خواص هلو؛ ۱۸ خاصیت درمانی این سوپر میوه سرشار از پتاسیم
هلو سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی فراوان از جمله ویتامین B، پتاسیم و آهن است. یک عدد هلوی کوچک، میتواند ۱۵ درصد از ویتامین C روزانه موردنیاز بدنتان را تأمین کند. خواص هلو در مراقبت از پوست و استحکام استخوان ها بسیار موثر است. در این مقاله شما را با ارزش تغذیهای هلو، خواص هلو، حقایق جالب در مورد هلو و عوارض جانبی احتمالی هلو آشنا خواهیم کرد.
حقایقی درباره میوه هلو
هلو از میوههای متنوع تابستانی و بومی کشورهای چین و جنوب آسیاست. نام علمی آن به لاتین Prunus persica (بهمعنای آلوی ایرانی) و محصولی از درختان برگریز (درختانی که در زمستان برگهایشان میریزد) است و در مناطق معتدل دنیا رشد میکند. هلو متعلق به خانواده رزاسه (Rosaceae) است که میوههای دیگری همچون آلو دارد.
هلو برخلاف میوههای بدون کرک که دارای پوست صافی هستند، کرکدار است و پوستی مخملی دارد که خوشعطر و آبدار هم هست. این میوه از نوع میوههای هستهدار است. بخش گوشتی آن، اطراف یک هسته سخت را پوشانده و درون هسته، دانه این میوه قرار دارد. هلو براساس چسبیدن بخش گوشتی به هسته، به انواع مختلف هستهچسبیده، نیمه هستهجدا و هستهجدا، تقسیم میشود. در حالت اول، بخش گوشتی کاملا به هسته چسبیده است اما در حالت دوم، این بخش با کمی تلاش، از هسته جدا میشود و در حالت سوم، هسته از قسمت گوشتی آن جداست.
ارزش غذایی هلو
بنابر پایگاه اطلاعاتی تغذیهای کتابخانه ملی کشاورزی آمریکا (USDA)، هلو، منبع وسیعی از مواد مغذی است که برای عملکرد مناسب بدن حیاتی است. هلو، سرشار از پتاسیم، ویتامین A، بتاکاروتن و ویتامین C (اسکوربیک اسید) است. همچنین منبع خوبی از ویتامین E (آلفا-توکوفرول)، ویتامین B3 (نیاسین)، ویتامین B6 و فولات است. هلوها منبعی غنی از کلسیم، منیزیم، آهن، فسفر، روی (زینک) و مس هستند و درعین حال کالری کمی دارند و فاقد کلسترول اند.
خواص هلو برای سلامتی بدن
بنابر بررسیها، مشخص شده که هلو، خواص حیرتانگیز بیشماری دارد. مصرف هلو فشار خون را در شرایط مطلوبی قرار میدهد و موجب سلامت قلب میشود. هلو چه تازه و چه بهصورت فراوری و کمپوتشده، برای بدن مفید است. بنابر تحقیق جی. مکینی، محققی در دانشگاه کالیفرنیا، مشخص شد که هلو سرشار از کاروتنوئید است. کاروتنوئیدها، دستهای از رنگدانههای آنتی اکسیدانی هستند که در جذب نور در گیاهان نقش بسیار مهمی دارند و برای بدن مفیدند.
۱. پیشگیری از سرطان
تحقیقات نشان داده است که هلو سرشار از ترکیبات فنولی و کاروتنوئید است و این مواد ضدتومور و ضدسرطان هستند. در تحقیقی دیگر آمده است، این میوه میتواند در مبارزه با انواع سرطان ها مانند سرطان سینه، سرطان ریه و سرطان روده، مؤثر باشد. بنابر مطالعات دیگر، اسید کلروژنیک و اسید نئوکلروژنیک موجود در هلو، جلوی رشد سلولهای سرطانی سینه را بدون تخریب سلولهای عادی میگیرند. این ویژگی برخلاف شیمی درمانی است که سلولهای سالم را هم ازبین میبرد. علاوهبر این موارد، تحقیقات نشان داده است که میوههای خانواده رزاسه مانند هلو، حاوی بتاکاروتن فراوانیاند و میتوانند از انسان در برابر سرطان ریه مراقبت کنند.
۲. مراقبت از پوست
هلو بهدلیل اینکه حاوی مقدار زیادی از ویتامین C است، سلامت پوست را حفظ میکند. این ویتامین در برابر رادیکالهای آزاد مضر و عفونت، سد دفاعی محکمی ایجاد میکند و میتواند از پوست در برابر اشعه ماوراءبنفش مراقبت کند.
مطالعات نشان داده است که آنتی اکسیدان های لوتئین و زیزانتین میتوانند التهابات پوستی را که بر اثر اشعه ماوراءبنفش B بهوجود آمده است، درمان کند و جلوی تکثیر بیشازحد و نامتعادل سلولها را بگیرد.
فلاونوئیدهای هلو، پوست را از صدمات نور خورشید و اریتمای ناشی از اشعه ماوراءبنفش، محفوظ نگه میدارد. اریتما (Erythema) در پزشکی، سرخ شدن پوست بهسبب افزایش جریان خون بافتی در مویرگهای موجود لایههای زیرین است.
از هلو در صنعت لوازم آرایش برای تولید کرمهای محافظتی پوست و زیبایی، استفاده بسیاری میشود. این کرمها، حلقههای سیاه روی پوست را درمان میکنند. وجود مقدار فراوان فلاونوئید و ویتامینهای ضروری و مواد معدنی در هلوها به برداشتن سلولهای مرده از روی پوست کمک میکند و درعین حال موجب مرطوب شدن و احیاء پوست میشود. آنتیاکسیدانهای هلو، روند بهبود مشکلات پوستی ازجمله لکها را سرعت میبخشند.
۳. درمان دیابت
هلو بهدلیل اینکه مقدار فیبر زیادی دارد، از سطح قند خون بسیار کاسته و از خطر ابتلا به دیابت نوع ۱، پیشگیری میکند. هلو همچنین دارای شاخص گلیسمی کم ۲۶ تا ۵۵ است و میوه مناسبی برای افراد مبتلا به دیابت بهحساب میآید.
۴. بهبود سلامت قلب
خواص هلو برای بهبود سلامت قلب بسیار موثر است. بهدنبال تحقیقی در دانشگاه کالیفرنیا مشخص شد که ترکیبات فنولی موجود در پوست و گوشت هلو، از کلسترول بد خون میکاهد و کلسترول خوب را افزایش میدهد. به همین دلیل، وضعیت قلب و عروق در شرایط مطلوبی قرار میگیرد و فرد را از ابتلا به بیماری های قلبی دور نگه میدارد. درضمن، بهدلیل اینکه هلو دارای آنتیاکسیدان ویتامین E است، میتواند سلولها و سیستم ایمنی بدن را محفوظ نگه دارد و جلوی لخته شدن رگهای خونی را بگیرد.
۵. مراقبت از چشم
هلوها سرشار از بتاکاروتن هستند و در بدن به ویتامین A تبدیل میشوند. بتاکاروتن نقش مهمی در حفظ سلامت و تقویت بینایی دارد و چشم را از بیماریهای مختلفی مانند خشکچشمی و نابینایی محفوظ نگه میدارد.
در یک بررسیِ تحقیقی، مشخص شده که کاروتنوئید، لوتئین و زآگزانتین موجود در هلو، اثرات مثبتی در کاهش ایجاد آب مروارید هستهای دارند. در مطالعات تکمیلی این تحقیق، معلوم شد که لوتئین و زآگزانتین در رنگدانه ماکولای چشم قرار میگیرند و از تخریب ماکولار شبکیه چشم، ناشی از افزایش سن، پیشگیری میکنند. علاوهبراین، بررسی انجامشده توسط محققی در هاروارد، نشان داد که این ترکیبات میتوانند از بافتهای شبکیه چشم در برابر صدمات رادیکالهای آزاد و جراحت بالقوه ناشی از نور دارای طول موج بالا، مراقبت کنند.
۶. پیشگیری از هیپوکالمی
هلو حاوی پتاسیم است. این ماده برای ارسال صحیح علائم عصبی و عملکرد سلولی بدن، بسیار ضروری است. همچنین محتوای پتاسیم موجود در هلو به فرایندهای سوخت وسازی بدن، مصرف کربوهیدراتها، حفظ تعادل الکترولیت و تنظیم بافتهای ماهیچهای، کمک میکند. نبود پتاسیم در بدن، موجب ابتلای فرد به هیپوکالمی میشود که در این وضعیت، توان ماهیچهای فرد از بین رفته و او به ضربان قلب نامنظم مبتلا میشود.
۷. توان آنتیاکسیدانی
در تحقیقی مشخص شد که پوست و گوشت هلو دارای ویژگیهای آنتیاکسیدانی است. نقش مثبت آنها بهدلیل وجود اسید کلروژنیک در این میوههاست. آنتیاکسیدانهایی مانند لوتئین، زآگزانتین و بتاکریپتوزانتین به پاکسازی رادیکالهای آزادشده از اکسیژن کمک میکند و بدن را در برابر صدمات مضر ناشی از بیماریهای مختلف حفظ میکنند.
۸. مفید در بارداری
هلو بهدلیل وجود طیف وسیعی از ویتامینها و مواد معدنی ضروری، برای زنان باردار مفید است. ویتامین C به رشد مناسب استخوانها، دندانها، پوست، ماهیچهها و رگهای خونی جنین کمک میکند. همچنین در جذب آهن، بهعنوان ماده معدنی بسیار مهمی در دوران بارداری، مؤثر است. فولات موجود در هلو در پیشگیری از بیماریهای ناشی از نقص لولهی عصبی مانند اسپینا بیفیدا (مهرهشکاف) اثر میگذارد. در این بیماری، بیرونزدگی نخاع از حفره باز و بستهنشده در ستون فقرات نوزاد مشاهده میشود. در ضمن، پتاسیم از گرفتگی عضلات و خستگی عمومی که در دوران بارداری رایج هستند، پیشگیری میکند.
۹. کمک به هضم غذا
هلو بهدلیل دارا بودن ویژگیهای قلیایی و فیبر، میتواند سلامت دستگاه گوارش را تضمین کند. فیبر رژیمی در هلوها، آب را جذب و از اختلالهای معده مانند یبوست، اسهال، زخم معده، ورم معده و جنبشهای نامنظم روده پیشگیری میکند. هلو همچنین در پاکسازی و حذف سموم از رودهها مؤثر بوده و جلوی اختلالهای مختلف شکمی، مانند سرطان معده را میگیرد. این میوه بهدلیل داشتن ویژگیهای ملین بودن، میتواند در حل سنگ کلیه و مثانه، مؤثر باشد.
۱۰. حفظ سلامت سیستم عصبی
یکی از مهمترین خواص هلو کمک به سلامت سیستم عصبی است. وجود منیزیم در هلو به پیشگیری از اضطراب و نگرانی در بدن کمک میکند و سیستم عصبی را آرام نگه میدارد. بنابر تحقیقی، کمبود منیزیم روی عملکرد سیستم عصبی مرکزی، اثر منفی میگذارد و موجب عضلات پرتحرک و افزایش فعالیت علائم عصبی میشود. در پژوهشی مشخص شد که دریافت خوراکیهای حاوی منیزیم در کنار ویتامین B6، پرتحرکی عضلات سیستم عصبی مرکزی در کودکان را بهخوبی درمان میکند.
در تحقیق دیگری، محققان به این نتیجه رسیدند که با استفاده از منیزیم میتوان به بهبود علائم افسردگی شدید کمک کرد. همچنین مصرف هلو در درمان طب سنتی آیورودا (طب سنتی هندو و بوداییها که به تعادل معتقد هستند)، برای متعادل کردن سیستم عصبی، بسیار توصیه شده است.
۱۱. درمان چاقی و حفظ وزن مناسب بدن
هلو حاوی ترکیبات زیستفعالی است که میتوانند با اختلالهای مربوط به چاقی، بهخوبی مبارزه کنند. ترکیبات زیستفعال، ترکیباتی هستند که میتوانند روی بافتهای زنده اثرگذار باشند. در پژوهشی دیگر مشخص شد، وجود ترکیبات فنولی در هلو، باعث میشود این میوه با التهاب در بدن و چاقی مقابله کند و همچنین سندرمهای سوختوسازی را که منجر به مشکلات جسمی خطرناکی میشود، درمان کند.
در ضمن، یک عدد هلو، کمتر از ۶۰ کالری دارد و نمیتوان هیچ نوع چربی اشباعشده، کلسترول یا سدیم در این میوه پیدا کرد. همچنین بیش از ۸۵ درصد این میوه از آب و فیبر تشکیل شده است. بهدلیل وجود فیبر، هلو احساس سیری طولانیمدتی به فرد میدهد.
۱۲. تقویت سیستم ایمنی بدن
از دیگر خواص هلو میتوان گفت که این میوه، سرشار از اسید اسکوربیک و روی است و به عملکرد طبیعی بدن و حفظ سلامت سیستم ایمنی بدن کمک میکند. بنابر تحقیقات در مورد نقش ویتامین C و ماده معدنی روی در ارتقاء ایمنی بدن، هلو میتواند در درمان جراحتها مؤثر باشد و بهدلیل وجود آنتیاکسیدان در آن، عفونتها را درمان و از شیوع یا شدت بیماریهایی چون سرماخوردگی، مالاریا، ذات الریه و اسهال پیشگیری میکند. کمبود این ترکیبات منجر به واکنشهای اکسیداتیو و نقص در فعالیت سلولی میشود.
۱۳. ویژگی های ضدپیری
هلو سرشار از ماده معدنی روی است و این ماده، ویژگیهای ضدپیری دارد. مصرف خوراکیهای سرشار از روی، مانند هلو، تولید پادتن در بدن را افزایش میدهد و از صدمات سلولی ناشی از رادیکالهای آزاد میکاهد. همچنین با افزایش هورمون تستوسترون در بدن، فرایند پیری اندامهای تولید مثل مردانه را بهتأخیر میاندازد.
۱۴. بهبود سلامت دندان و استخوان
فسفر و کلسیم موجود در هلو، به تقویت استخوانها و دندان کمک میکند و باعث حفظ یا بازسازی بافتهای بدن میشود. همچنین فسفر میتواند از انواع بیماری های استخوانی مانند کلسیمزدایی که منجر به پوکی استخوان، بهویژه در زنان یائسه میشود، جلوگیری کند. مصرف خوراکیهای حاوی هلو، مواد معدنی استخوانها را احیاء کرده و استحکام آنها را حفظ میکند. محتوای ویتامین C هلو در کنار کلسیم میتواند نقش مهمی در حفظ قدرت استخوانها و لثهها داشته باشد و دندانها را سالم نگه دارد.
۱۵. سمزدایی بدن
هلو برای پاکسازی و سم زدایی بدن مفید است و میتواند سموم مضر را از کبد و کلیهها خارج کند. در تحقیقی مشخص شد، عصارهی هلو میتواند اثرات محافظتی روی کبد داشته باشد و در درمان سمیت کبد ناشی از درمانهای طولانیمدت بیماریهایی مانند میگرن، سل و دیابت مؤثر باشد. هلو در بیشتر کشورها، در تولید محصولات سمزدایی مانند انواع چایهای سمزدا، کاربرد دارد.
۱۶. درمان استاز خون
مغز هستهی هلو برای درمان استاز خون مفید است. وقتی بدن بهمدت طولانی کمخون میشود، جریان خون، دچار توقف یا کاهش سرعت و در نهایت خشکی میشود. استاز خون ممکن است در اثر زایمان، جراحتهای شکمی یا جراحیها بهوجود آید.
۱۷. بهبود سلامت سلولی
هلو حاوی آهن است و این مادهی معدنی برای تشکیل هموگلوبین سلولهای قرمز خون حیاتی است. مصرف خوراکیهایی مانند هلو، در تمام مراحل زندگی، ازجمله دوران کودکی، نوجوانی، بزرگسالی و دوران قاعدگی و بارداری مهم است.
۱۸. پیشگیری از اختلالهای مغزی
یکی از مهمترین خواص هلو کمک به سلامت مغز است. مطالعات نشان داده است که عصارهی هلو روی سیستم کولینرژیک مرکزی، اثرات مفیدی دارد. این سیستم، نوعی سیستم انتقالدهنده عصبی است که ستون اصلی حافظه و عملکردهای یادگیری است. ترکیبات موجود در هلو میتواند سیستم کولینرژیک بدن را از تحلیل حفظ و درنتیجه از اختلالهای مختلفی مانند بیماری آلزایمر پیشگیری کند.
استفاده از هلو در رژیم غذایی
ترکیبات بهبوددهنده سلامتی و طعم خوب و کالری کم هلو باعث شده است که این میوه، بهعنوان مادهای مغذی در تهیه خوراکیهای متعددی مانند ماست، شیک و کیک استفاده شود. از غذاهایی که هلو در آن بهکار برده میشود، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- همراه با سالاد اسفناج، آجیل، موزارلا، سالمون، توفو و سس بالزامیک؛
- هنگام صبحانه، همراه با جوی دوسر، کلوچه، تست فرانسوی و غلات صبحانه؛
- افزودن هلو به چای یخ، شیک، اسموتی و آبمیوههای دیگر؛
- مصرف هلو، بهشکل دسرهای خوشمزهای مانند نوشیدنی هلو، کیک هلو، چیپس و پای هلو.
البته میتوان میوه هلو را همانطور خام هم مصرف کرد که میوهی بسیار لذیذی است.
استفادههای دیگر از درخت و خواص هلو
بخشهای مختلف درخت هلو هم مانند خود هلو، برای سلامت انسان فوایدی دارد. از این بخشها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- برگ هلو: برگهای درخت هلو برای درمان سرفه، برونشیت و اختلالهای شکمی مفید هستند. آنها ویژگی سمزدایی داشته و ملین و ادرارآورند و میتوانند در درمان کرمهای شکمی و جراحتها مؤثر باشند. همچنین از برگهای هلو میتوان در تولید رنگهای سبز استفاده کرد.
- گلهای هلو: گلهای درخت هلو برای درمان یبوست و تورم مفیدند.
- هستههای هلو: دانههای هلو در درمان اختلالهای قاعدگی مانند، قاعدگی دردناک، آمنوره (عدم خونریزی در زمان قاعدگی در خانمهای در سن باروری) و مشکلات دیگر مانند استاز خون، آسم و سرفه مؤثر است. همچنین در درمان آپاندیسیت شدید و تنگی نفس هم مفیدند و میتوانند جریان خون سالم را بهبود بخشند.
- پوست درخت هلو: پوست خشک درخت هلو برای درمان یرقان و ورم مفید است.
عوارض هلو
هلو عوارضی هم دارد که از این عوارض میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
واکنشهای حساسیتی: هلو حاوی مواد حساسیتزایی است که میتواند حساسیتهای غذایی بهوجود آورد. همچنین هنگام تولید و ذخیره هلو، از نگهدارنده استفاده میشود و این مواد باعث واکنشهای حساسیتی میشوند و وضعیت آسم، کهیر، انسداد برونشیت و آنافیلاکسی را بدتر میکنند. آنافیلاکسی، واکنش حساسیتی خطرناکی است که بهطور ناگهانی آغاز میشود و میتواند منجر به مرگ شود.
انتخاب هلوی خوب
هنگام خرید هلو، یادتان باشد که هر چه هلو بوی شیرینتری داشته باشد، رسیدهتر است. وقتی با انگشت، هلو را فشار مختصری بدهید و نرمی آن را حس کنید، هلو رسیده است. هلوهای سفت را هم میتوان چند روز در هوای بیرون از یخچال نگه داشت تا برسند. اما وقتی آنها برسند و بدون مصرف باقی بمانند، بهتدریج محتوای ویتامین C خود را از دست میدهند.
حقایق جالب درمورد هلو
- چین بزرگترین تولیدکننده هلو بهشمار میرود و این میوه در چین، نماد طول عمر و جاودانگی است.
- از تولیدکنندگان دیگر میتوان به کشورهای ایتالیا، اسپانیا، ایالات متحده و یونان اشاره کرد.
- همچنین ایالت جورجیا در آمریکا بهدلیل اینکه باکیفیتترین هلوها را ازنظر طعم، بافت و محتوای تغذیهای تولید میکند، به «ایالت هلو» معروف شده است.
- هلو بسته به کشور تولیدکننده، در اندازههای مختلف و رنگهای زرد تا قرمز، دردسترس است.
تشکر میکنم