بسیاری از افراد در طول زندگی سخت کار می‌کنند و آن‌قدر به این شیوه عادت کرده‌اند که آن را امری طبیعی می‌دانند. این افراد حتی شب‌ها و روزهای تعطیل نیز کار می‌کنند و در واقع به کار اعتیاد پیدا کرده‌اند. درست است که سخت کار کردن اخلاق پسندیده‌ای است، اما اگر از حد بگذرد ممکن است پیامدهای بدی به دنبال داشته باشد. البته گاهی بهانه‌ی این افراد برای زیاد کار کردن، عدم امنیت شغلی و فناوری‌های پیشرفته‌ای است که ممکن است جای آنها را اشغال کند. با این حال، اعتیاد به کار ممکن است بر سلامتی، روابط و زندگی فرد تأثیر منفی بگذارد و باید درمان شود.
با این حال افرادی نیز هستند که همه امور زندگی و کارشان را مدیریت می‌کنند. این افراد زمانی را به زندگی شخصی خود اختصاص می‌دهند، می‌دانند چطور روش‌هایی را پیدا کنند که بهره‌وری آنها را افزایش بدهد و از همه مهم‌تر اینکه می‌دانند دقیقا چه زمانی باید دست از کار بکشند و استراحت کنند.
اگر فکر می‌کنید هر چه بیشتر کار کنید، بهره‌وری بیشتری خواهید داشت، سخت در اشتباهید. اکنون زمان آن فرا رسیده است که بین کار و زندگی خود تعادل برقرار کنید و اثرات مثبت آن را بر همه‌ی ابعاد زندگی‌تان ببینید.
نشانه‌های اعتیاد به کار
اعتیاد به کار نشانه‌های متعددی دارد که در این مطلب به ۵ مورد از نشانه‌های آن اشاره خواهیم کرد. اگر این نشانه‌ها را در خود سراغ دارید به احتمال زیاد به کار معتاد شده‌اید! بنابراین پیشنهاد می‌کنیم از روش‌های درمانی که در همین مطلب به آنها خواهیم پرداخت استفاده کنید.
۱. نسبت به همکاران‌تان مدت طولانی‌تری کار می‌کنید
کسانی که به کار اعتیاد دارند، معمولا اولین کسانی هستند که به محل کارشان وارد می‌شوند و آخر از همه آنجا را ترک می‌کنند. این افراد پس از پایان ساعت کاری نیز به کارشان ادامه می‌دهند. آنها فکر می‌کنند اگر ساعت‌های بیشتری کار کنند، بازدهی بیشتری خواهند داشت. در حالی که مطالعات نشان می‌دهند در اغلب موارد ساعت‌های طولانی کار کردن تأثیری در بهره‌وری فرد ندارد. در عوض، استراحت کردن، گاهی دست از کار کشیدن و مراقبت از سلامتی می‌تواند در افزایش بازدهی فرد تأثیر بسزایی داشته باشد.
۲. خارج از ساعت کاری نیز به کارتان فکر می‌کنید
مفهوم اعتیاد به کار، فقط به ساعات کاری زیاد محدود نمی‌شود. فردی که به کار اعتیاد دارد، معمولا توانایی این را ندارد که فکر کار را از سرش بیرون کند. چنین فردی حتی در خواب هم خودش را در محل کارش می‌بیند. در حالی که کارمند سالم کسی است که بتواند در محل کارش، لحظاتی از فکر کار بیرون بیاید و به گردش و تفریح فکر کند. این رؤیاپردازی سبب فعال شدن سیستم عصبی پاراسمپاتیک می‌شود. در این حالت بدن آرامش خود را باز خواهد یافت و فرد با تمرکز بیشتری به کار خود برمی‌گردد. در مقابل، اگر فرد در هنگام تفریح و استراحت به کار فکر کند، واکنش‌های استرس‌زا در بدن فعال می‌شوند.
۳. عادات بد و ناسالم در زندگی دارید
افرادی که به کار اعتیاد دارند، معمولا عادت‌های بد زیادی دارند که این عادات بد بر سلامتی آنها تأثیر نامطلوبی می‌گذارد. این افراد همیشه با کمبود وقت مواجه هستند و به همین خاطر یا فست‌فود می‌خورند، یا ناهارشان را سر میز کار میل می‌کنند یا اینکه به کل از خیر غذا می‌گذرند! این افراد معمولا ورزش نمی‌کنند و خواب‌شان نیز بی‌برنامه است. همه‌ی این عوامل موجبات ابتلا به بیماری‌هایی نظیر مشکلات گوارشی، سردرد و میگرن، افزایش یا کاهش وزن، تحریک‌پذیری و خستگی و نوشیدن الکل زیاد (به منظور رهایی از استرس) را فراهم می‌کنند. اما هنگامی که واکنش‌های استرس‌زا در فرد شکل می‌گیرند، چه اتفاقی در بدن او می‌افتد؟
بدن در این هنگام، هورمون‌هایی مانند کورتیزول، آدرنالین و مانند آنها را بیش از حد ترشح می‌کند. افزایش بی‌رویه‌ی این هورمون‌ها برای بدن زیان‌آور است و سبب تضعیف سیستم ایمنی بدن می‌شود. علاوه بر اینها، مسدود شدن شریان‌ها و بسیاری از بیماری‌های دیگر نیز از پیامدهای بد اعتیاد به کار است.
۴. روابط‌تان با دیگران (به ویژه شریک زندگی‌تان) تیره و تار شده است
افرادی که به کار اعتیاد دارند، معمولا با اطرافیان خود به‌اندازه‌ی کافی معاشرت نمی‌کنند. اعضای خانواده و دوستان نزدیک این افراد، اولین کسانی هستند که غیبت آنها را احساس می‌کنند. این افراد به‌سادگی تاریخ‌های مهم مانند سالگرد ازدواج، جشن تولد و مانند آنها را فراموش می‌کنند و حتی به دلیل کار زیاد، در چنین جشن‌هایی شرکت نمی‌کنند. برای آنها بسیار سخت است که به کارفرمای خود نه بگویند و با عزیزان‌شان وقت بگذرانند. حتی زندگی زناشویی آنها نیز به‌راحتی تحت تأثیر قرار گرفته و با مشکل مواجه می‌شود. بر اساس آمار، نرخ طلاق برای افرادی که با یک معتاد به کار ازدواج کرده‌اند تا ۴۰ درصد بالاتر از سایرین است. کودکان این افراد نیز با اضطراب و افسردگی بیشتری روبه‌رو هستند.
۵. ارزش خود را فقط در موفقیت شغلی‌تان می‌بینید
تعریفی که معتادان به کار، از خودشان دارند فقط در دستاوردهای شغلی آنها خلاصه می‌شود. به نظر کارشناسان، مقصر اصلی در این جریان کمال‌گرایی و جاه‌طلبی است. کارمندانی که اینگونه هستند به‌ندرت از خودشان و کارشان رضایت دارند. این افراد باید با درمان کمال گرایی از آن دوری کنند و ارزش شخصی خودشان را از عملکرد شغلی‌شان جدا کنند.
روش‌های درمان اعتیاد به کار
به‌طورکلی، نشانه‌های اعتیاد به کار فراتر از مواردی است که در این مطلب ذکر شده است. برای درمان این نوع اعتیاد و مقابله با آن و همچنین ایجاد عادات سالم در زندگی، راه‌کارهای متعددی وجود دارد. اما قبل از هر چیز، فرد باید بپذیرد که اعتیاد به کار یک مشکل واقعی است و باید درمان شود. پذیرش این مشکل مهم‌ترین گام در درمان آن است.
برخی از روش‌های درمان اعتیاد به کار را در ادامه می‌خوانید:
۱. یاد بگیرید که به‌موقع کار را تعطیل کنید
با خودتان قرار بگذارید که بعد از گذشتِ یک زمان مشخص دیگر کار نخواهید کرد. برای این زمان و قول و قرارتان ارزش قائل باشید و دست از کار بکشید.
۲. به خودتان استراحت بدهید
یاد بگیرید که چگونه استراحت‌های کوتاهی در هنگام کار برای خودتان ایجاد کنید. مثلا به جای آنکه پشت میز کارتان ناهار بخورید، آن را بیرون از محل کار صرف کنید. هر از گاهی در اطراف محل کارتان گشتی بزنید و با همکاران صحبت کنید یا اگر پارکی در آن نزدیکی هست، به سرعت به آنجا بروید، دوری بزنید و برگردید. حتی ده دقیقه فاصله گرفتن از محیط کارتان می‌تواند به شما انرژی بدهد.
۳. طرز فکرتان را تغییر بدهید
ممکن است در اطراف‌تان افرادی وجود داشته باشند که بگویند ساعت‌های طولانی و بی‌وقفه کار کردن اخلاق پسندیده‌ای است و کسانی که به مسافرت و گردش در تعطیلات آخر هفته می‌روند افراد تنبلی هستند که تعهد چندانی به کارشان ندارند. این طرز فکر هم نادرست است و هم ناسالم؛ بنابراین به این حرف‌ها و افکار اهمیت ندهید. همیشه زمانی را به استراحت و گردش اختصاص بدهید و مثبت اندیش باشید.
۴. به‌طور جدی برای درمان اعتیاد به کار اقدام کنید
هنگامی که مدام کار می‌کنید و کل زندگی‌تان را بر اساس کار بنا کرده‌اید، سلامتی و روابط‌تان با اطرافیان در معرض خطر قرار خواهد گرفت. بنابراین به‌طور جدی به فکر تغییر شرایط‌تان باشید. اگر لازم است، برای یادگیری مهارت‌های برقراری تعادل در زندگی از مشاورانی که در این زمینه تخصص دارند کمک بخواهید.
۵. کار خود را به منزل نبرید
دشوارترین کاری که یک فرد معتاد به کار باید آن را انجام بدهد همین است. هنگامی که در منزل هستید، حتما ایمیل را در تلفن‌تان غیرفعال کنید. با این کار دیگر نیازی نیست که مدام آن را بررسی کنید و می‌توانید وقت بیشتری را در کنار خانواده و دوستان‌تان سپری کنید. البته اگر شغل‌تان امداد یا نجات جان دیگران است، چنین توصیه‌ای احتمالا مناسب نخواهد بود.
۶. مراقبه (مدیتیشن)
مانند بیشتر افراد، کسانی که به کار اعتیاد دارند نیز باید یاد بگیرند گاهی ذهن خود را آرام کنند و به هیچ چیز فکر نکنند. مدیتیشن یا مراقبه روشی عالی برای این منظور به‌شمار می‌رود. هر روز زمانی را برای این کار در نظر بگیرید. جای دنجی را پیدا کنید، با آرامش بنشینید و نفس عمیق بکشید. به خودتان استراحت بدهید و فکرتان را آزاد کنید. خواهید دید که چگونه انرژی‌های منفی از وجودتان دور خواهند شد.
۷. بین کار و زندگی‌تان مرزهایی تعیین کنید
بسیاری از افرادی که به کار اعتیاد دارند، مشکل می‌توانند بین کار و زندگی خود حد و مرز تعیین کنند. برای کار خود برنامه‌ریزی کنید و به آن پای‌بند باشید. اگر لازم است برخی شب‌ها یا حتی در آخرین ساعات پایان هفته نیز کار کنید، اشکالی ندارد. اما باید آن را بر اساس برنامه و الگوی کاری‌تان انجام بدهید نه برای اینکه هنوز کاملا خسته نشده‌اید و می‌توانید بیشتر هم کار کنید.
سخن آخر
به‌یاد داشته باشید اعتیاد به کار برای هیچ‌کسی مزیتی به همراه ندارد. نه برای شما، نه برای تیم یا سازمان‌تان و نه حتی برای کل جهان. کار بیش از حد به منزله‌ی موفقیت یا بهره‌وری بیشتر نیست. اگر استراحت کافی، خواب کافی و زمان برای ایجاد روابط با دیگران و پرداختن به موضوعات شخصی موردعلاقه‌تان داشته باشید، نه‌تنها شادتر که فردی مفیدتر نیز خواهید بود. پس همواره تا حدی کار کنید که به زندگی شخصی و سلامتی‌تان لطمه‌ای وارد نشود.
برگرفته از: forbes.com inc.com
با سلام…
سرکار خانم بهاره رضاجو واقعا ممنون از مطلبی که منتشر کردید 🙂
بسیار مفید بود 🙂