانید کدام خوراکیها حتی بعد از اتمام تاریخ انقضا نیز قابلمصرف هستند. با آگاهی از این موضوع، میتوانید از اسراف مواد غذایی جلوگیری کرده و در عین انجام یک عمل اخلاقی، از هزینههای خود نیز کاهش دهید. همچنین میتوانید به حفظ محیطزیست نیز کمک شایانی کنید. در این مطلب از چطور، با ما همراه باشید.
۱. نشاسته ذرت
اولین محصول خوراکی که در این فهرست به شما معرفی خواهیم کرد، نشاسته ذرت است. تا زمانی که نشاسته ذرت را در جای مناسب با شرایط مناسب نگهداری کنید، هرگز خراب نخواهد شد. برای نگهداری نشاسته حتی پس از اتمام تاریخ مصرف، باید به راهنمای نگهداری آن که پشت بستهبندی ذکر شده است توجه کنید. بهترین روش برای نگهداری این ماده غذایی، این است که آن در یک ظرف دربسته، دور از گرما نور قرار دهید.
۲. برنج سفید
درست مانند نشاسته، برنج را نیز میتوان تحت شرایط درست، حتی بعد از اتمام تاریخ انقضا نیز مصرف کرد. تحقیقات نشان میدهد که اگر برنج در دمای زیر ۵ درجه سانتیگراد نگهداری شود، حدود ۲۵ تا ۳۰ سال ماندگاری خواهد داشت. در دمای اتاق نیز برنج را میتوان حدود ۱۰ سال بدون مشکل نگهداری کرد.
شرط مهم برای نگهداری برنج آن است که باید در ظرفی بدون اکسیژن نگهداری شود. بعد از اینکه برنج را از ظرف وکیوم شده خارج کردیم، باید در ظرف مدت ۲ سال آن را مصرف کنیم. در نهایت به یاد داشته باشید که برنج قهوهای تنها ۶ ماه در این حالت ماندگاری دارد؛ زیرا روغن پوسته خارجی آن به مرور زمان فاسد خواهد شد.
۳. عصاره خالص وانیل
اگر عصاره وانیلی که از آن استفاده میکنید واقعاً خالص باشد، هرگز فاسد نخواهد شد. دلیلش نیز آن است که این عصاره بیشتر از ۴۰ درصد الکل در خود دارد و این میزان، مانند مواد نگهداری عمل خواهد کرد. هرچند که وانیل غیرخالص و اسانس وانیل نیز مقادیری از الکل در ترکیبات خود دارند، اما چون مواد شیمیایی دیگری نیز در ترکیبات آنها وجود دارد، ممکن است خیلی سریعتر از وانیل خالص فاسد و غیرقابلاستفاده شوند.
۴. محصولات خوراکی کنسروی
بهطورکلی اکثر محصولات خوراکی کنسروی، تاریخ انقضایی بسیار طولانی دارند. مطابق با نتایج تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده است، اکثر غذاهای کنسروی حتی پس از ۲۴ ماه از اتمام تاریخ انقضا نیز قابلاستفاده هستند. البته باید حواستان باشد که قبل از استفاده، حتما آنها را به مدت ۲۰ دقیقه بجوشانید؛ این نکته بهخصوص برای تن ماهی بسیار اهمیت دارد.
۵. ماکارونی و پاستای خشک
برخلاف پاستای تازه، پاستای خشک را میتوان برای مدتی بسیار طولانی استفاده کرد. حتی پس از اتمام تاریخ انقضایی که روی بستهبندی آن درج شده است. به باور محققان، پاستای خشک را میتوان تا ۱۲ ماه بعد از اتمام تاریخ مصرف نیز استفاده کرد. این موضوع را باید مدیون فرایند ویژه تولید پاستا باشیم. در این میان، باید توجه داشته باشید که بستهبندی پاستا حتماً در محیطی خشک، خنک و دور از نور خورشید نگهداری شود.
۶. سرکه
از دیگر غذاهایی که بعد از اتمام تاریخ انقضا خراب نمیشوند، میتوان به سرکه نیز اشاره کرد. سرکه هیچوقت خراب نمیشود و اصلاً تاریخ انقضای خاصی ندارد. میتوانید برای هر مدتزمانی که خواستید این خوراکی را نگهداری کنید. بهمرور زمان، سرکه ممکن است اندکی کدر شود یا اینکه رسوب ببندد. این رسوب مادهای باکتریایی و لزج است که به آن «مادر سرکه» گفته میشود. با صافکردن سرکه میتوان دوباره از آن استفاده کرد.
۷. عسل
عسل نیز از جمله خوراکیهایی محبوبی است که در خانه اکثر ما ایرانیها پیدا میشود و البته هیچوقت نیز خراب نمیشود. عسل را چطور نگهداری کنیم؟ شرط بسیار مهمی که باید در این میان به آن توجه داشته باشید، این است که عسل باید همیشه در ظرفی دربسته و به دور از رطوبت نگهداری شود. میزان آب در ترکیبات عسل کمتر از ۲۰ درصد است و PH آن نیز از رشد باکتریها جلوگیری میکند. تنها عاملی که میتواند عسل را فاسد کند، رطوبت است.
۸. انواع سسهای تند
ترکیبات سرکه و سسهای تند معمولاً شباهت بسیاری به یکدیگر دارند. به همین دلیل میتوان گفت که درست مانند سرکه، سس تند نیز تقریباً هیچوقت فاسد نمیشود. البته متخصصان توصیه میکنند که سسهای تند را حداکثر تا 1 سال پس از انقضای تاریخ مصرفشان استفاده کنید. پس از این مدت، استفاده از آن چندان پیشنهاد نمیشود.
۹. قند و شکر
قند و شکر نیز از جمله دیگر مواد غذایی هستند که بعد از تاریخ انقضا هم خراب نمیشوند. تقریباً میتوان گفت که قند و شکر همیشه سالم میمانند و درست به همین دلیل است که برای نگهداری طولانیمدت مربا و میوههای آبنباتی از آنها استفاده میشود. شکر تنها زمانی خراب میشود که با رطوبت یا مواد دیگر در تماس باشد. در این حالت دچار کلوخه شده و در نهایت به شکل تکهای سنگ در میآید. برای نگهداری طولانیمدت شکر بدون خرابشدن، باید آن را داخل ظرفهای وکیوم شده و بدون هوا قرار دهید.
۱۰. نمک
نمک نیز مانند خیلی از مواد غذایی دیگر مانند عسل، هرگز فاسد نمیشود. البته این بهشرط آن است که نمک، کاملاً خالص باشد و هیچگونه افزودنی دیگری مانند ید نداشته باشد. از دیرباز، نمک مهمترین ماده نگهدارنده مواد غذایی بوده است. زیرا خواص آن بهگونهای است که از رشد باکتریها در مواد غذایی جلوگیری میکند.
۱۱. شربت افرا و دیگر شربتهای غلیظ
این محصول خوراکی شاید چندان در ایران رایج نباشد، اما در کشورهای خارجی بسیار متداول است. شربتهای غلیظ خانگی خودمان را میتوانیم نمونهای شبیه به این شربت در نظر بگیریم. میزان قند موجود در این شربت بسیار زیاد است. همانطور که در بخشهای قبلی به آن اشاره کردیم، قند و شکر نوعی نگهداری طبیعی به شمار میرود که میتواند از رشد باکتری و همچنین کپک در مواد غذایی جلوگیری کند.
علاوه بر میزان قند زیاد موجود در این شربتها، فرایند تهیه آنها نیز خود به نحوی دیگر با افزایش ماندگاری آنها کمک میکند. با جوشاندن طولانیمدت شربت، رطوبت و آب موجود در ترکیبات آن به بیشترین میزان ممکن تبخیر میشود و محیط نامناسبی را برای رشد میکروارگانیسمها به وجود میآورد. شربتها بهمرور زمان ممکن است شکرک بزنند یا رسوب کنند. در اینصورت چطور میتوانیم شربت را دوباره مصرف کنیم؟ کافی است شربت را دوباره بجوشانیم و صاف کنیم.
۱۲. حبوبات خشک
از دیگر خوراکیهایی که بعد از اتمام تاریخ مصرف نیز قابلاستفاده هستند، میتوان به حبوبات خشک نیز اشاره کرد. دلیل اصلی ماندگاری این دسته از محصولات خوراکی، در فرایند تهیه آنها است. در این فرایند، تقریباً تمامی آب موجود در حبوبات خشک شده و آنها را وارد فازی به اسم «رکود» میکند.
بدون وجود آب، باکتریها، کپک و دیگر میکروارگانیسمها، توانایی رشد خود را از دست خواهند داد. همین موضوع باعث میشود که بتوان آنها را برای مدتی بسیار طولانی نگهداری کرد. در نهایت، عدم وجود چربی در ترکیبات حبوبات نیز میتواند موجب افزایش طول عمر آنها برای مصرفکردن شود.
۱۳. پودر شیر یا شیرخشک
یکی دیگر از خوراکیهایی که میتوان بعد از تاریخ مصرف از آنها استفاده کرد، شیرخشک یا همان پودر شیر است. در صورتی که این ماده غذایی را به شکل درست و در جای مناسب نگهداری کنید، میتوانید برای مدتی بسیار طولانی از آن استفاده کنید. مانند خوراکیها قبلی که در این فهرست نام بردیم، رطوبت موجود در شیرخشک نیز بسیار اندک است و به همین دلیل، باکتری توانایی رشد در آن را ندارد.
در زمان تولید این محصول، فرایندی به اسم دهیدراسیون وجود دارد که تقریباً تمام آب موجود در ترکیبات شیر را خشک کرده و آن را به شکل پودر در میآورد. بعد از این اتمام این فرایند، آب وجود در شیر تنها 3 تا 4 درصد میشود. زمانی که رطوبت در مواد غذایی تا این اندازه اندک باشد، میکروبها نیز در آن زنده نخواهند ماند.
۱۴. شربت ذرت
درست مانند نشاسته ذرت، شربت ذرت را نیز میتوان بعد از اتمام تاریخ انقضا، مصرف کرد. گلوکز و فروکتوز، دور ترکیب قندی بسیار مهم در ترکیبات این شربت هستند و غلظت تقریباً بالایی دارند. همانطور که در بخشهای قبلی به آن اشاره کردیم، مواد قندی میتوانند مانند مواد نگهدارنده باشند و باعث افزایش ماندگاری مواد غذایی شوند. فروکتوز و گلوکز موجود در شربت ذرت میتواند از رشد باکتری و کپک جلوگیری کند و این یعنی ماندگاری شربت ذرت.
۱۵. انواع قهوههای فوری
میدانستید انواع قهوه فوری هم ماندگاری زیادی دارد؟ فرایند تولید قهوه فوری به این شکل است که ابتدا قهوه معمولی را دم میکنند، سپس این قهوه را خشک کرده و سپس دانهها یا پودر قهوه فوری را تولید میکنند. (فرایندی بسیار شبیه به تولید شیرخشک) در انتهای این فرایند، میزان آب موجود در ترکیبات قهوه فوری، تنها ۳ تا ۵ درصد خواهد بود.
همانطور که در بخشهای قبلی نیز به آن اشاره کردیم، خشککردن مواد غذایی میتواند به افزایش طول عمر و ماندگاری آنها کمک کند. باکتریها، کپکها و همچنین دیگر میکروارگانیسمهایی که منجر به فساد مواد غذایی میشوند، قابلیت رشد ندارند و از بین خواهند رفت. درست به همین دلیل است که قهوه فوری حتی بعد از اتمام تاریخ انقضا نیز بدون نگرانی، قابلاستفاده است.
نگران تاریخ انقضای محصولات غذایی نباشید
خیلی از افراد همیشه نگران آن هستند که نکند تاریخ انقضای روی مواد غذایی تمام شود و دیگر نتوان از آنها استفاده کرد! در پاسخ به این نگرانی بایدگفت که تاریخ درجشده روی بسیاری از مواد غذایی، در حقیقت تاریخی برای نشاندادن بهترین زمان مصرف آنها است. به این ترتیب، برخی از انواع مواد غذایی لزوماً بعد از اتمام تاریخ انقضا، خراب نمیشوند.
در این مطلب از چطور برای شما از مواد خوراکی و غذایی خاصی گفتیم که حتی بعد از اتمام تاریخ انقضا، همچنان بدون نگرانی، قابلاستفاده هستند. عسل، قند و شکر، نمک، همچنین مواد غذایی خشک و کنسروی معمولاً ماندگاری بسیار زیادی دارند. شما چه مواد غذایی دیگری را میشناسید که بعد از تاریخ انقضا همچنان سالم میمانند؟ تجربیات ارزشمند خود را در این زمینه، با ما در میان بگذارید.